HABER-YORUM | SEMİH ARDIÇ
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak hakikaten masallar diyarında dolaşıyor.
Sanki ekonomiyi bir senede batırmış bir bakan değil. Senelik 220 milyar euro cari fazla, 40 milyar euro da bütçe fazlası veren Alman hazinesinin başında bulunan Peter Altmeir edası ile ahkâm kesiyor.
“TÜRKİYE PARADAN PARA KAZANILACAK BİR ÜLKE DEĞİL!”
Manasını sadece kendisinin bildiği “dengelenme” kelimesi ile taçlandırdığı beyanlarında artık kendisi aştı.
İstanbul’da bankacılar hitaben kimsenin Türkiye’ye malî darbe tertip edemeyeceğini uzun uzun anlattı.
Albayrak’ın “Türkiye artık eskisi gibi üzerinden para kazanılacak bir ülke değil.” dediği saatlerde yetki verdiği BNP Paribas, HSBC ve Citigroup Londra’da 1 milyar dolar tutarında eurobond ihraç ediyordu.
2019 senesinin tamamında 8 milyar dolar tahvil ihraç edileceği açıklanmıştı. 6,4 milyar dolarlık kısım ilk üç ayda tamamlanmıştı.
Böylece bütün sene için planlanan borçlanmanın (yüzde 92’si) neredeyse tamamı altı ayda tahakkuk ettirilecek.
O FAİZİ PAPUA YENİ GİNE Mİ ÖDÜYOR?
Yurt dışından yüzde 8 faiz ödeyerek zar zor borç bulabilen bir Hazine’nin başında oturuyorsanız bulutların üzerinde gezmeyeceksiniz.
Hele hele bütçe açığını geçen seneye kıyasla ikiye katlamışsanız ağzınızdan çıkanı kulağınızın duyması lâzım.
“Bundan sonra böyle. Eski taktikler ve teknikleri biliyorsunuz.” gibi zahiren okkalı gibi görünen sözlerin yabancı yatırımcı nezdinde karşılığı tek kelime ile “komik”.
Neymiş efendim! Türkiye üzerinden para para kazanma devri bitmiş. Dünyanın en yüksek 3’üncü faizini kim ödüyor? Papua Yeni Gine’den halliceyiz!
BÜTÇEDE FAİZE GİDEN PARA…
2019 bütçesinde faiz ödemeleri için 117 milyar TL tahsis edilmişti. Söz konusu tutar geçen sene 68,8 milyar TL idi. Sene sonunda muhtemelen faize 130 milyar lira gidecek.
Kamunun toplam yatırım bütçesinden daha fazlasını milletin cebinden alıp faiz lobisine veren bir bakan, “Bundan sonra böyle!” diyorsa bundan ne anlamalıyız?
Albayrak, 17 senelik devr-i iktidarlarında faiz lobisine 200 milyar doları altın tepside sunan Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) bildiği yolda ilerleyeceğini mi kastediyor?
Rantiyenin müteşekkir kaldığı bir bakanın Türk Lirası’nın son üç senede maruz kaldığı tahribatı izah ediş tarzına şaşırmamak elde değil.
KÂH İNECEK KÂH ÇIKACAK, ÖYLE Mİ?
Albayrak, “Türk lirası değer kazanıyor, değer kaybediyor. Bu söylemde olmamak lâzım. Kâh inecek, kâh çıkacak.” diyor.
Elbette dalgalı kur rejiminde böyle olmalı. Amma velâkin günde 20 kuruş çıkan bir kur ile dalgalı kurun alâkası yoktur.
Kim, neye göre maliyet hesabı yapacak? En tecrübeli mali işler müdürleri dahi bu kadar oynak döviz kuruna ayak uydurmakta zorlanır.
Nitekim zorlanıyorlar. Şirketler döviz duvarına tosladı. Yanında asma merdiveni olan duvarı yara bere içinde aşsa da duvarın dibinde zayiat tahmin edilenden fazla.
Türkiye risk priminde, kredi notunda, enflasyonda ve ödediği faizde en sefil ekonomilerle aynı ligde.
BÜTÜN İYİ HABERLER TÜKENDİ!
Ekrem İmamoğlu’nun kazanacağı tahmini üzerine Borsa İstanbul’a giren, 6 lira civarından döviz bozduran yabancı yatırımcının temayülü yavaş yavaş değişiyor.
Borsa İstanbul’da (BİST) sekiz haftalık tırmanış bitti. Piyasa artık S-400 krizinde muhtemel Amerikan müeyyidelerine göre tahkimat yapacak. Bütün iyi haberler şu ana kadar fiyatlanmıştı.
Krize çare bulmak yerine krizin bulaşı tesirlerine masa başında müdahale eden, telefonla marketlere indirim yaptıran Albayrak sanayiciden tüccara bütün aktörlere TÜİK rakamları ile kuyuya inmelerini tavsiye ediyor.
YUNANİSTAN BEDELİNİ AĞIR ÖDEDİ
Arjantin ve Yunanistan böyle bir teşebbüste bulunmuştu. İkisi de bedelini çok ağır ödedi, ödemeye devam ediyor.
Yunanistan, 2018 senesini millî gelir seviyesi bakımından kriz öncesi 2007’ye kıyasla yüzde 25 aşağıda kapadı. Aradan 11 sene geçtiği halde hormonlu istatistiklerin yıkıcı tesiri devam ediyor.
Yalancı çobanın hikâyesi diyeceğim netice değişmeyecek. Zira çıplak yalan, “Yüzebilir misin?” diyerek nehre soktuğu hakikatin elbisesini çalmış ve üzerine giydiği o elbise ile iktidar koltuğuna oturmuş!
Albayrak âleme hamasetle nizam vereceğine bütçedeki kara deliğe çare bulsun.
Böyle giderse 2020’de vatandaşın 100 liralık vergisinin 25-30 lirası faiz lobisine aktarılacak.
Faiz lobisi Albayrak’a minnettar!
