Oyun ve oyuncaklar, çocukların ileri yaşlarda kişilik yapılarını önemli düzeyde etkiliyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mustafa Armut, bu nedenle oyuncak seçiminde çocuğun yaşı, ilgisi, gelişim düzeyi ve cinsiyeti gibi önemli kriterlerin göz önüne alınması gerektiğini söylüyor.
Çocukların ufkunu açan, onları mutlu eden oyun ve oyuncaklar, ileri yaşlarda yaratıcı düşünceye de katkı sağlıyor. Yaşa uygun oyuncak, çocukların arkadaşları ile uyumlu hareket edebilmesi, paylaşıma açık ve sosyal ilişkileri kuvvetli bireyler haline gelmesine yardımcı olur. Doğru seçilen ve yaşa uygun oyuncaklarla büyüyen çocuklar, erişkin dönemde de belirli spor dallarında ve bilimsel alanlarda kendilerini kanıtlayabilen başarılı kişiler olarak öne çıkar.
Karmaşık değil basit…
Karışık yapıda ve çok pahalı olanların yerine, daha sade ve kolay anlaşılır şekilde tasarlanmış, aynı zamanda çocuğun hayal gücünü geliştirecek özellikte oyuncakların seçilmesi önemlidir. Bunun yanında, sağlık açısından boya ve ağır metaller içermeyen, güvenilirliği kanıtlanmış oyuncak tercihi de göz ardı edilmemelidir. Küçük parçalara ayrılabilen oyuncaklar belirli bir yaş grubunun altındaki çocuklarda tehlikeli olabilir. Özellikle 3 yaş altındaki çocuklar merak içgüdüsü ile bu küçük parçaları ağzına götürme hatta yutma riski ile karşı karşıyadır. Bu nedenle oyuncakların, çocukların yaş gruplarına göre seçimi en önemli kuraldır. Çocuklar, yaşına uygun ve becerilerini geliştirecek oyuncaklara daha duyarlıdır. Böylece çocuğun oyun devamlılığı da sağlanmış olur.
Açık havada ve kırsal alanlarda bulunan cisimler, çocuklar için iyi bir oyun arkadaşı olabilir. Ailelerin kontrolünde olmak şartı ile çocukların kendilerini keşfetmesini sağlayan, hayal güçlerini ortaya çıkaran ve hareket etme olanakları ile onlara sağlık kazandıran açık hava aktiviteleri tercih edilebilir. Genellikte evde kolayca bulunan çeşitli kaplar, ip makaraları ve undan yapılacak hamurlar da açık alan imkanı olmayan çocuklar için iyi bir oyun seçeneğidir. Bu tür materyaller, çocukların oyunu istediği doğrultuda şekillendirmesine yardımcı olur.
Doğru ve uygun oyuncak seçimi için bunlara dikkat edin:
- Çocuklar için seçilen oyuncalar, sağlık standartlarına uygun olmalıdır.
- Özellikle plastik oyuncakların içeriğinde vücutla temas ettiğinde zararlı etkileri olan azo boya ve bisfenol A (BPA) gibi maddeler bulunmamalıdır.
- Oyuncaklar kolay temizlenebilir özellikte olmalıdır. Küçük çocuklar birçok enfeksiyonu oyuncaklar vasıtasıyla birbirine bulaştırmaktadır.
- Pille çalışan oyuncakların kullanma talimatları iyi okunmalı, pil kutuları sık sık kontrol edilmelidir. Biten ya da akan piller değiştirilmelidir. Pil kutusu kolayca açılmamalı ve vidalı olmalıdır.
- Oyuncaklar yaş, gelişim düzeyi ve cinsiyete göre alınmalıdır. Çocuğun isteğine göre değil gelişimine uygun oyuncaklar tercih edilmelidir.
- Küçük parçaları olan, uzun ipli ve kurdeleli oyuncaklar küçük çocuklar için tehlike oluşturabilir. Ayrıca oyuncakların keskin yüzeyleri ve çıkıntılı parçaları olmaması gerekir.
