TR724 HABER | ENSAR NUR
2013 yılından beri her yıl Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) tarafından Çek devlet adamı Václav Havel’in (1936-2011) onuruna verilen Václav Havel İnsan Hakları Ödülü’nün 2021’deki sahibi Belaruslu muhalif Maria Kalesnikova oldu.
Şu anda hapiste olan Kalesnikova, “kendinden daha büyük bir amaç için kendi güvenliğini riske atmaya hazır olmakla gerçek cesaret gösterdi” diyen Rik Daems, ödülü Kalesnikova’nın kız kardeşine takdim etti. Daems sözlerine şöyle devam etti: “Cesur, finale kalan üç adayımızı da en iyi tanımladığına inandığım kelime. Tıpkı Bay Havel gibi, hepsi de daha büyük bir amaç için – herkes için insan haklarının korunması – için kendi güvenliklerini, esenliklerini ve nihayetinde kendi özgürlüklerini feda etmeye istekli olduklarını gösterdiler. Bu bir ödül olabilir ama ağır bir bedelle gelen bir ödül.”
Kalesnikova’nın kendi adına ödülü kabul eden kız kardeşi Tatsiana Khomich, ödül komitesine teşekkür etti ve kız kardeşinin ödülünü Belarus’ta hakları için savaşan herkese adamak istediğini söyledi: “Bu ödül, tüm demokratik dünyanın Belarus halkıyla dayanışmasının bir işaretidir. Aynı zamanda biz Belaruslular için uluslararası toplumun bizi desteklediğinin ve doğru yolda olduğumuzun bir işaretidir.”
Maria Kalesnikova, Belarus’taki muhalefet liderlerinden biri ve Eski cumhurbaşkanı adayı Viktar Babaryka’nın kampanya merkezinin başkanıydı. Belarus muhalefetinin ve halkının medeni ve siyasi özgürlükler ve temel haklar için verdiği mücadelenin üç kadın sembolünden birisiydi. Kalesnikova, Eylül 2020’de Minsk’te kaçırıldı ve o zamandan beri gözaltında tutuluyor. Hakkındaki suçlama ise ulusal güvenliği tehlikeye atmak.
Kalesnikova geçen yıl eylül ayında yetkililer tarafından sınır dışı edilmek istenince Ukrayna sınırında sınır dışı edilmemek için pasaportunu yırtmış ve direnmesinin ardından gözaltına alınarak ulusal güvenliğe zarar vermekle suçlanmıştı. 2021 Eylül ayı başında ise 11 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.
Václav Havel Havel İnsan Hakları Ödülü nedir?
AKPM, Václav Havel Kütüphanesi ve Charta 77 Vakfı ile ortaklaşa, Avrupa’da ve dünyada insan haklarının savunulmasında olağanüstü sivil toplum eylemlerini takdir etmek için her yıl insan haklarının savunulması için çalışan her türlü kişi, sivil toplum kuruluşuna veriliyor. Ödül toplam 60 bin Avro, bir plaket ve bir diplomadan oluşuyor.
Ödül, oyun yazarı, 1989 Kadife Devrimi’nin mimarı, Çekoslovakya ve Çek Cumhuriyeti Devlet Başkanı ve despotizme karşı muhalefetin kalıcı sembolü olan Václav Havel’in anısına veriliyor.
İlk Václav Havel Ödülü 2013’te Belaruslu insan hakları aktivisti Ales Bialiatsky’ye verildi. Ödülü 2017’de hala tutuklu olan YARSAV eski başkanı Murat Arslan kazanmıştı. 2019 ise ödülün sahibi Uygur hakları savunucusu ekonomist Ilham Tohti olmuştu.
Geçen yıl, ödül Suudi kadın hakları aktivisti Loujain Alhathloul’a verildi.
