HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) İşgücü istatistiklerinde hesaplama yöntemini değiştirdi. Yeni hesaplama yöntemiyle Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2021 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre bin kişi azalarak 3 milyon 861 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,4 puanlık azalış ile yüzde 12,2 seviyesinde gerçekleşti. TÜİK’in grafiklerine göre atıl işgücü oranı artarken, işsizlik oranı düşmüş!
Mevsim etkisinden arındırılmamış işsizlik yüzde 13,4 olarak açıklandı. Genç nüfusta işsizlik oranı ise yüzde 24,7. Ancak en dikkat çekici oran TÜİK’in, revize veriler içinden yayımlamaya başladığı ve geniş tanımlı işsizlik oranını gösteren ‘atıl işgücü’ oranıydı. Buna göre geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 29,1 olarak açıklandı. Bu kişiler işsizler ama TÜİK bunları ‘atıl’ olarak tanımlıyor; işsiz olarak değil!
TÜİK’in yıllardır açıkladığı ‘işsizlik’ oranının iki buçuk katı! 2017 yılı aralık ayında söz konusu oran yüzde 16 seviyelerindeydi. Ekonomistlere göre TÜİK, yıllardır gizlediği gerçek işsizlik rakamlarını ‘atıl işgücü’ kılıfıyla itiraf etti.
Yaklaşık 15 gün içerisinde 2 başkan değiştiren TÜİK’in yeni işsizlik ve istihdam verileri Türkiye’deki işsizlik gerçeğini de gözler önüne serdi. TÜİK’in verileri paylaştığı basın bildirisinde, Hanehalkı İşgücü Araştırmasında 2021 Ocak ayından itibaren değişikliğe gidildiği aktarıldı. AB ülkeleri ile eş zamanlı olarak; Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) kararlarına ve ilgili AB tüzüğüne uyum sağlamak amacıyla yeni düzenlemelere geçildiği aktarıldı. “Üçer aylık hareketli ortalamalar olarak aylık yayımlanan işgücü istatistikleri, 2021 Ocak ayından itibaren bağımsız aylık tahminler olarak yayımlanacaktır,” denildi.
İSTİHDAM ARTMIŞ, İŞSİZLİK AZALMIŞ!
TÜİK’in yeni hesaplama yöntemine göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2021 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre bin kişi azalarak 3 milyon 861 bin kişi oldu. (Eskiden bir önceki yılın aynı ayına göre kıyaslama yapılırdı) İşsizlik oranı ise yüzde 12,2 seviyesinde gerçekleşti.
4 GENÇTEN BİRİ İŞSİZ
TÜİK’e göre, istihdam edilenlerin sayısı 2021 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre (Aralık) 822 bin kişi artarak 27 milyon 706 bin kişi olmuş. İstihdam oranı ise 1,2 puanlık artış ile yüzde 43,8. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı da bir önceki aya göre 0,7 puanlık azalışla yüzde 24,7 oldu.
ATIL İŞGÜCÜ YÜZDE 29,1!
TÜİK, ilk kez ‘atıl işgücü’ adı altında yıllardır ısrarla gizlediği geniş işsizlik oranını da açıkladı. Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı 2021 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre 0,7 puan artarak yüzde 29,1 olmuş. Dar kapsamlı işsizlik oranının iki buçuk katı! Gerçek işsiz sayısı ise 9,5 milyona yakın.
MUSTAFA SÖNMEZ: GERÇEK İŞSİZ SAYISI 10,7 MİLYON
Uzmanlara göre TÜİK’in verileri gerçek işsizliğin de itirafı anlamına geliyor. Ekonomist Mustafa Sönmez, gerçek rakamların açıklanandan bile yüksek olduğunu söylüyor: “TÜİK itirafı atıl işgücü 9,5 milyon! TÜİK, nihayet imana gelmiş; dar tanımlı yanında ‘atıl işgücü’ adı altında geniş tanımlı işsizliği vermiş. TÜİK işgücüne dahil olmayan nüfusu ve eksik istihdam verileri ile ilgili tabloyu henüz açıklamadı. Eldeki oranlarla yeniden hesaplama yapıldığında gerçek işsiz sayısı 9.5 milyon değil 10.7 milyon; gerçek işgücü de 35 milyon. Gerçek işsizlik yüzde 30.2.”
İŞSİZLİK YERİNE ‘ATIL İŞGÜCÜ’
Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hakan Kara ise TÜİK’in grafiğindeki çarpıklığa dikkat çekiyor: “TÜİK geniş tanımlı işsizlik oranlarını açıklamış ama hiç birine ‘işsizlik oranı’ dememiş. 2019 sonundan itibaren resmi işsizlik oranı (kırmızı) hariç bütün işsizlik oranları artıyor. Soru şu: 2019 sonunda ekonomi toparlanırken insanlar neden birden işgücünden çıkmaya başladı?”
Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu da, “TÜİK bir anlamda gerçek işsizlik oranını yüzde 29.1 olarak itiraf etmiş oldu ! İşsizlerin üzerine iş aramayıp çalışırım diyenleri ekleyince geniş tanımlı işsizlik ortaya çıkmış oldu,” ifadelerini kullanıyor.
