4 milyar dolar yatırım, yıllık 175 bin üretim
HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
Tasarımı İtalyan Pininfarina’ya ait yerli otomobilin örtüsü kalktı. Ön gösterim aracının tanıtımında verilen bilgilere göre ‘yerli’ otomobil, arkadan itiş veya 4 çeker olacak. Menzili 500 km. 15 yıl içinde 5 model üretilecek. Gemlik’te TSK’ya ait bir araziye kurulacağı açıklanan fabrikanın öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 22 milyar TL olarak belirlendi. Fabrika 2021’de açılacak, ilk üretim ise 2022’de gerçekleşecek. İlk yıl üretim adeti 7 bin olarak planlandı. İlerleyen yıllarda elektrikli otomobilin üretimi 5 modelde yılda 175 bin adet olacak. Batarya yerli.
İtalyan bir firmaya tasarım yaptırıldı ve öngösterim araçları İtalya’dan getirildi. Bu kolay olan kısımdı. Asıl zorluk bundan sonra başlayacak. Öncelikle uzmanlara göre otomobil fabrikasının rantabl olması için 250 bin üretim bandını aşması gerekiyor. Yılda 175 bin üretimle ‘kar’ etmeniz mümkün değil. Aksine çok ciddi boyutlarda zarara katlanmanız gerekecek.
Türkiye’nin İtalyanlar tarafından tasarlanan ilk ‘yerli’ otomobili Gebze’de tanıtıldı. Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) CEO’su Gürcan Karakaş, projeye başlamadan önce 18 şirketi incelediklerini anlattı. Karakaş, “Fikri mülkiyeti yüzde 100 bizim olan bir otomobilden bahsediyoruz. 15 yıl içinde 5 modelimiz olacak. Neden SUV’u seçtik? Dünyanın en büyük segmenti. Yüzde 95’i ithal olan bir segment. Markanın adlandırma sürecini önümüzdeki senenin ortasında tamamlamayı düşünüyoruz. 200 ve 400 beygir iki alternatif, arkadan itiş veya 4 çeker olacak. 500 km menzil ve 30 dakikanın altında şarj edilebilir olacak. Bataryasını sıfırdan geliştirdik. Aracın holografik asistanı var.” ifadelerini kullandı.
İLK SİPARİŞ ERDOĞAN’DAN
Tanıtım töreninde AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da konuştu. İlk ön siparişi verdi, “Hayalimiz tasarımcı ve mühendislerimizin emekleriyle yoğrulan, milli teknolojilerle üretilen, dünyaya adımızı duyuracak otomobile sahip olmak. Devrim otomobilinin önünü kesmeyi başardılar ama şimdi yaptığımız devrin otomobilinin önünü inşallah kesemeyecekler.” diye konuştu.
FABRİKA BURSA’DA KURULACAK
Verilen bilgilere göre üretim tesisi Bursa’da kurulacak. Fabrikada 4 bin 323 kişi istihdam edilecek ve bu kişilerin 300’ü nitelikli personel olacak. Elektrikli otomobilin üretimi 5 modelde yılda 175 bin adet olacak. Tesisin öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 22 milyar TL olarak belirlendi. Elektrikli yerli aracın seri üretimi 2022’de başlayacak. Toplam üretim adeti yıllık 7 bin 200 olarak belirlenmiş! Sedan ve hactback modellerin üretimi ise 2023’de öngörülüyor. Üç modelin toplam üretim adeti ise yıllık 25 bin 200 olarak planlanmış. 2025 yılında ise toplam üretim 85 bin 300’e çıkarılması öngörülüyor.
2035’E KADAR TOPLAM 30 BİN ALIM GARANTİSİ
Alım garantisi sağlanacak. Alın garantisi, belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde Devlet Malzeme Ofisi (DMO) tarafından 31 Aralık 2035 tarihine kadar 30 bin adet elektrikli otomobil için uygulanacak. Yıllık ortalama 2 bin 200 adet otomobil için devlet alım garantisi verilecek.
DEVLERLE REKABET KOLAY OLMAYACAK!
Yurt dışından getirilen iki öngösterim aracıyla tanıtım yapıldı. Asıl zor kısım bundan sonra başlıyor. Fabrika kurulacak. Maliyeti 4 milyar dolardan fazla olacak. Diyelim ki yüzde 70-80’i yerli bir otomobil ürettiniz; kime satacaksınız? Pazarlamasını nasıl yapacaksınız? Bayi ağı, servis ve yedek parça ağını nasıl oluşturacaksınız? Asıl sorun; dünya otomotiv devleriyle nasıl rekabet edeceksiniz?
OTOMOBİLİ KİME SATACAKSINIZ?
Maliyetlerin düşmesi için belli bir sayının (yılda 250 bin) üzerine çıkmak zorundasınız. Ancak öngörülen üretim miktarı 175 bin. Bu peşin olarak ‘zarar’ demek! Üretilen 175 bin otomobilin tamamının satılacağı bile kesin değil! Ürettiğinizi satamadığınız zaman artan maliyetleri nasıl sübvanse edeceksiniz?
İHRACAT YAPMAK ZORUNDASINIZ
Ürettiğiniz bütün otomobilleri iç pazarda satamazsınız. Yatırımın ‘kara’ dönüşmesi için dünyaya açılmak, ihracat yapmak zorundasınız. Markalaşma ve imaj sorununu çözmeden global pazarda varolabilmek mümkün değil. Bir AB ülkesi vatandaşı, özellikle son dönemde yolsuzluklar, yalanlar ve yasaklarla gündeme gelen bir ülkenin otomobilini alır mı?
DÜNYA MARKALARI ‘EVLENİYOR’
Son dönemde bir çok dünya devi marka sektörde yaşanan kriz nedeniyle ‘evlilik’ kararı aldı, güçlerini birleştirdi. Daha geçtiğimiz hafta Peugeot ve Citroen markalarının sahibi PSA ve İtalyan Fiat Chrysler Automobiles birleşme anlaşması imzaladı. Dünya devleri tek başlarına ayakta duramazken, Türkiye’nin ‘sözde yerli’ bir otomobille pazarda rekabet edebilmesi mümkün mü?