HABER ANALİZ | İLKER DOĞAN
Ülkeyi tam 17 yıldır tek başına yöneten AKP iktidarının ‘betona’ dayalı ekonomi modeli duvara tosladı. Elde kalan konut sayısı 1 milyona dayandı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun son verilerine göre, konut satışları 2019 Haziran ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 49 azaldı. İpotekli satışlardaki azalma oranı ise yüzde 85’e yakın. Son bir yılda kapanan inşaat firmasının sayısı 4 bin 579. BETAM’a göre sektörün 15 aylık istihdam kaybı 640 bin civarında. Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mithat Yenigün ise devasa soruna ‘kıyak’ bir çare buldu! “Konutlar fon tarafından alınırsa sorun çözülmüş olacak.” diyor. Yenigün’e göre devlet müteahhitleri fonlayacak ve sorun ortadan kalkacak. AKP’nin yanlış ekonomi politikası ile müteahhitlerin aç gözlülüğünün cezasını yine halk ödeyecek. Tabi bu arada bataklık sinek üretmeye, müteahhitler aşırı kar motivasyonuyla yeni binalar yapmaya devam edecek!
Perşembenin gelişi çarşambadan belli olur derler. Öyle de oldu! Konut sektörünün topun ağzında olduğun 25 Nisan 2019’daki dosyamızda ayrıntılı olarak ele almıştık. TÜİK tarafından açıklanana son veriler de, AKP’nin 17 yıldır yürüttüğü betona dayalı ekonomi politikasının iflas ettiğini gözler önüne serdi.
TÜRKLER BAKIYOR, YABANCILAR ALIYOR!
TÜİK’in rakamlarına göre bu yılın Haziran ayında toplam konut satışı 61 bin 355. Geçtiğimiz yıl Haziran ayında 119 bin 413 konut satılmıştı. 2018’in aynı ayına göre azalma oranı yüzde 48,6. İpotekli yani banka kredili satış miktarı ise 7 bin 319. Toplam satışlar içinde ipoteklilerin oranı yüzde 12’ye yakın. Yabancılara satış ise yüzde 30,6 artarak 2 bin 689 olarak kayıtlara geçmiş.
TMB BAŞKANI, ÇÖZÜMÜ BULDU!
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mithat Yenigün, bir kaç gün önce AA’ya konuk oldu, soruları cevapladı. Sektördeki sıkıntılardan bahsetti ancak ülkenin bu hale nasıl geldiğiyle ilgili tek kelime etmedi. ‘Ekonomik kriz’ ifadesini kullanmamak için her şeyi yaptı. Ardından da düşündüğü çareyi açıkladı; “Şu an konut stoku 800 bin ile 1 milyon arasında. Konutlar fon tarafından alınırsa sorun çözülmüş olacak. Fonu, Türkiye Emlak Katılım Bankası oluşturabilir.”
BATAKLIK KALSIN, SİNEKLERİ ÖLDÜRELİM!
Mithat Yenigün’e göre sorunun çözümü oldukça basit. 17 yıldır ‘daha fazla kar’ güdüsüyle ülkeyi beton yığınına çeviren müteahhitler fonlanacak ve sorun da çözülmüş olacak! Yenigün, bataklığı kurutmak yerine, sivri sinekleri öldürmeyi öneriyor. Bu arada bataklık yeni sinekler üretmeye devam edecek! Yenigün’ün sektörün nasıl bu hale geldiğiyle ilgili tek kelime etmemesi inanılmız.
KİM FONLAYACAK, MALİYETİ NE OLACAK?
Mithat Yenigün’ü dinleyince mevcut tablonun mimarı AKP iktidarı ve sorumsuz müteahhitlerin hiç bir suçu olmadığını anlıyorsunuz! Asıl suçlu yapılan evleri almayan halk! O halde müteahhitler fonlanarak kriz çözülmeli! Peki kim fonlayacak? Bununla ilgili bir şey söylemiyor Yenigün ancak Emlak Konut’la görüştüklerini anlatıyor. Bu ‘fon’lamanın devlete maliyeti konusunda ise tek kelime etmiyor. 1 milyon konuttan bahsediyoruz!
Faizler acilen indirilmeli
TÜİK’in son rakamlarında ipotekli satışların geçtiğimiz yıl haziran ayına göre yüzde 84.6 azaldığı görülüyor. İpotekli yani banka kredili satışlardaki azalmanın en büyük sebebi konut kredisi faiz oranlarının yüzde 1,99’lara kadar çıkmış olması. Mart ayı başında bankalar konut kredi faiz oranlarını yüzde 1,28’e kadar çekmişti. Ancak 23 Nisan’da bankalardan açıklanan rakamlara göre en düşük faiz oranı 1,45’e yükseldi. Bugün 1,45 faiz oranıyla 100 bin lira konut kredisi alsanız minimum ödeyeceğiniz para 213 bin lira civarı. Rakam faiz oranına bağlı olarak 250 bin liraya kadar çıkıyor.
İstihdam kaybı 640 bin
İnşaat sektöründeki sıkıntı istihdam rakamlarına da yansıdı. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) verilerine göre geçtiğmiz yıl şubat ayından bu yana sektördeki istihdam kaybı 640 bine ulaştı. Söz konusu araştırmada, “(Nisan 2019) Sektörel veriler sanayi istihdamının 71 bin arttığına, buna karşın hizmetlerde 30 bin istihdam kaybı olduğuna, inşaattaki kayıpların ise Şubat 2018’den bu yana devam ederek 640 bine ulaştığına işaret etmektedir.” denildi.