ABD Başkanı Donald Trump, Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell’a yönelik eleştirilerini sertleştirerek, Powell’ı “büyük bir ezik” olarak nitelendirdi ve faiz oranlarını derhal düşürmesi gerektiğini belirtti. Trump, Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, “Bay Çok Geç, büyük bir ezik, faiz oranlarını ŞİMDİ düşürmezse, ekonomide bir YAVAŞLAMA olabilir” ifadelerini kullandı.
Bu açıklama, Trump’ın son dönemde FED Başkanı Powell üzerindeki baskısını iyice artırdığının yeni bir göstergesi. Başkan Trump, özellikle 2018’in sonlarından bu yana, Powell’ın faiz artırımlarına ve para politikasındaki temkinli duruşuna açıkça karşı çıkıyor.
Trump, ekonomiyi canlandırmak için faizlerin daha hızlı ve daha derin biçimde düşürülmesini istiyor. Ancak FED, istihdam, enflasyon ve büyüme verilerini göz önünde bulundurarak daha ihtiyatlı bir yol izliyor.
Trump ne istiyor?
Trump, Powell’ı faiz oranlarını düşürmekte yavaş davranmakla suçluyor ve bu durumun ekonomik büyümeyi engellediğini savunuyor. Özellikle Avrupa Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine atıfta bulunarak, Powell’ın “her zaman çok geç kaldığını” iddia ediyor. Trump 2024 seçim kampanyasından bu yana yüksek faizlerin konut kredilerini ve yatırımları zora soktuğunu öne sürüyor.
Jerome Powell, Trump tarafından 2018 yılında FED başkanlığına atandı. Ancak kısa süre içinde iki isim arasında ciddi görüş ayrılıkları ortaya çıktı. Trump, Powell’ı 2018 ve 2019’daki faiz artırımları nedeniyle defalarca eleştirdi; hatta 2019’da “Powell ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping hangisi daha büyük düşman?” diye sorarak merkez bankasının bağımsızlığına karşı alışılmadık bir saldırı gerçekleştirdi.
Aradan geçen yıllara rağmen, özellikle 2024 seçim kampanyası sürecinde Trump, Powell’ı hedef almaya devam etti. Şimdi de 2025’in ilk aylarında, Başkan Biden’ın ikinci döneminde ekonomide yaşanan duraksamanın suçunu yine Powell’a yüklüyor.
Powell’ın faiz oranlarını çok önceden düşürmüş olması gerektiğini vurgulayan Trump, “Powell’ın işine bir an önce son verilmeli.” ifadelerini kullanmıştı.
FED’in duruşu bağımsız ve temkinli
Powell ise Federal Rezerv’in bağımsızlığını vurgulayarak, para politikası kararlarının ekonomik verilere dayandığını belirtiyor. Son açıklamalarında, Trump’ın uyguladığı yeni gümrük vergilerinin enflasyonu artırabileceğini ve bu nedenle faiz oranlarını sabit tutmanın uygun olduğunu ifade etti. Powell, “Daha fazla netlik için bekliyoruz” diyerek, mevcut belirsizlikler nedeniyle temkinli bir yaklaşım sergiliyor.
2022’den 2023’e kadar süren yüksek enflasyon döneminin ardından FED, faizleri uzun süre yüksek seviyelerde tutarak enflasyonu dizginlemeye çalıştı. 2024 sonlarında enflasyon gerilemiş olsa da, FED faiz indirimlerinde temkinli davranmaya devam etti. Powell geçen ay yaptığı bir açıklamada, “İyileşme işaretleri görsek de faiz indirimi için henüz yeterli veri yok. Uzun vadeli istikrarı korumak zorundayız” demişti.
Trump, Powell’ı görevden alabilir mi?
Mevcut yasalara göre, bir Federal Rezerv Başkanı yalnızca “geçerli bir sebep” gösterilerek görevden alınabilir. Powell, görev süresi Mayıs 2026’ya kadar devam edecek şekilde atanmış durumda ve istifa etmeyeceğini belirtti. Ancak Trump’ın, Powell’ı görevden alma yollarını araştırdığına dair haberler de Amerikan medyasına yansıyor.
Trump ve Powell arasındaki gerilim finansal piyasaları etkiliyor. Trump’ın ticaret politikaları ve Powell’a yönelik eleştirileri, yatırımcı güvenini sarsarak ABD borsalarında düşüşlere neden oldu. S&P 500 yüzde 1,2, Dow Jones 430 puan (yüzde 1,1) ve Nasdaq yüzde 1,5 oranında geriledi. Ayrıca, ABD Hazine tahvilleri ve dolar da değer kaybetti.
Federal Rezerv’in bir sonraki toplantısı 6-7 Mayıs tarihlerinde yapılacak. Bu toplantı, Trump’ın baskıları ve ekonomik belirsizlikler arasında kritik bir öneme sahip olacak.