YORUM | PROF. MEHMET EFE ÇAMAN
Türkiye hangi ligde? Bunu sıklıkla konuşuyoruz. Bu yazıda bırakalım rakamlar konuşsun.
OECD istatistiklerine göre, Türkiye’de öğrenciler problem çözme yetenekleri bakımından 50 ülkelik listede 46. sırada. Türkiye’nin altında sadece Peru, Karadağ, Brezilya ve Tunus var. Üzerindeki bazı ülkeler ise, Kolombiya, Meksika, Birleşik Arap Emirlikleri, Tayland, Uruguay falan. OECD verilerine göre en iyi eğitim veren ülkelerde ilk 10 sıra şöyle: Çin, Singapur, Estonya, Japonya, Güney Kore, Kanada, Finlandiya, Polonya, İrlanda ve İngiltere. Eğitimde başarıyı ölçen PISA sonuçları da benzer.
BU YAZIYI YOUTUBE’DA İZLEYEBİLİRSİNİZ ⤵️
Yüz kişi içerisinde doktoralı kişi istatistiklerine göre, Türkiye yüzde 0,5’ten az doktoralı oranıyla OECD’de son sıralarda. OECD ortalaması yüzde 1’in üzerinde. Bu oran Almanya’da ve İngiltere’de yüzde 1,5. İsviçre’de yüzde 3’ün üzerinde. Yayınlanan akademik makale sayısına göre ilk 10’a giren ülkeler şunlar: ABD, Çin, İngiltere, Almanya, Kanada, İtalya, Japonya, Fransa, Hindistan ve Avustralya. Tabi burada nüfus faktörü dikkate alınmalı. Bunun için başka bir veri ortaya koyayım. Nüfusa oranlı olarak (yüzdeye göre) yapılan yayın sıralaması: Danimarka, İsviçre, İsveç, Hollanda, İsrail, Norveç, İngiltere, Avustralya, Finlandiya, ABD, İrlanda, Kanada. Türkiye bu listenin de en diplerinde.
İnsani gelişmişlik endekslerine göre dünyanın insani yaşam koşulları bakımından en gelişmiş 20 ülkesi şunlar: Norveç, İsviçre, İrlanda, Almanya, İzlanda, Avustralya, İsveç, Singapur, Hollanda, Danimarka, Finlandiya, Kanada, Yeni Zelanda, İngiltere, Amerika, Belçika, Japonya, Avusturya, İsrail, Güney Kore. Bu sıralamada Türkiye 60. Sırada. Türkiye’nin üzerinde Umman, Rusya, Kazakistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Andora, Şile, Bahreyn, Barbados gibi ülkeler var. Türkiye’nin hemen altında, başa baş rekabet ettiği ülkeler ise Malezya, İran, Küba falan.
Dünyada en az yolsuzluk olan ülkeler sıralamasında başı şu devletler çekmekte: Danimarka, Finlandiya, Yeni Zelanda, Norveç, İsveç, İsviçre, Hollanda, Almanya, İngiltere, Avusturya, Kanada, Estonya, İzlanda, İrlanda, Avustralya, Belçika, Japonya. Yolsuzluk liginde Türkiye’nin yeri ise 101’inci sıra! Türkiye’nin üzerinde – daha az yolsuzluk olan – ülkelerden bazıları şunlar: Tanzanya, Fas, Etiyopya, Hindistan, Belarus, Senegal, Gana, Tunus, Namibya, Suudi Arabistan falan. Türkiye’nin hemen altında ise şu ülkeler var: Gambiya, Kazakistan, Sri Lanka, Ekvator – lig bu.
