Depremin vurduğu İzmir’e komik bütçe!

HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ

Deprem sonrası AKP iktidarının İzmir’e ayırdığı bütçe tartışmaları da beraberinde getirdi. Zira İzmir’e ayrılan bütçe, beklenenin çok altında. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 31 Ekim’de yaptığı açıklamada, 24 milyon TL ödeme gönderildiğini söylemişti. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk ise dün, “Sosyal yardım alanında geçen cuma 5 milyon lira kaynak aktarmıştık AFAD ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ödeneklerine ilaveten. İnşallah bugün bir 5 milyon lira daha yardım ödeneği aktaracağız,” ifadelerini kullandı.

İZMİR BİR GÜNDE 240 MİLYON TL VERGİ ÖDÜYOR!

Sayıştay raporuna göre Saray’ın günlük masrafı 10 milyon TL civarında. Depremin vurduğu ve en az 91 kişinin hayatını kaybettiği, binlerce ailenin evsiz kaldığı İzmir’e bugüne kadar ayrılan bütçe, Saray’ın 4 günlük harcaması bile değil. İzmir’deki işletmeler ve kamu çalışanları aracılığıyla, 2018 kayıtlarına göre ödediği vergi miktarı 74 milyar 655 milyon TL. İzmirlilere bir gün için tahakkuk eden vergi miktarı 240 milyon TL’ye yakın. Ayrılan deprem ödeneği, İzmirlilerin bir günde ödediği verginin yüzde 26’sı!

İzmir depreminin bilançosu ağırlaşıyor. Depremde ölenlerin sayısı bugün 10.00 itibariyle 102 olarak güncellendi. 944 yaralıdan 839’u tedavilerinin ardından taburcu oldu. Yoğun bakımdaki 10 kişiden 3’ünün durumu ağır. 17 binadan 12’sinde arama kurtarma çalışmaları tamamlandı. Umutlar azalsa da 5 binada arama kurtarma çalışmaları aralıksız sürüyor.

58 BİNA AĞIR HASARLI

Hasar tespit çalışmaları da sürüyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ‘Deprem Bilgi Notu’na göre İzmir ve Manisa’da 4 bin 497 bina ve 34 bin 147 bağımsız bölümde hasar tespit çalışmalarının tamamlandı. Önceki gün basına yansıyan raporda İzmir’de yıkılan 7 binanın yanında, acil yıkılması gereken 9 ve ağır hasarlı 42 bina olduğu kaydedildi. Orta hasarlı bina sayısı ise 66 olarak tespit edildi. Ancak dün ağır hasarlı bina sayısı 58’e çıktı. Orta hasarlı bina sayısı 66, az hasarlı bina sayısı ise 397 olarak açıklandı.

MÜTEAHHİTLER GÖZALTINA ALINDI

Depremde yıkılan ve ağır hasarlı olan binaları yapanlar hakkında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı. Yıkılan binaların müteahhit ve fenni mesullerinin de aralarında bulunduğu 11 kişiden 9’u gözaltına alındı. 2 şüphelinin de yakalanmasına yönelik çalışmaların sürdüğü bildirildi.

KESİK KOLON TARTIŞMASI

İzmir depreminin ardından ‘kesik kolon’ tartışması da alevlendi. İddiaya göre yıkımın bu kadar büyük olmasının nedenlerinden biri de, binaların altında bulunan dükkanları genişletmek için taşıyıcı kolonların kesilmiş olması. Söz konusu iddiaya ilişkin sosyal medyada farklı bölgelerden onlarca fotoğraf paylaşıldı. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer, yıkılan binaların içinde zemin katta market ve spor salonu yapmak için kolonlar kesilen binalar olduğunu doğruladı.

DENİZ KUMU KULLANILMIŞ

Katıldığı bir canlı yayında konuşan Tunç Soyer, “Yıkılan bütün binalarla ilgili bir tespit yaptırdım. Tamamı 92-99 arasında ruhsatlandırılan binalar. 1975’teki yönetmeliğe göre yapılmış. Yani tamamı 1999 Marmara depremi öncesi inşa edilmiş. Yapılan ilk gözlemlerde deniz kumunun kullanıldığına dair veriler var elimizde. Demir donatı alanlarının zayıflığıyla ilgili bilgiler var. Hatta yapı deformasyonuyla ilgili zemin katta örneğin kolonu market yapmak için, spor salonu yapmak için kesmiş.” diye konuştu.

BÜTÇE ALAY KONUSU OLDU

AKP rejiminin, İzmir için ayırdığı bütçe de sosyal medyada alay konusu oldu. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, dün yaptığı açıklamada, “Sosyal yardım alanında geçen cuma 5 milyon lira kaynak aktarmıştık. İnşallah bugün bir 5 milyon lira daha yardım ödeneği aktaracağız.” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan da üç gün önceki açıklamasında İzmir’e 24 milyon TL (2,8 milyon dolar) bütçe ayrıldığını söylemişti.

SARAY’IN YILLIK MASRAFI 4 MİLYAR TL’YE YAKIN

Sayıştay’ın raporuna göre 2019 yılında Cumhurbaşkanlığı’nın yıllık harcaması bir önceki yıla göre 4 kat artışla 3.6 milyar TL oldu. Yani Saray’ın günlük masrafı yaklaşık 10 milyon TL’ye denk geliyor. Depremin vurduğu İzmir için şu ana kadar ayrılan toplam ödenek Erdoğan’ın sarayının 4 günlük masrafı bile değil. Erdoğan’ın Katar emirinden aldığı uçağın fiyatı ise 500 milyon dolar olarak yansımıştı basına. Söz konusu uçağın bedelinin yüzde 1’i bile gönderilmedi İzmir’e!

İZMİR, 2018 DE 74,6 MİLYAR TL VERGİ ÖDEDİ

İzmir, İstanbul’un ardından Türkiye’de en fazla vergi ödeyen il olarak biliniyor. İzmir’deki işletmeler ve kamu çalışanları aracılığıyla, 2018 kayıtlarına göre tahakkuk eden vergi 87.5 milyar TL, tahsil edilen vergi ise 74.6 milyar lira. İzmir’in günlük ödediği vergi miktarı 130 milyon lira! İktidarın gönderdiği/göndereceği 34 milyon liralık ödenek, İzmir’in günlük ödediği miktarın yüzde 26’sına denk geliyor.