Benden duymadığın hiçbir şeye inanma!

AHMET KURUCAN | YORUM

Geçenlerde bir arkadaş aradı. Sesinden belliydi, biraz tedirgindi. “Ahmet abi…” dedi, “Bir şey soracağım ama yanlış anlama…”

Sonra sordu. Benim hakkımda bir dedikodu. Nereden çıktığı meçhul. Kimin çıkardığı belli değil. Ama dilden dile, kulaktan kulağa yayılmış. Aile içi bir mesele olduğu için müsaadenizle ayrıntıya girmiyorum…

Aynı hususu bir başka arkadaş da Almanya’dan sormuştu bir ay kadar önce. Kar topu misali büyümüş anlaşılan. O zaman ehemmiyet vermemiştim. Şimdi veriyorum!

Dedi ki telefondaki arkadaşım, “O ortamda şöyle dedim; direkt kendisine soralım…”

İyi ki böyle yaptı…

Bu satırları yazarken Süleyman Demirel’in, Rauf Denktaş’a söylediği şu cümle aklıma geldi: “Dışişleri ve Genelkurmay’da bile yabancı istihbarata çalışan adamlar var. Onun için benden duymadığın hiçbir şeye inanma.”

Ne kadar yerinde bir söz. Bizzat ağızdan duymadığın sürece, duyduklarına inanma! İyi niyetli gibi görünen biri bile, farkında olmadan iftiranın halkası olabilir. Konuşma ortamı değiştikçe, içerik de değişir.

“Ben öyle duydum!” der biri. “Benim çok güvendiğim biri söyledi!” der bir başkası. Derken yalan, gerçekmiş gibi dolaşmaya başlar. Bu noktada Efendimiz’in (sas) şu ikazı kulaklarımızda çınlamalı: “Kişiye, duyduğu her şeyi anlatması günah olarak yeter.”

Ne kadar ağır ve uyarıcı bir ifade. Yani bazen bir haberi sorgusuz sualsiz aktarmak bile, başlı başına bir vebal. Çünkü her söz hakikat değildir. Hakikat olsa bile anlatılacak cinsten değildir. Belki de kişinin özel hayatıdır.

Sana ne?

Bana ne?

Kime ne?

Unutmayın, bu çağda ise en büyük dedikodular, “Ben de duydum!” diyerek başlıyor söze ve kimin kime ne yaptığından ziyade kimin neyi, nerede yaydığı konuşuluyor.

Peki bu işin kaynağı nedir?

İhtimaller çok:

• Kıskançlık olabilir.
• Yanlış anlama olabilir.
• Bilgi eksikliği olabilir.
• Kasıtlı karalama yani itibar suikastı da olabilir.

İnsanlar, yüz yüze sormaktan, yüzleşmekten korkar. Dedikodu, bu korkunun en ucuz kaçış yoludur. Arkasından konuşmak, yüze bakıp konuşmaktan kolaydır çünkü.
Risk yok. Hesap yok. Ama vicdan da yok!

Arkadaşıma şunu dedim: “Teşekkür ederim. Çünkü sen delikanlıca sordun. En doğrusunu yaptın.”

Aramızdaki hukuk bir kez daha güçlendi.

Şimdi buradan herkes için küçük bir not: Eğer bir şey duyarsanız, lütfen gidin o kişiye sorun. Açık iletişim, karanlık söylentilerden iyidir. Varsa bir yanlış, düzelir. Yoksa bir dert, çözülür. Ama konuşmadan hüküm vermek, hem adaletsiz hem ahlaksız bir davranıştır.

Unutmayalım: Dedikodu, şeytanın dilidir. Ama soru sormak, dürüstlüğün yoludur.
Ve hâlâ geçerli olan bir kural var: benden duymadığın hiçbir şeye inanma.