HABER YORUM | CUMALİ ÜNAL
Askeri doktrine göre savaşta doruk noktası “saldırıya devam etmenin artık mümkün olmadığı durumda savunmaya geçme ve eldekini muhafaza” olarak tanımlanıyor.
Savaşın başından beri Rus lider Vladimir Putin’in asıl niyetini tahmin etmekte zorlanan stratejistlerin belki de buluştukları tek ortak nokta Rus kuvvetlerinin artık ilerlemekte zorlandığı ve bazı bölgelerde savunma pozisyonuna geçtiği.
Bir ayını dolduran saldırılarda şu ana kadar Ukrayna topraklarının dörtte birinden fazlasını işgal eden Rusya, başta başkent Kiev olmak üzere hemen hemen hiçbir büyük kenti ele geçirebilmiş değil.
BU YAZIYI YOUTUBE’DA İZLEYEBİLİRSİNİZ ⤵️
İkinci Dünya Savaşı’nın en kızgın döneminde Afrika’da Alman birliklerini mağlup eden İngilizlerin ünlü başbakanı Winston Churchill’in bu zafer üzerine sarfettiği “Bu bir son değil. Bu hatta bir sonun da başlangıcı değil. Belki de bu bir başlangıcın sonudur” sözü belki de Rusların şu anki durumunu özetliyor.
Sosyal medyadaki görüntülere ve savaşı yakından takip eden uzmanlara göre Rusya hiç beklemediği bir direnişle karşılaşıyor ve çok ciddi kayıplar veriyor. Son bilgilere göre Ukrayna Rus savaş gemilerine dahi büyük zayiatlar verdirmeye başladı.
Ruslar en büyük darbeyi şüphesiz kara birliklerinde yiyor. Her taraf Rus tankları ve zırhlı araç mezarlığına dönmüş durumda.
Ancak her şeye rağmen savaşın seyri ile ilgili pek çok bilinmez var. En önemli bilinmez şu: Rus birliklerinin ilerleyememesinin sebebi gösterilen direniş mi, yoksa bu Putin’in bir stratejik hamlesi mi?
Eğer direniş etkili ise bunda Batılı ülkelerin sağladığı modern silahların, Türk yapımı dronların, yabancı savaşçıların rolü nedir?
Hezimeti önlemek için Rusya, Suriye’den paralı asker getirtti mi?
Rusya, Batı’ya gözdağı vermek için zaman zaman sergilediği silahlarını cepheye sürdü mü?
Mesela hipersonik Kinjal füzeleri savaşın seyrini değiştirebilecek kapasitede mi? Veya Rusya’nın gururla tanıttığı insansız hava araçları sahaya çıktı mı? Bunlardan Orlan-10 dronları aktif olarak kullanılıyor mu?
Ya da karada çok etkili oldukları söylenen İnsansız Yer Savaş Aracı robotları mesela cephede görev alıyorlar mı? Alıyorlarsa Ruslar neden bu kadar ağır zayiatlar veriyor?
Amerikan ve Ukrayna kaynaklarına göre şu ana kadar öldürülen Rus askerlerinin sayısı on bini geçmiş durumda.
Savaşa Batılı ülkelerin Putin’in savaşı demeleri boşuna değil, çünkü savaşın sürmesi de sona ermesi de tamamen Putin’e bağlı.
Putin bu savaşı kaybettiği zaman, koltuğunu da kaybedeceğinin farkında. Bu yüzden de göreceli de olsa bir zaferi kendi kamuoyuna pazarlamak istiyor.
Bundan dolayı da son günlerde özellikle Ukrayna’nın stratejik Mariupol kentini ele geçirmeye çalışıyor. Geçtiğimiz günlerde Ukrayna’ya ültimatom vererek bu kentin teslim edilmesini isteyen Rusya, bu şekilde Kırım ile ayrılıkçı grupların kontrolündeki Donbas bölgesini birleştirmeye çalışıyor.
