Avrupa Birliği Ordusu geliyor!

Avrupa Birliği Savunma Bakanları 6 Mart’ta Brüksel’de tarihi bir zirveye imza attı. Daha önce defalarca konuşulan fakat bir türlü karara bağlanamayan savunma ve askeri anlamda birliğin kumanda merkezi olacak bir merkezin kurulması kararı alındı. Bu kararın özellikle Trump’ın NATO’yu bayat bir proje olarak nitelemesinin hemen akabinde hayata geçmesi şüphesiz Trans-Atlantik ilişkiler bağlamında çok hassas anlamlar taşımakta.

Esasen, Avrupa Birliği birçok farklı meselede olduğu gibi NATO’ya alternatif olabilecek bir askeri yapılanmanın üye ülkelerin desteği ile kurulup kurulmaması noktasında da on yıllara baliğ tartışma ve kırılmalar yaşadı. İngiltere ve Polonya gibi ülkelerin içerisinde olduğu AB üye ülkelerinden müteşekkil bir kamp, NATO’ya alternatif olabilecek bir Avrupa Birliği Ordusu kurmaya başından beri itiraz ediyor.  Diğer kampta bulunan Almanya ve Fransa gibi muhtelif AB ülkeleri ise Avrupa’nın güvenliğinin Amerika Birleşik Devletleri’nin forse ettiği askeri bir savunma paktı ile birlikte kurulacak bir Avrupa Birliği Ordusu ile daha da garantiye alınması gerektiğini öteden beri dile getiriyor.

ab ordusu spotAslında bu tartışmalar, Suriye Krizi başladığı ve milyonlarca mültecinin Avrupa kapılarını zorlamaya başladığı günden beri daha da duyulur bir şekilde cereyan etmeye başladı. Amerika’nın Suriye’de beklenilenden daha az insiyatif alması ve Ortadoğu’da bulunan bazı önemli noktalarda ki istihbarat kapasitesini düşürmesi ile beraber, NATO ile uyumlu çalışacak fakat NATO’dan bağımsız bir Avrupa Birliği Ordusu kurulması fikri birlik içerisinde daha güçlü bir şekilde dile getirilmeye başlandı. Bu tartışmalar bu güne kadar olağan deviniminde cereyan ederken, özellikle Brexit ile İngiltere’nin birlikten çıkma kararı alması ve Trump’ın Amrika Birleşik Devletleri başkanı olması ile birlikte NATO üzerinden Avrupa Birliği savunma ve güvenliğini zaafa düşerecek bir takım söylemlerde bulunması Avrupa Birliği Ordusu kurulsun fikrinde olan üye ülkelerin elini güçlendirdi.

28 ÜLKENİN ORTAK KARARI

İşte bu nedenle, 28 AB üye ülkesinin ortak kararı ile 6 Mart’ta çok önemli bir karara imza atan AB savunma bakanları, Planlama ve Kapasite Yönetme Birimi (Planning and Conduct Capability) olarak dilimize çevrilebilecek bir merkezin kurulmasını öngören metne imza koydu. Bu merkezin kendi başına bir Avrupa Birliği Ordusu olduğunu iddia etmek tabiki gerçekten uzak bir ifade olacaktır. Fakat, İngiltere dahil 28 üye ülkenin konsensüsü ile altına imza konulan metin Avrupa Birliği Ordusu’na karşı on yıllardır kemikleşen piskolojik direncin kırıldığının çok açık bir işareti.

Önümüzdeki günlerde operasyonel hale gelecek Avrupa Birliği Planlama ve Kapasite Yönetme Birimi’nin ilk olarak Mali, Somali ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde yürütülen ve ‘icracı’ karakteri bulunmayan askeri operasyonlar kapsamında test edilip, olgunlaştırılması gündemde. Fakat, önümüzdeki yıllarda özellikle askeri kapasite arttırımı, askeri denetleme ve silahsızlandırma temelli askeri faaliyetlerde de yeni kurulan bu birimin icra alanlarının genişletilmesi öngörülmekte. Yeni kurulan bu birime 6 Mart itibariyle 30 kişilik bir askeri personel ataması yapılırken, bu merkezin icra merkezinin Avrupa Harici Eylem Servisi (EEAS) temsilcisi Federica Mogheriniye bağlı askeri bir ekip tarafından kumanda edilmesi kararlaştırıldı.

NATO’YA MUADİL DEĞİL!

Bununla beraber kurulan bu yeni askeri koordinasyon merkezinin NATO’nun operasyonel gücüne hiçbir şekilde halel getirmeyeceği ve NATO ile son derece eşgüdüm içerisinde çalışacağına dair Fransa ve Almanya’nın NATO nezdindeki büyükelçilerinin olumlu beyanetları da sözkonusu. Konuyla alakalı değerlendirmede bulunan Belçika dışişleri bakanı Didier Rynders’ta bu yeni kurulan askeri yapının NATO’ya muadil olamayacağını ifade ederken, kendisine sorulan bir soruya yanıt verirken ‘’belki ileride Avrupa Birliği Orudusu’nu da kurarız’’ şeklinde cevap verdi.

Olası bir Avrupa Birliği ordusunun NATO üyesi olan Türkiye için hangi anlamlara geleceği noktasında ise ilk durak olarak Planlama ve Kapasite Yönetme Birimi’nin Somali’de yürüteceği çalışmalara bakarak bazı çıkarımlarda bulunabileceğimizi söylemek yanlış olmayacaktır. Bilindiği üzere Türkiye’nin son günlerde yapımını bitirdiği ve yaklaşık 200 askeri personel ile çalışmalara başladığı Mogadişu’daki askeri üs ve bu üstte yürütülen faaliyetlerin AB’nin yeni kurduğu askeri korrdinasyon birimi ile uyumlu çalısıp çalışmayacağı, Türkiye ve ileride kurulması muhetemel olan Avrupa Birliği Ordusu’nun ilişkilerine dair işaretler sunabilir.

Türkiye'de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇

YORUM YAZIN

Lütfen yorumunuzu yazın
Lütfen isminizi girin