Galatasaray Üniversitesi’nde çalışan Fransız hocalardan Türkçe sınavını geçemeyenlere oturma ve çalışma izni verilmeyecek.
Yükseköğretim Kurumu (YÖK), yeni bir kararla Türkiye’de eğitim veren yabancı uyruklu öğretim görevlilerinin burada çalışmaya devam edebilmesi için B2 (Avrupa dilleri ortak çerçeve programına göre) seviyesinde Türkçe bilme zorunluluğu getirdi. Fransa’da hükümetin, Türkçe öğretecek öğretmenlere “Fransızca bilme” zorunluluğu getirmesi üzerine Türkiye’den misilleme geldi. “Mütekabiliyet Esası”na (Karşılıklılık) dayandırılan karara göre Galatasaray Üniversitesi’nde çalışan Fransız hocalara “B2” seviyesinde Türkçe bilme şartı getirildi. Türkçe sınavını veremeyen hocalara çalışma ve oturma izni verilmeyecek.
Fransa, siyasal İslam’a karşı mücadele kapsamında yabancı ülkelerin gönderdikleri imamlar yoluyla ülkedeki camiler üzerinde nüfuzu kırmak için yasal düzenleme yaptı. Fransa ayrıca ilkokul, liselerde ve üniversitelerde Türkçe eğitimi verecek Türk okutmanlara “B2” seviyesinde Fransızca bilme şartı getirdi. Fransa hükümetinin kararıyla Türkiye’den Fransa’ya gidecek imam ve Türk okutmanlara kısıtlama getirilmiş oldu.
30 HOCADAN 3’Ü GEÇTİ
Cumhuriyet gazetesinde yer alan haberde, Galatasaray Üniversitesi’nde sekiz yıldır çalışan bir Fransız hoca durumlarını şöyle anlattı:
“Bu seneye kadar Türkçe bilme zorunluluğu yoktu. Çalışma ve oturma iznini her sene eylül ayında yeniliyoruz. YÖK’e belgeler gönderildi. YÖK’ten Türkçe seviyesiyle ilgili belge istendi. Ekim başında Türkçe sınava girdik. Üniversitede 30 Fransız hocayız, üç kişi geçebildik sınavı. İki hafta önce bizim oturma ve çalışma iznimiz geldi. B2 seviyesi zor. İyi ki uzaktan eğitim veriyoruz, yoksa sınavı geçemeyenler kampusa alınmayabilirdi. Türkçe günlük hayat için gerekebilir ama üniversitede gerekli değil. Hazırlıkta zaten 35 hocayız, 9’u Fransız. Sınıfa iki hoca giriyoruz, bir de Türk hoca oluyor sınıfta. Öğrenciler zaten Türkçe konuşan istemiyor, o zaman yeterince çabalamıyorlar Fransızca konuşmak için. Sınavı geçemeyenlerin durumu ne olacak belli değil. Yoğun Türkçe ders programı başlatmaya çalışıyorlar ama 6 ayda B2 seviyesine ulaşmak kolay değil. Üniversite Fransızlardan bıktı ve bizi kovmak mı istiyor, onu da bilmiyoruz. İki ülke arasında bir gerilim var ve bundan biz hocalardan çok öğrenciler etkilenecek. Fransızca eğitim kalkmamalı bu üniversiteden.”
Çok sayıda Fransız öğretim görevlisinin çalıştığı Galatasaray Üniversitesi’nde (GSÜ) kararın geç ulaştırıldığını söyleyen onlarca öğretim görevlisi, Türkiye’de kalıp kalamayacaklarına dair endişeler taşıyor. Meslektaşlarının sesini duyurmak isteyen bir GSÜ öğretim görevlisi “İçlerinde 20 yıldır burada olanlar, hayatını kuranlar, emekliliklerini bile Türkiye’de geçirmek isteyenler var. Uzun zaman sonra ilk kez Fransa’ya dönmeyi düşünmek zorunda kaldıklarını söylüyorlar.” dedi.