Savaşın uzaması şüphesiz en fazla Ukrayna’ya zarar verecek, çünkü hem ülke daha fazla harap olacak, hem de daha fazla insan yerlerini ve ülkesini terk etmek zorunda kalacak.
Ancak savaşın uzaması Rusya için de güç geçtikçe daha çekilmez hale geliyor.
Hem Batılı ülkelerin uyguladığı ambargo hem de Ukrayna’nın Rusya için ikinci bir Afganistan veya Vietnam’a dönüşme ihtimali şüphesiz Putin’in uykularını kaçırıyor.
Putin’in elindeki en önemli silahı petrol ve doğal gaz. Ancak Batılı ülkeler bu bağımlılıktan kurtulmak için tüm hidrokarbon zengini ülkelerin kapısını çalıyorlar. Her ne kadar bu konuda ümit verici başarılar elde edememiş olsalar da, orta vadede alternatif pazarlar ve ürünler bulacaklarına kesin gözüyle bakılıyor.
Batılı ülkeler bu kaynaklar konusunda Rusya’ya bağımlı oldukları gibi, Rusya da bu kaynaklarını satmak için Batı pazarlarına muhtaç.
Ayrıca savaşın uzamasının Batılı ülke ekonomilerine daha büyük bir zarar vermesi durumunda ambargonun daha da şiddetlenmesi ve Rusya’ya daha büyük bir darbe vurması söz konusu.
Putin şimdilik bu savaşı sürdürmekte kararlı görünüyor.
Rusya’yı yakından takip eden Batılı askeri uzmanlara göre, Rus silah fabrikaları neredeyse 24 saat aralıksız çalışıyor.
Buna ek olarak rezerv askerler de cepheye gönderiliyor.
Bir yandan Rus ordusunun ilerlememesi veya ilerleyememesi, diğer yandan savaşı sürdürmek için tahkimatın devam etmesi kimi uzmanlar tarafından “Putin yıpratma savaşına hazırlanıyor” yorumlarını beraberinde getiriyor.
Şu ana kadar Rus birliklerinin başarısız bir harekat planı sergilemesi gıda ve yakıt temini konusunda ciddi zorluklarla karşılaşmasına yol açıyor.
Savaşı rölantiye aldığı görüntüsü sergileyen Rus birliklerinin bu şekilde zaman kazanarak hem hatlarını tahkim etmeye ve hem de hava kuvvetlerini daha verimli bir şekilde kullanmaya çalışabileceği belirtiliyor.
Bazı uzmanlara göre, Rus birliklerinin kazandıkları topraklara tam olarak yerleşmeleri durumunda Ukrayna birliklerinin saldırılarını daha da kolaylıkla püskürtebilecekler ve bu durum savaşı Ukrayna için daha da riskli hale getirecek.
Bu senaryoda, savaşın uzaması Rusya’nın lehine. Savaşın uzamasının Rusya’nın lehine olduğunu düşünenlerin iki temel argümanı var: Birincisi, Batılı ülkelerin uzun sürecek bir savaşa karşı yılgınlık gösterecekleri ve bundan dolayı da Ukrayna’ya savaşı bitirmesi için baskı yapacakları. İkincisi ise Ukrayna’ya karşı büyük bir askeri üstünlüğü olan Rusya’nın savunma durumuna geçmesi durumunda Ukrayna’nın Rusları söküp atacak güçlerinin bulunmaması.
Amerikalı askeri uzman Kori Schake, “Rusya’nın askeri başarısızlıkları, Ukrayna’nın işgalini ve uzun vadeli kontrolünü büyük ihtimalle engelleyebilecek… Rus ordusunun zayıflıkları, maliyeti çok daha fazla yükseltebilir. Başarısız ordular, başarılı olanlardan bile daha tehlikeli olabilir” diyor.
Savaşın uzamasının Ukrayna lehine olabileceğini düşünenlerin temel argümanı ise her gün daha profesyonel hale gelen ve organize olan Ukrayna ordusunun bu durumunu daha da güçlendirmesi ve Batılı ülkelerden gelecek silahlarla daha donanımlı hale gelmesi.
