HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
AKP rejimi, ekonomik açıdan 19 yıllık iktidarının en zor günlerini yaşıyor. TÜİK’e göre bile enflasyon yüzde 19,6’ya çıktı. Bağımsız enflasyon araştırma grubu ENAG’a göre ise yıllık enflasyon yüzde 44,7. Ancak ‘en kötü günler’ henüz gelmedi! Arz eksikliğin bağlı olarak global bir ‘enerji’ krizi yaşanıyor. Doğalgaz fiyatları kanatlandı. Bunun Türkiye’ye yansıması oldu ve daha da olacak. Önümüzdeki günlerde konutlarda da ciddi bir doğalgaz ve dolayısıyla elektrik zammı kaçınılmaz.
Üretici maliyet enflasyonu yüzde 44’lerde. Bu, TÜFE’nin önümüzdeki aylarda da artmaya devam edeceği anlamına geliyor. TL üzerindeki faiz baskısı ve enflasyon beklentileri nedeniyle dolarizasyon sürüyor. Hepsinden önemlisi; AKP rejiminin sorunu çözmek gibi bir ‘iradesi’ yok. Asla sorumluluğunu kabul etmeyen rejim, hayali düşmanlarıyla savaşmayı tercih ediyor! Bir gün soğan üreticilerini terörist ilan ediyor, bir başka gün market zincirlerini suçlayıp ‘fahiş’ fiyat baskınlarıyla korku salıyor…
Türkiye’de yaşanan ekonomik kriz, AKP rejiminin ‘günü kurtarma’ stratejisi nedeniyle her geçen gün derinleşiyor. Enflasyon durdurulamıyor. İnsanlar barınca ve yiyecek gibi temel harcamalarını bile karşılayamaz hale geldi.
TÜİK’e göre Eylül ayı enflasyonu bir önceki aya göre yüzde 1,25 arttı. Yıllık enflasyon oranı ise yüzde 19,58 olarak açıklandı. Yıllık gıda enflasyonu yüzde 28,8.
Üretici fiyat endeksi yüzde 44 civarında açıklandı. ÜFE’nin yüzde 44’ken, TÜFE’nin yüzde 19,6 olarak duyurulması; enflasyonun önümüzdeki aylarda da artmaya devam edeceğini gösteriyor. Bu arada bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu’na (ENAG) göre yıllık enflasyon yüzde 44,7!
ENERJİ KRİZİ BÜYÜYOR
Sadece Türkiye’de değil, başta Avrupa’da olmak üzere tüm dünyada bir enerji krizi yaşanıyor. Küresel doğalgaz piyasalardaki yukarı yönlü ivmelenmenin temel sebebi ekim ayı ile ısınma sezonunun açılması. Buna bağlı olarak sınırlı arzın artan talebi karşılamaması fiyatların katlanmasına neden oluyor.
ABD vadeli fiyatı 6 doların üstüne çıktı. Avrupa’da kasım vadeli kontratlarda doğalgaz fiyatları megavatsaat başına 119 euro ile zirve yaptı. AB ülkeleri, hali hazırda doğalgaz ihtiyacının yüzde 90’ını ithal ediyor.
ZAMLAR YAĞMUR GİBİ YAĞACAK
Ekim ayında sanayide ve elektrik üretiminde kullanılan doğal gaza yüzde 15 zam yapıldı ancak konut tarifeleri sabit bırakıldı. Peki sanayi ve elektrik santrallerine getirilen doğal gaz zammı tüketiciye nasıl yansıyacak? Türkiye, elektrik üretiminin büyük bir bölümünü doğalgaz ve kömürle yapıyor. Dolayısıyla sanayi ve elektrik santrallerine getirilen doğal gaz zammı tüketiciye doğrudan artan elektrik faturaları şeklinde yansıyacak.
Enerji tüketiminin yüzde 26’sı ise doğalgazdan karşılanıyor. Elektrik üretiminde doğal gazın payı ise 2020’de yüzde 22,7 iken, 2021 Ağustos ayında bu oran yüzde 31,25’e çıktı.
TÜRKİYE, EKONOMİK GİRDABA KAPILDI
Türkiye’nin tek sorunu küresel çapta artan doğalgaz fiyatları değil… Yanlış para ve maliye politikaları nedeniyle dolarizasyon da tüm hızıyla sürüyor. Erdoğan’ın “Faiz enflasyonun sebebidir.” inadı nedeniyle faizlerin düşürülmesi doların 1 ayda günde 65 kuruş değer kazanmasına neden oldu. Enflasyon beklentilerinin artmasıyla dolardaki yükselme de sürüyor.
Türkiye, korkunç bir ekonomik girdaba girmiş durumda. Küresel çapta doğalgaz fiyatları artarken, aynı anda enflasyon ve dolar yükseliyor. Kaçış yok, önümüzdeki bir kaç hafta içerisinde hem elektrik hem de doğalgaz fiyatları çift haneli oranlarda zamlanacak. Bu ise market raflarına, pazarlara ve faturalara doğrudan yansıyacak…
Ne demiştik yazının başında; en kötü günler henüz gelmedi…
