Birleşmiş Milletler’den (BM) dün gece yapılan açıklamada, Beşar Esad’ın Türkiye’den Kuzeybatı Suriye’ye 3 aylık bir süre için 2 yeni insani yardım geçiş yolu açılmasına izin verdiği belirtildi. Karar, arama kurtarma çalışmaları bittikten ve depremin üzerinden bir hafta geçtikten sonra geldi.
BM yardımları, BM Güvenlik Konseyi kararı sebebiyle sadece Hatay Cilvegözü (Babül Hava) üzerinden iletilebiliyordu. Yeni yolların açılması yıllardır Rusya ve Çin tarafından veto ediliyordu.
Esad’ın izin vermesiyle artık Öncüpınar (Babül Selam) ve Çobanbey (El-Rai) üzerinden de insani yardımlar depremden ağır bir şekilde etkilenen Kuzeybatı Suriye’ye 3 ay boyunca iletilebilecek.
Karar, Pazartesi gecesi BM yardım şefi Martin Griffiths’in Şam’da Esad ile buluşmasının ardından geldi.
Son 12 yıldır iç savaşın pençesinde olan ve kısmen muhalif güçlerin kontrolünde kalan son bölge olan Türkiye’nin güneyi ile Suriye’nin kuzeybatısındaki sınır bölgesine ilk yardımlar depremin 4’üncü gününde ulaşmaya başladı.
Yardımların asıl ulaşması gereken zamanda ne BM ne de bölgede aktif rol oynayan aktörler gerekli adımları atmadı. Binlerce insan enkazın altında kurtarılmayı beklerken dünya kamuoyunun gözleri önünde öldü. Cumartesi itibari ile de arama kurtarma çalışmalarına son verildi.
BM Genel Sekreteri: “Esad’ın kararını memnuniyetle karşılıyorum”
António Guterres yaptığı açıklamada “Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın bugün Türkiye’den Suriye’nin kuzeybatısına Babül Selam ve Al-Rai geçiş noktalarını insani yardımların zamanında ulaştırılabilmesi için 3 aylık bir süre için açma kararını memnuniyetle karşılıyorum” dedi.
Guterres, “gıda, sağlık, beslenme, koruma, barınma, kışlık malzeme ve diğer hayat kurtarıcı malzemelerin etkilenen milyonlarca insana ulaştırılmasının son derece acil olduğu açıktır” diye ekledi.
“Bu geçiş noktalarının açılması – insani erişimin kolaylaştırılması, vize onaylarının hızlandırılması ve merkezler arasında seyahatin kolaylaştırılmasıyla birlikte – daha fazla yardımın daha hızlı bir şekilde ulaşmasını sağlayacaktır” dedi.
Guterres, STK’ların hedefinde
Bölgede faaliyet gösteren sınırlı sayıdaki insani yardım kuruluşu yetkilileri BM Genel Sekreteri’ni inisiyatif alamamakla ve yeterince cesur davranamamakla suçladı. Kurtarma operasyonlarına katılan gönüllüler, 4 gün boyunca hiçbir yardım olmadan, ellerinde bulunan imkanlarla enkaz altında kalanları kurtarmaya çalıştı.
Beyaz Baretliler Başkanı Raed Al Saleh, Suriye’nin kuzeybatısında ilave sınır ötesi yolların derhal açılmasını talep etmiş ve BM’nin insani felaket sırasında yardım sağlama konusunda yavaş davranmasını eleştirmişti. BM Genel Sekreteri’nin derhal harekete geçmesi için bir imza kampanyası da başlatılmıştı.
Suriye uzmanı Charles Lister de bu durumdan BM’nin sorumlu olduğunu söyledi: “BM yardımın siyasallaştırılmaması gerektiğini söylüyor ama yardımın siyasallaştırılmasından en çok BM suçlu. Kuzeybatı Suriye’ye geçişlerin açılmasının neden bir hafta sürdüğünü bilmek ister misiniz? Çünkü BM, Esad’ın üzerinde hiçbir kontrolü olmadığı geçişleri açmak için Esad’dan izin istedi.”
Suriye’nin BM Daimi Temsilcisi Bassem Sabbag’tan pişkin cevap
Suriye’nin BM Daimi Temsilcisi Bassem Sabbag, 2 yeni insani yardım yolunun açılmasında neden bir hafta beklendiği sorusuna gülerek cevap verdi: “Neden bana soruyorsunuz? O bölgede sınırları biz kontrol etmiyoruz ki!”
Sabbag ayrıca yardım yollarının bir BM Güvenlik Konseyi kararı ile güvence altına alınmasına ihtiyaç duyulmadığını, Esad rejiminin egemenlik hakkından kaynaklanan bir inisiyatif olduğunu söyledi.
Yardımlar politik çekişmelere takıldı, Suriye’de kurtarma operasyonlarına son verildi
