HABER-YORUM | SEMİH ARDIÇ
2018 senesinde büyük başarılara imza atmış Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak. Şimdi o başarıları “müjdeli” haberlerle taçlandırıyorlarmış.
Bakan Albayrak’a kalırsa Türk Lirası bir senede yüzde 45 erimedi, enflasyon yüzde 25’e yükselmedi, işsizlik yüzde 11’i aşmadı, iflas ve konkordato patlaması yaşanmadı.
VATANDAŞIN BANKALARA BORCU 542 MİLYAR TL
Kendisi bu ve daha nice çöküş haberlerinin dış mihrakların uydurduğu kuyruklu yalanlar olduğuna inanmamızı istiyor.
Türkiye’nin ahvali, kayınpederi Recep Tayyip Erdoğan ile elele verip memleketi borç girdabına sürükleyen Albayrak’ın allayıp pulladığı kadar parlak olsaydı keşke.
Hane halkının bankalara borcu 542 milyar TL olmuş. 2002 senesinde borç 6,7 milyar TL seviyesinde idi. Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) devr-i iktidarında borç her sene arttı. 2017 senesi 3’üncü çeyreğine ait veriler borçluluğun 80 kat arttığını gösteriyor.
GELİRİN YARISI BORCA GİDİYOR
2018 rakamları açıklandığında borcun katlandığı görülecek. Harcanabilir gelirinin yarısını borç ödemek için kullanan vatandaşın adım atacak mecali kalmadı.
Dış borç sadece özel şirketler cenahında 222 milyar dolar. Mevcut kur üzerinden hesap yapıldığında 1,1 trilyon TL borcun nasıl ödeneceği meçhul. Borç yükü katlanırken ekonominin küçülmeye başladı.
Bankalar yurt dışından sendikasyon kredisi temin etmekte zorlanıyor. Hazine vatandaşına euro-dolar nevinden tahvil satıyor ve tefeci faizi mukabili borç talep ediyor. Daha doğrusu Hazine o borcu talep etmek mecburiyetinde kaldı.
2019 ZOR BİR SENE OLACAK
2018’den devraldığı kriz bakiyesi yüzünden 2019 senesi zannedilenden çok daha ağır şartlar altında geçecek.
Türkiye kalıcı bir borç kaynağı bulmazsa, hukuk devletini ikame edecek adımlar atmaza yeni kur şoklarına maruz kalacak. Borsamız sermaye için artık vur-kaç limanından başka bir kıymet ifade etmiyor.
Yüksek borcu hızlı büyüme ya da para bolluğu esnasında ödemek mümkündü. Devir değişti, nehirler kurudu. Borç batağındaki Türkiye’nin hariçten yardım almadan kurtulma ihtimali kalmadı.
IMF İLE ARKA KAPIDAN GÖRÜŞÜYORLAR
Hollanda mahreçli ABN Amro son raporunda Türkiye’nin borç bulmak için Uluslararası Para Fonu (IMF) ile gayri resmi yürüttüğü müzakereleri açığa vuracak bir tespit yaptı. Hazine ile IMF’nin arka kapıdan müzakere yürüttüğü zaten piyasada biliniyordu.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın damat Berat’a 31 Mart 2019 Pazar günü yapılacak seçimin akabinde muhtemel IMF kredisi için talimat verdiğini sağır sultan duydu.
O tarihe kadar “ver mehteri” diyecekler, seçimin akabinde acı reçeteyi 81 milyona yudumlatacaklar.
Nitekim ABN Amro, Türkiye’nin 2018’in 3’üncü çeyreği itibarıyla en az 2019 ortasına kadar devam edecek bir iktisadî durgunluğa (resesyon) gireceğine dikkat çekiyor. ABN Amro, IMF ile anlaşma ihtimalinin de düne kıyasla kuvvetli hale geldiğini kaydetti
1 NİSAN SABAHINDA DAHA FAKİR BİR TÜRKİYE
Aynı raporda IMF’nin Türkiye’ye krizde yol göstermek için yardım ettiği söylentilerinin artmasının piyasaya bakan tarafı ile “müspet” bir gelişme olduğu vurgulandı.
Zira Türkiye en azından IMF sayesinde ihmal ettiği ıslahat (reform) programını geç de olsa başlatır.
Sandıktan zaferle çıkması halinde piyasaların ne umduğunun Erdoğan’ın nazarında kıymeti harbisi olmayacağı unutulmamalı. O vakit de borç lazım olacak. Erdoğan köprüyü geçtiğine göre daha rahat karar verebilecek.
Erdoğan 4 sene sandık kurulmayacak olmasının verdiği rahatlıkla en ağır reçeteyi IMF’siz de tatbik edecektir.
VERGİ ZAMLARINDA NE KADAR MAHİRLER!
2017 senesinde anayasa değişikliği referandumundan sonra getirilen 40 milyar TL tutarında vergi zam paketini, o pakette limonataya bile yüzde 10 ÖTV konulduğunu hatırlatıp geçeyim…
2019 bütçesinde vergi gelirleri yüzde 42 artacak. Ekonomi küçülürken nasıl olacak bu artış? Tabii ki vergi zamları ile…
Yurt dışından getirilen cep telefonunda 20 euro TRT bandrol ücreti almaya başladılar bile. Maliye bürokratlarına “zam” demeniz kâfidir. Ambalajı açılmamış nice vergiler ambarda bekliyor.
Türkiye ekonomisinin “IMF’li yahut IMF’siz” bir programdan başka çıkar yolu yok. Hasıl-ı kelâm 81 milyon kişi 1 Nisan sabahına cebindeki para biraz daha eksilerek uyanacak.
