HABER İNCELEME | YUSUF DERELİ
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, önceki gün yaptığı konuşmada, “Yoksulluk, özellikle aşırı yoksulluk Türkiye için sorun olmaktan çıktı.” dedi. Ancak devletin resmi rakamları bile Selçuk’u yalanlamakla kalmıyor, yoksulluk sorunun devasa boyutlara ulaştığını dahası kalıcı hale geldiğini ortaya koyuyor. Türkiye tam anlamıyla açlık sınırında yaşıyor.
Türk lirası enflasyona bağlı olarak son bir yılda Dolar karşısında yüzde 30 değer kaybetti. TÜİK’e göre bile enflasyon yüzde 14,3. İnsanların alım gücü eridi. Bir asgari ücretli yıl başındaki maaşıyla 5 çeyrek altın alabiliyordu. Bugün ancak 3 çeyrek altın alabiliyor. Türkiye’de bir asgari ücretlinin brüt maaşı 2016 yılı başında 500 euronun üzerindeyken, 2020 sonunda bu miktar 260 euro seviyelerine geriledi. Bir koli yumurtanın fiyatı 28 liraya çıktı. 5 litrelik sıvı yağ 70 lira oldu. Bir kilo kuru fasulye 20 TL. Çayın kilosu 35 liraya yükseldi. Bir kilo un 6 liraya dayandı! Sütün litresi ise 5,5 TL.
YOKSULLUK SINIRI 8 BİN 197 LİRA
TÜRK-İŞ’in araştırmasına göre dört kişilik bir ailenin açlık sınırı kasım ayı sonu itibariyle 2 bin 516 TL. Yoksulluk sınırı ise 8 bin 197 lira. Türkiye’de asgari ücretin 2 bin 324 lira olduğu düşünülürse, Türkiye’de milyonlarca insan açlık sınırının bile altında bir ücretle geçinmeye çalışıyor. Bu arada hatırlatalım, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 2014 verilerine göre Türkiye’deki kayıtlı işçilerin yüzde 40’dan fazlası asgari ücretle çalışıyor. Güncel veriler sır gibi saklanıyor. Bugün bu oranın yüzde 50’lerde olduğu tahmin ediliyor. Avrupa’da asgari ücretle çalışan işçi oranının en yüksek olduğu ülke açık ara Türkiye.
YOKSULLUK İNTİHARLARI ARTIYOR
2020’nin başında 390 dolar seviyesinde olan asgari ücret, 290 dolara kadar geriledi. İnsanlar temel ihtiyaçlarını bile karşılayamaz hale geldi. Her gün bir yerlerde insanlar iş ve aş bulamadıkları gerekçesiyle intihar ediyor. Son olarak 3 gün önce Samsun’da eline iş-aş yazan bir vatandaş canına kıydı. TÜİK’in verilerine göre 2015’ten bu yana son beş yılda geçim sıkıntısı nedeniyle yaşamına son veren yurttaşların sayısı ise bin 370’e ulaştı. Son 6 ay içinde yaşanan intiharlar bu rakama dahil değil!
TÜRKİYE, SEFALET ENDEKSİNDE ZİRVEYİ ZORLUYOR
Bir başka veri, Sefalet Endeksi! ABD merkezli yayın kuruluşu Bloomberg’in enflasyon ve işsizlik oranlarını toplayarak oluşturduğu ve ‘Sefalet Endeksi’ olarak adlandırdığı listede Türkiye 62 ülke arasında Venezuela, Arjantin ve Güney Afrika’nın ardından 4. sırada yer alıyor. Söz konusu liste 5 yıldır yayınlanıyor ve Türkiye 5 yıldır ilk 5’in içerisinde yer alma başarısını gösteriyor!
KIRILGAN BEŞLİ’NİN DAİMİ ÜYESİ!
Türkiye, tanımlandığı 2013 yılından bu yana ‘kırılgan beşli’de yer alıyor. Ülke ekonomilerini değerlendiren derecelendirme kuruluşları, özellikle yüksek enflasyon, cari açık, zayıf büyüme ve dövize olan yüksek bağımlılık gibi faktörleri dikkate alarak en zayıf beş ülkeyi sıralıyor. Türkiye de, Hindistan, Brezilya, Endonezya ve Güney Afrika ile birlikte 2013 yılı Ağustos ayında açıklanan 5 ülke arasında yer alıyordu. Aradan 7 yıl geçti ancak Türkiye o kırılgan beşliden kopamadı! Farklı derecelendirme kuruluşlarının belirlediği ‘kırılgan beşli’nin içinde Türkiye her zaman vardı!
16,8 MİLYON İNSAN YARDIMA MUHTAÇ!
Cumhurbaşkanlığı 2020 Yıllık Programı’nda, Türkiye’de yoksulluk oranı yüzde 21.2 olarak belirtilmişti. Buna göre en zengin yüzde 20’lik grubun yıllık kullanılabilir gelirden aldığı payın en yoksul yüzde 20’lik grubun aldığı paya oranı 7.8 oldu. 3.4 milyon hane devletten aldığı sosyal yardımlarla ayakta durabiliyor. Raporda, Türkiye genelinde 16 milyon 831 bin 210 kişinin, aldığı sosyal yardımlarla hayatlarını sürdürebildiği belirtiliyordu. Yani AKP iktidarında yaklaşık 17 milyon insan yardıma muhtaç hale geldi!
KİŞİ BAŞINA DÜŞEN MİLLİ GELİR ERİYOR
Ekonomi açısından daha önemli olan veri kişi başına düşen milli gelir. Ne yazık ki Türkiye’de kişi başına düşen milli gelir hızla azalıyor. 2013 yılında 12 bin 480 dolara çıkmıştı rakam. Ancak o tarihten itibaren gerileme trendine girdi. Hukuksuzluk arttıkça, TL’deki erime hızlandı. Bu yıl beklenen kişi başına düşen milli gelir 8 bin 304 dolar. Türkiye halkı her geçen yıl yoksullaşıyor; daha kötüsü yoksulluk kalıcı hale geliyor.
İŞSİZLİK DEVASA BOYUTLARA ULAŞTI
TÜİK’in tartışmalı verilerine göre Eylül 2020 itibariyle işsizlik oranı yüzde 12,7. İşsiz sayısı ise 4 milyon 16 bin. Bu arada yine TÜİK’in verilerine göre ‘ümidini kaybedenlerin’ sayısı ise 1 milyon 402 bine yükselmiş. DİSK-AR’a göre ise geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 26,4 ve gerçek işsiz sayısı 9,5 milyon. Söz konusu rakamlar işten çıkarmaların yasak olduğu dönemlere ait. Sorun devasa boyutlara ulaşmış durumda. Türkiye her geçen gün daha da yoksullaşıyor ancak iktidar temsilcileri görmemekte, duymamakta ısrar ediyor.
Çalışanları temsil edene bir bakın hele, hayatında geçim sıkıntısı çekmiş, aç kalmış, yoksullukla boğuşmuş, evlatlarına helal lokma götürmek için el kapılarında çalışmış, rızkı için hakaretlere, aşağılanmalara maruz kalmış, Her şeye rağmen dine devlete ve millete hayırlı evlatlar yetiştirmenin sancısını çekmiş, köhne virane evlerde hayat mücadelesi vermiş birine benziyor mu? Benzemiyor çünkü o eski bir bakanın kızı. Hazır kondu.