ÇALIŞMA VE OTURMA İZNİ İPTAL EDİLECEK
Galatasaray Üniversitesi’nin Fransız öğretim görevlileri, Türkçe B2 seviyesinde yetkinlik şartından geçen yılın ekim ayında haberdar oldu. Bazı öğretim görevlileri bu sınavı girip geçerken bazıları geçemedi bazılarıysa sınava girmedi. YÖK’ün kararıyla beraber, Türkçe yeterliliği olmayan öğretim görevlilerinin çalışma izniyle beraber oturma izni de iptal olacak.
T24’ün sorularını cevaplayan, ismini vermek istemeyen Galatasaray Üniversitesi öğretim görevlisi, Türkçe B2 seviyesinde yetkinlik şartıyla karşılaşan Fransız meslektaşlarına, konuya dair ilk açıklamanın Fransa’da bazı kurumlarda Türk uyruklu Türkçe öğretmenlerinin B2 düzeyinde Fransızca bilmelerini gerektiren yeni düzenlemeye işaret ettiğini söyledi.
Fransız uyruklu öğretim görevlilerinin karşılaştıkları sınav şartının ardından her yıl yinelenen çalışma ve oturma iznini aralık ayına kadar alamadığını söyleyen öğretim görevlisi, “Noel için ailelerini görmeye gidemediler. Burada sokağa çıkmaktan bile endişelilerdi çünkü yasa dışı konumdaydılar. Sınavı geçemeyenler hâlâ bu endişeyi taşıyor.” dedi.
REKTÖR YARDIMCISI: SOĞUKKANLI OLUN, POLİS KONTROLLERİNDEN KAÇININ
Galatasaray Üniversitesi’ni büyük ölçüde etkileyecek olan YÖK kararı Fransız basınına da yansıdı. Mediapart isimli Fransız sitesinde yer alan haberde, GSÜ’nün Fransız rektör yardımcısının, 23 Aralık 2020’de öğretim üyelerine gelişmeyi açıklayan bir e-posta gönderdiği belirtildi. Bu e-postada öğretmenlerden ‘soğukkanlılıklarını korumaları’ ve ‘daha karmaşık durumların oluşmaması için polis kontrollerinden kaçınmaları’ istendiği ifade edildi.
YÖK’TEN MESAJ: VAZGEÇERLERSE İPTAL EDERİZ
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) yetkilileri, Fransa’nın, ilkokul, lise ve üniversitelerde Türkçe öğretecek okutmanlara “B2” seviyesinde Fransızca bilme şartı getirdiğini, bilmeyenleri geri göndermeye başladığını, bir yıldır bu kararın değişmesini beklediklerini belirtti. Yetkililer şunları kaydetti: “Öğretmenlerin bulundukları kültürü kavramalarının önemli olduğunu düşünüyorsanız, mütekabiliyet esasına göre biz de buradaki Fransız öğretmenlerin ‘B2’ düzeyinde Türkçe bilmesini istiyoruz, dedik. Karşımızdaki kadar devletiz, aynı şartları talep etmemiz yadırganmamalı. Fransa bu kararını kaldırdığı an biz de vazgeçeriz. Bu, emperyalist ve üstten bir tavırdır. Galatasaray Üniversitesi’nin Frankofon hüviyeti kesinlikle kaybedilmemeli, zenginlik katıyor. Üniversitedeki Fransız öğretmenlere Türkçe öğrenmeleri için süre verdik.”
FRANSA’DAKİ DÜZENLEME
Fransa hükûmeti, ana dilde eğitim ve kültür öğretimiyle ilgili yeni bir reform paketi sunmuştu. Bu reform paketi, aralarında Türkiye’nin de olduğu dokuz ülkeden Fransa’ya dil öğretmek için giden öğretmenlerin en az B2 seviyesinde Fransızca bilmesi şartı taşıyordu. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, reformun “İslamcı ayrıcalıkla mücadelede” önem taşıdığı, bazı öğretmenlerin öğrencileri Cumhuriyetçi fikirlerden uzaklaştırdığını belirtmişti.
