HABER-YORUM | SEMİH ARDIÇ
Hazine Bakanı Berat Albayrak harikalar diyarında. Ekonomide manasını sadece kendisinin bildiği “dengelenmenin” devam ettiğini ve yakında açıklayacakları paketle Türkiye’nin şahlanacağını söyledi.
Aynı hatayı tekrarlayarak farklı bir netice alacağını zannetmek.. Şaşırmamak elde değil!
Şu ana kadar açtığı her paketle piyasayı hayâl kırıklığına uğratma rekoru kıran Albayrak, 10 Nisan’da power point sunumun yaptığı esnada 1 ABD Doları 5,64 TL idi. O günden beri dolar 40 kuruştan fazla arttı.
BİNANIN KOLONLARINDAKİ ÇATLAKLARI ALÇI İLE KAPATMAK
“Merkez Bankası” satmamış desinler diye kamu bankalarına zararına dolar sattırarak doları 6,04 TL’ye indirmiş gibi görünseler de Türk Lirası için yakın vadede çıkış yolu görünmüyor. Döviz borçları durduk yerde katlanıyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) hükûmeti ise binanın taşıyıcı kolonlarındaki çatlakları alçı ile kapatıyor. Nisbî toparlanmalar yaraya merham olmuyor.
Esasında TL’nin ani değer kaybı Borsa İstanbul’da (BİST) ya da tahvil piyasalarında TL nevinden kâğıtlara para yatırmış fonlara fazla hareket sahası bırakmıyordu.
YABANCI GÖKTE ARARKEN YERDE BULDU
Kamu bankalarına dolar sattırmak gibi suni müdahalelerle dövizi yüksek seviyelerden bir anda aşağı çekmek kendi ayağımıza kurşun sıkmaktan farksız.
Yabancı dolar/TL paritesinin nerelere kadar tırmanabileceğinden emin oluyor hem de pariteni geri geldiği seviyeleri Borsa’dan çıkıp döviz alma fırsatını kaçırmıyor.
Gökte ararken yerde buldukları fırsatı niye kaçırsınlar? Borsa’da zararı sineye çekmişse 6,25 TL’den çıkmak mı daha maliyetli 5,99 TL’den çıkmak mı? Bizim akl-ı evveller de nasıl 90’a taktık diye kendini avutsun!
Bu filmi son senelerde tekrar tekrar seyrediyoruz. Döviz rezervleri böyle sıfırlandı. Bundan sonra ne olacak? Nasıl tutacaksınız doları?
ÇÖKÜŞ DEVAM EDİYOR
Borsa İstanbul, Albayrak’ın sunum yaptığı tarihte 97 bin puan civarındaydı. En son toparlanmış hali 88 bin.
“Paketçi” Hazine Bakanı kabul etmek istemese de Borsa’daki çöküş reel ekonomideki çöküşle paralel seyrediyor.
İmalat sanayiinde, inşatta, ticarette ve tarımda çöküş devam ediyor. İşsizlik tarihi rekorlar kırıyor.
Son 1 senede 1,4 milyon kişi işsiz kaldıysa ve resmî işsiz sayısı 5 milyona dayandıysa Albayrak’ın evvela bunu izah etmesi elzemdir.
BANKALARDA “ALARM” ZİLLERİ ÇALIYOR
Şirketler zorda. Bankalar pek mi rahat sanki?
Bankaların ilk üç aya ait bilançolarında geçen senenin aynı dönemine kıyasla kârlılık yüzde 20 ila yüzde 85 arasında değişen oranlarda düştü.
İbretlik bir misal Albayrak’ın zararına döviz sattırdığı Halkbank’tan.
Kamu bankası olan Halkbank, 2018’in ilk çeyreğinde 790 milyon TL net kâr elde etmişti. 2019’un ilk çeyreğinde ise net kâr yüzde 62 azalarak 305 milyon TL’ye geriledi.
Albayrak’ın ifadesi ile “Burası çok önemli!”
ZARARINA DOLAR SATAN HALKBANK UÇURUMUN EŞİĞİNDE
Halkbank’ın net kârının bu kadar sert düşmesinde 904,9 milyon TL kambiyo zararı belirleyici oldu. Ne demek kambiyo zararı?
Kur artışından dolayı bankanın yazdığı zarar. İşte o kalemde zarar 1 milyar TL’ye yaklaşmış.
Bakan talimatı ile piyasa şartlarının altında döviz satan Halkbank Genel Müdürü Osman Arslan bankanın sermaye yeterliliğini yüzde 13’e indirdi.
İşsizlik Fonu’ndan gasp edilen 11 milyar TL’nin 3 milyar TL’lik kısmı sermaye takviyesi olarak Halkbank’a aktarılmıştı. Halkbank yine de uçurumun kenarında.
Kur artışı devam ettiğine göre 2019 2’nci çeyrekte kambiyo zararı da katlanacak. Sermaye yeterlilik rasyosu mevzuatın şart koştuğu yüzde 12’nin altına inmesin diye yine milletin cebinden alınıp Halkbank’a aktarılacak.
HAZİNE’Yİ BORÇLANDIRIP BANKA KURTARILIYOR
Albayrak bunlardan hiç bahsetmiyor tabiî. Kamu bankalarını Hazine’yi borçlandırarak kurtarılsa da özel bankaların batık kredi enkazının altından nasıl kurtulacağı meçhul!
Bankaların sermaye bulamadığı bir ekonomide yapılmaması icap eden ne varsa yapılıyor.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimini iptal ettiren AKP milletin sırtına çok ağır bir yük bindirdi.
Rus hava savunma sistemi S-400’de köşeye sıkışıp kalan AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın memlekete maliyeti her geçen gün artıyor.
Erdoğan’ın damadı Albayrak ne vakit, “Paket açıklayacağım.” dese yatırımcılar “Eyvah!” diyor.
Zira tecrübeyle sabit ki Albayrak yine içi boş sözlerle dolu bir sunum yapacak ve beyanlarının piyasa nezdinde zerre kadar tesiri olmayacak.
ALBAYRAK HARİKALAR DİYARINDA
Ev hanımından en büyük holdingin yönetim kurulu başkanına kadar herkes gördüğü ile amel ediyor.
Albayrak’ın milletin vergileri ile yaşadığı harikalar diyarından nutuk irad etmesine herkesin karnı tok.
Koç Holding’in amiral gemisi TÜPRAŞ 362,2 milyon lira zarar açıkladı. “Akmaz-kokmaz-bozulmaz” diye tabir edilen akaryakıt mamüllerini imal edip satan devasa bir şirket bile zarar ediyor.
Kimse bir gün sonrasını göremiyor.
Fazla söze ne hacet. Daha bu bir şey değil! Hep beraber batıyoruz. Bugünler iyi günlerimiz bile olabilir…
