Swap kurtarmaz; IMF çözer mi?

HABER-ANALİZ | YUSUF DERELİ

Türkiye ekonomisi, tarihinin en kötü günlerinden geçiyor. Resmi olmayan rakamlara göre işsiz sayısı 9 milyonu aştı. Üretim neredeyse tamamen durmuş vaziyette. Ancak Türkiye’nin 2021 yılı şubat ayına kadar ödemesi/çevirmesi gereken 168,5 milyar dolar borcu var. Kasa ise tamtakır! İktidar tamamen siyasi nedenlerden dolayı en makul durumdaki IMF seçeneğini eledi. Swap anlaşmaları için kapı kapı geziyor. Peki swap, Türkiye ekonomisini kurtarır mı? IMF’nin Türkiye’ye maliyeti ne olur?

Hiç eğip bükmeden söyleyelim; Türkiye ekonomisinin bugün bu hale gelmesinin tek sorumlusu AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’dır. Geçtiğimiz yıl yerel seçimlerden önce, 28 Mart’ta miting meydanlarında, “Türkiye ekonomisinin sorumlusu benim ben. Şu anda devletin başında kim var? Tayyip Erdoğan var.” demişti. O gün dolar kuru 5.54 TL’ydi. 24 Haziran 2018 seçimlerinin hemen arafesinde, “24’ünde siz bu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra bu faizle, şunla bunla nasıl uğraşılır göreceksiniz!” dediğinde ise dolar 4.75 seviyelerindeydi. Bugün ise dolar 7.10 TL seviyelerinde ve işsiz sayısı resmi olmayan rakamlara göre 9 milyonu çoktan aştı.

NET REZERV EKSİ 13 MİLYAR DOLAR!

Hesap basit: Türkiye’nin Şubat 2021’e kadar çevirmesi gereken 168,5 milyar dolar borcu var. Ancak kasasındaki net döviz rezervi yaklaşık 16 milyar dolar. Bu rakamın 29 milyar doları swap yoluyla ’emanet’ alınan paralar. Yani kasa ‘eksi’ rezervde! Geçtiğimiz günlerde ekonomist Mahfi Eğilmez de TCMB’nın verileriyle bu gerçeği net bir biçimde yazmıştı: “Swap Hariç Net Rezerv = 16,2 – 29,6 = – 13,4 milyar dolar.”

İMF KAPISI NEDEN KAPALI?
Türkiye’nin ucuz kredi bulabileceği en önemli kurum üyesi olduğu IMF. Ancak iktidar ‘defterleri’ teslim etmemek ve ‘potansiyel’ rantlardan olmamak için o kapıyı peşinen kapattı. Zira IMF, verdiği paranın nerelere harcandığını bilmek ister! AKP gibi şeffaf olmayan bir yönetim için IMF uygun bir kaynak değil! Erdoğan’ın saplantısı nedeniyle faizlerin de düşmeyeceğini varsayarsak geriye bir tek swap anlaşmaları kalıyor. Peki Türkiye’nin farklı ülkelerin merkez bankalarıyla yapacağı swap anlaşması çözüm olur mu?
ÇATLAK KOLONLARI SIVAMAK!
Swap, bir kişi ya da kurumun bir başka kişi ya da kurumla belirli bir süre için para değiştirmesi işlemi olarak tanımlanıyor. Aslında TL cinsinden kısa süreli bir borçlanma yapıyorsunuz. Süre sonunda taraflar birbirlerinden aldıkları parayı karşı tarafa, faiziyle birlikte iade ediyor. Türkiye’nin bir ülkenin merkez bankasıyla örneğin 25-30 milyar dolarlık swap anlaşması yapması halinde dolar düşer mi? Evet bugün 7.10’larda seyreden dolar, olası bir swap anlaşmasıyla 7’nin altına iner. 6.80’leri bile görebilir. Peki ya sonra?! Emanet alınan o paraların vadesi geldiğinde nasıl ödeyeceksiniz? Döviz kuru bozulursa/tırmanırsa ne olacak? Tüketici Güven Endeksi daha da düşecek, maliyetler tavan yapacak, işsizlik daha da artacak! Swap, Türkiye’ye sadece zaman kazandırır…
ULUSOY: EN MAKUL SEÇENEK IMF
AKP rejimi ne kadar inat ederse etsin, IMF bugün Türkiye için en uygun seçenek. Ekonomistlere göre IMF’den alınacak doların maliyeti yüzde 1-1,5’larda olacak. Amerika’nın Sesi’ne konuşan Yeditepe Üniversitesi’nden Prof. Veysel Ulusoy, bu konuda şunları söylüyor: “Ama şu anda IMF’ye gitseniz bile IMF’nin bir stand-by anlaşmasına gideceğini ben zannetmiyorum. Gitse bile Ankara’da karar vericileri denetleyeceği bir mekanizmayı kurmak isteyecektir. Bizdeki siyasetçilerin bu mekanizmanın içine girmeyeceğini söylemek zor olmasa gerek. Eğer IMF ile anlaşma yaparsak ki o zaman bunları kabul etmemiz gerekiyor.”
Unutmadan söyleyelim; Türkiye hukuka dönmediği ve yapısal reformlar yapmadığı sürece aynı sorunları tekrar tekrar yaşar…

Türkiye'de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇

YORUM YAZIN

Lütfen yorumunuzu yazın
Lütfen isminizi girin