HABER ANALİZ | HASAN CÜCÜK
Futbolun anavatanı İngiltere, milli takım düzeyinde başarıya hasret bir görüntü çizdi. İlk ve tek uluslararası başarısı ev sahipliği yaptığı 1966 Dünya Kupası oldu. Avrupa şampiyonasında final bile göremediler. Milli başarıları kırıklarla dolu İngilizler, 1992’de hayata geçirdikleri Premier Lig’le birlikte dünya markası olmayı başardı. İlginç olan, sahada ter döken oyuncuların çoğunluğunun yabancılardan oluşması. Şampiyonluk gören hocaların ise biri hariç hepsi yabancı. Yani şöyle diyebiliriz: Yabancılar koşuyor, yönetiyor kazanan Premier Lig markasıyla İngilizler oluyor.
OYUNCU KALİTESİ YÜKSELMEDİ
İngiltere Ligi 19. yüzyılın sonlarında start aldı. 1888-89 sezonuyla resmen başlayan ligin ilk şampiyonu Preston North End oldu. Futbolun ayak seslerinin daha dünya genelinde duyulmadığı yıllardan bahsediyoruz. Bir çok ülkede futbol profesyonel olarak ancak 1900’lü yıllarda başlayacaktı. Futbolun mucidi olan İngilizler, dünyaya armağan ettikleri bu popüler spor dalında pek başarılı olmadılar. Dünya çapında yıldız oyuncular daha çok Latin Amerika ülkeleri Brezilya ve Arjantin’den çıktı. Avrupa’da ise İngilizler yıldız oyuncu yetiştirmede, Alman, İtalyan, Fransız ve Hollandalı isimlerden sonra geldi. Milli başarısızlığın nedenlerinden biri de bu oyuncu kalitesi düşüklüğüydü.
Yıldız oyuncu yetiştirmede zorlanan İngilizler, benzer sıkıntıyı teknik adamlarda da yaşadı. Futbolun önde gelen ülkelerinin yazılı olmayan kuralı, “Milli takımı yerli hocalar çalıştırır” olageldi. Bu prensibi ilk terk eden ülke İngiltere’ydi. 2001’de milli takımı İsveçli Sven Göran Eriksson’a teslim eden İngilizler, 2008’de ise bu kez dümeni İtalyan Fabio Capello’ya bıraktı. Kenar yönetimi değişti ama sonuç yine hüsran oldu. İngiltere, uluslararası turnuvalara favori gelip eli boş dönmeye devam etti. Makus talih değişmedi.
TOPLUCA BİR LİGİ MARKALAŞTIRMAK
Milli takımdan ümidi kesen İngilizler, Premier Lig’i bir markaya dönüştürmeyi başardı. İspanya Real Madrid ve Barcelona, Almanya Bayern Münih, İtalya Juventus, Fransa PSG ve Hollanda Ajax markasıyla önce çıkarken, İngilizler sadece takımları değil ligin tamamını marka yapmayı başardı. Markanın oluşmasında yabancıların alın teri etkili olurken, ekmeğini İngiltere yedi. 8,8 milyar Euro kadro değerine sahip Premier Lig’de top koşturan oyuncuların yüzde 62’si İngiltere dışından. Şampiyonluk mücadelesi veren takımların kenar yönetiminde de ağırlıklı olarak yabancı teknik adamlar bulunuyor.
1992-93 sezonuyla start alan Premier Lig’de sezonu hep yabancı teknik adamların çalıştırdığı takımlar zirvede tamamladı. İlk sırada elbette 13 şampiyonluk yaşayan İskoç Alex Ferguson geliyor. 3’er şampiyonluk gören Portekizli Jose Mourinho ve Fransız Arsene Wenger, açık ara lider Ferguson’u takip ediyor. Bu sezon Manchester City ile şampiyonluğun bir numaralı favorisi olan İspanyol Pep Guardiola, 2 kez şampiyonluk kupasını kaldırdı. İtalyanlar ise, Claudio Ranieri, Antonio Conte ve Roberto Mancini ile birer kez şampiyonluk sevinci yaşadı. Almanları ise Premier Lig zirvesine çıkaran Jürgen Klopp oldu.
SON ŞAMPİYON
Avrupa kıtası dışından gelip şampiyonluk gören tek isim Şilili Manuel Pellegrini. Pellegrini 2013-14 sezonunda City ile ligi zirvede tamamladı. Ligleri Premier Lig olduktan sonra şampiyon hoca yetiştiremeyen İngilizler, 1991-92 sezonunda Leeds United’ı çalıştıran Howard Wilkinson’la şampiyonluk görmüştü.
İngiliz teknik adamlarının sözü anavatanlarında geçmediği gibi yurt dışında da esameleri okunmuyor. Son 30 yılda Türkiye, Hollanda, Portekiz ve İrlanda liginde İngiliz teknik adamlar şampiyonluk gördü. Avrupa’nın 5 büyük liginin dördünde İngiliz hoca görmek bile mümkün değil. Ada dışında şampiyonluk gören İngiliz teknik adamlardan biri oldukça tanıdık. Bu isim şimdilerde 83 yaşında olan Gordon Milne. Beşiktaş’ı 3 kez şampiyonluğa taşıyan Milne, hafızalarımızda 90 dakika boyunca kulübede sakince oturmasıyla kazındı. Beşiktaş gol attığında bile istifini bozmazdı.
İngilizlerin marka teknik adamlarından biri olan Bobby Robson, ülkesinde hiç şampiyonluk görmedi. Robson, PSV Eindhoven ve FC Porto ile iki şer şampiyonluk yaşadı. Gurbette şampiyonluk gören isimlerden Steve McClaren 2009-10 sezonunda Hollanda Ligi’nde Twente’yi, Ian Baraclough ise 2011-12 sezonunda Sligo Rovers’ı İrlanda Ligi’nde şampiyon yaptı.
AVRUPA ARENASINDA İNGİLİZLER
Yerel liglerde başarıya hasret olan İngiliz teknik adamlar, Avrupa kupalarında kayıp. Şampiyonlar Ligi’nde 37, UEFA Avrupa Ligi’nde ise 39 yıldır şampiyonluğa hasretler. Kupa 1’de sadece 3 İngiliz teknik adam kupayı havaya kaldırdı. Şampiyonlar Ligi’nde (Şampiyon Kulüpler Kupası) Bob Paisley, 1976-77 ve 1977-78 sezonlarında Liverpool’u; Brian Clough, 1978-79 ve 1979-80 sezonlarında Nottingham Forest’i; Joe Fagan da 1983-84 sezonunda Liverpool’u şampiyon yapmıştı. Kupa 2 olarak tanımlanan şimdinin UEFA Avrupa Ligi eskinin UEFA Kupası’nda ise yine 3 İngiliz hocanın yüzü güldü. Kupa 2’de Bob Paisley, 1975-76 sezonunda Liverpool’u; Sir Bobby Robson, 1980-81 sezonunda Ipswich Town’ı; Tony Barton da 1981-82 sezonunda Aston Villa’yı zirveye çıkarmıştı.
İngiltere’nin uluslararası arenadaki milli takım düzeyindeki ilk ve tek başarısı olan 1966 Dünya Kupası şampiyonluğunda kenar yönetiminde Alf Ramsey vardı. Ramsey, bu başarıyı tadan ilk ve tek İngiliz olmaya devam ediyor.
