HABER ANALİZ | HASAN CÜCÜK
Günümüze damga vuran başarılı teknik adamların futbolcuyken orta sahada ter döktüğünü biliyor musunuz? Elbette bugüne kadar böyle bir soru aklınıza gelmemiştir. Genelde her mevkide oynayan oyuncular emekliye ayrıldıktan sonra teknik adam hayali kurar. Kurar da çoğu başarısız olur. Başarılı olanların geneli ise orta saha oyuncuları olur. Peki neden mi onlar?
GUARDİOLA’NIN BAŞARI SIRRI
Şampiyonlar Ligi’nde Real Madrid, Chelsea, Manchester City ve PSG adlarını 29 Mayıs’ta oynanacak finale yazdırmak için kıyasıya mücadele edecek. Yarı finalin ilk ayağında Chelsea deplasmanda Real Madrid ile 1-1 berabere kalarak, evine avantajlı bir skorla döndü. Olası Manchester City-Real Madrid buluşması ‘rüya final’ olarak tanımlanıyor. Saha içindeki yıldızlar kadar, kenar yönetiminde de iki yıldız teknik adam bulunuyor. Biri Zinedine Zidane diğeri Pep Guardiola. Futbolcuyken kazanmadık kupa bırakmayan iki genç teknik adam, aynı başarıyı eşofmanlarını giydikten sonra tekrarladı. Günümüz futbolunun iki başarılı hocasının ortak özelliği, futbol kariyerlerinde orta saha oyuncusu olarak ter dökmeleriydi. Zidane 10 numaranın hakkını verirken, Guardiola 4 sırt numarasıyla ön liberodan oyunu kuran, takımını yöneten isimdi.
Söz Guardiola’dan açılmışken bir çılgınlığını hatırlamasak ayıp olur. 2015 yılında Bayern Münih’i çalıştırırken, sezon başında sakatlıklardan dolayı canı oldukça sıkılmıştı. 3. hafta sahasında Bayer Leverkusen’i konuk edecekti. Defans hattı tamamen hastanelikti. Guardiola, futbol tarihinde nadir görülen bir kararla sahaya tam 8 orta saha oyuncusu sürdü. 75 bin taraftar önce gördüklerine inanamadı. 90 dakika sonunda ise 3-0’lık skorun keyfini çıkardı. Guardiola için önemli olan sahaya mümkün olduğu kadar ‘akıllı’ oyuncuyu sürmekti. Futbolun en akıllı ve yeteneklilerinin orta saha oyuncuları olduğunu hatırlatmaya gerek yok!
LA LİGA’DA 18’DEN 12
La Liga’da takım yöneten 18 teknik adamdan 12’si kariyerlerini orta saha oyuncusu olarak tamamlayan isimler. İtalya’da ise 13 teknik adam ‘orta saha’dan emekli. Avrupa’nın 5 büyük liginde orta sahada oynamış teknik adamların azınlık olduğu tek yer Premier Lig. Ada’da 20 takımdan sadece 5’ini eski orta saha oyuncuları yönetiyor. Fransa Ligue 1’de 12, Almanya Bundesliga’da ise 18 takımdan 10’u onların kontrolünde.
Bu durum Şampiyonlar Ligi gruplarında mücadele eden 32 ekipten 17’sinde de görülüyor. Bayern Münih, Atletico Madrid, Lokomotiv Moskova ve RB Salzburg’un yer aldığı A Grubu’nun tüm teknik adamlarının geçmişinde orta saha oyunculuğu var. Şampiyonlar Ligi’nin ilk yılına gidelim. Milan, finalde Marsilya’nın rakibi oluyordu. İtalyan ekibini çalıştıran Fabio Capello, Roma, Juventus ve Milan adına orta sahada ter döküp, 300 Serie A maçında oynamıştı. Finalde Capello kaybeden taraf olurken, kazanan Marsilya’yı geçmişi kalecilik olan Belçikalı Raymond Goethals çalıştırıyordu. Capello ertesi sezon bir başka orta saha efsanesi Johan Cruyff’un ‘rüya takımı’ Barcelona’yı 4-0 yenip Kupa 1’i kulübüne kazandıracaktı. Takip eden yılda ise yine bir geçmişte orta saha oynamış Louis Van Gaal’ın genç oyunculardan kurulu Ajax’ına finalde kaybetti. Sonraki yıllarda Kupa 1’de şampiyonluk yaşayan Vincent del Bosque, José Mourinho, Frank Rijkaard, Roberto Di Matteo ve Carlo Ancelotti tahmin edeceğiniz üzere eski orta saha oyuncularıydı. Jose Mourinho’nun futbolculuk kariyerinin kısa süreli ve sönük olduğunun altını çizelim.
FRANSA’YI ŞAMPİYON YAPANLAR
Vincent del Bosque sadece Şampiyonlar Ligi başarısıyla yetinmedi. Ülkesi İspanya’yı 2010 Dünya Kupası ve Euro 2012’de zirveye taşıdı. Yakın dönemin bir başka kupa kazanmış orta saha kökenli teknik adamı Didier Deschamps. Fransa’yı 2018 Dünya Kupası’na taşıyan Deschamps, tam 20 yıl önce de oyuncu olarak kupayı havaya kaldırmıştı. 1998 Dünya Kupası’nda Fransa’yı eski orta saha oyuncusu Aime Jacquet’nin çalıştırdığı notunu düşelim. 12 yıl önce Maradona’nın yıldızlaştığı 1986 Dünya Kupası’nda Arjantin’in teknik patronu Carlos Bilardo da futbolculuk kariyerinde orta sahada ter dökmüştü.
Peki orta sahadan emekli teknik adamların başarısının sırrı nedir? Orta saha oyuncusu, topu ayağına aldığında 4-5 farklı yerdeki oyuncuyla göz teması kuruyor ve oyunu yönlendirmek için farklı opsiyonlar buluyor. Bu, oyuna daha geniş açıdan bakmalarını sağlıyor. Geniş bir bakış açısına sahip olduğundan, sahanın büyük kısmına hükmediyor. Oyunu iyi okuyor. Taktik yönden güçleniyor. Örneğin sağ bek oyuncusu alan olarak daha dar bir yerde koşturuyor ve mevkisi daha kısıtlı taktik beceriler gerektiriyor. Orta saha oyuncularının sahadaki oyunla çok yönlü ilişkisi, teknik adamlık kariyerlerine de yansıyor.