Kişi başına düşen milli gelir sıralamasında Türkiye 216 ülke arasında 107. sırada. Botswana’nın hemen üzerinde. İlk 20’ye giren Lüksemburg, İrlanda, Norveç, İsviçre, Singapur, İzlanda, ABD, Danimarka, Kanada, İsrail gibi ülkelerin fert başı yıllık milli gelirleri 50,000 Amerikan dolarının üzerinde. Oysa Türkiye’de bu rakam kişi başı 8,000 dolar civarında. Diğer bir ifadeyle, Türkiye ile bu ilk yirmi arasında tam 5 kat gelir farkı var. Diğer bir ifadeyle, Türkiye’de yaşayan ortalama bir kişi, üst gelir grubu ülkelerdeki bir kişinin yıllık gelirinin beşte birini kazanıyor. Gabon, Trinidat Tobago, ambargo altındaki İran, Gine, Meksika gibi ülkelerin durumu Türkiye’den çok daha iyi.
The Economist’in demokrasi endeksine göre Türkiye küresel demokrasi sıralamasında 190 küsür ülke arasında 104. sırada. Freedom House’un küresel özgürlükler endeksine göre 2021 itibarıyla Türkiye 100 üzerinden 32 puanla özgür olmayan ülkeler liginde. Bir mukayese yapmanız için: Aynı endekste Yunanistan 100 üzerinden 87 puanla, Bulgaristan 100 üzerinden 79 puanla, Kıbrıs 100 üzerinden 93 puanla özgür ülke olarak kategorize edilmiş. Gürcistan ise 100 üzerinden 58 puanla, Ermenistan ise 100 üzerinden 55 puanla kısmen özgür ülkeler olarak kategorize ediliyor. Irak 100 üzerinden 29 puanla özgür olmayan ülke olarak tasnif edilirken, Türkiye ile arasında sadece 3 puanlık bir fark olması dikkat çekiyor. Alman Würzburg Üniversitesi tarafından, ülkelerin demokrasi düzeylerine ilişkin yapılan bir çalışmaya göre Türkiye 176 ülke arasında 137. sırada. Bir üzerinde Cibuti var. Hemen bir altında ise Kamerun.
World Justice Project tarafından yapılan Küresel Hukuk Devleti endeksinde ilk 10 ülke Danimarka, Norveç, Finlandiya, İsveç, Hollanda, Almanya, Yeni Zelanda, Avusturya, Kanada ve Estonya. Türkiye bu endekse göre 139 ülke arasında 117. sırada. Bu konum Türkiye’de hukuk devleti yok anlamına geliyor.
Rakamlar oldukça net.
Türkiye, gelişmişlik düzeyi bakımından neresinden ele alırsanız alın korkunç bir durumda. Eğitimden ekonomiye, özgürlüklerden demokrasiye, insani gelişmişlikten kişi başı gelire, Türkiye vatandaşları inanılmaz kötü koşullarda yaşıyor. 900 yıldır kesintisiz bir devleti olan bir halk için eğer bu utanılması gereken bir tablo değilse, utanılacak ne kalır, bunu bilemiyorum!
Tüm bunların nedeni, son 6 yılda yaşanan serbest düşüş. Bir grup hırsız ve kanunsuz, ülkeyi ele geçirdiler. Ve doğal kaynakları, beşeri sermayeyi, akademiyi, eğitimi, üretimi, az buçuk da olsa demokrasiyi, yarım yamalak da olsa hukuku bitirdiler. AB rotasını tersine çevirdiler, ülkeyi Moskova-Pekin-Tahran rotasına soktular.
Tablo ortada.
Sizler de bu bilgileri Google’layarak kolayca elde edebilirsiniz.
Şimdi hepimiz gelin şu soruyu soralım: Bunu hak ediyor musunuz? Bunu hak ediyor muyuz? Bu ligden utanmayalım mı? Bu tabloya rezalet demeyelim mi? Bu iktidarın karnesi değilse nedir? Bu rakamlar yalan mı söylüyor?
Kesin olan bir şey var, o da şudur: Bu ülkenin düzelmesi için bu çeteden kurtulmak gerekiyor.
Sadece türkiyeye değil, irana da üzülüyorum. İkiside türk devleti. Birisinde türklük yok sayılarak diğerinde ise göklere çıkarılarak yerinden oynatılıyor. Türklüğü çok fazla kullanmsk türklüğü adlında bastırmsk demektir. Çünkü aslında türklüğü daha çok sesini çıkartmak suretiyle bastırmaktadır. Evet çetelerin önce tanınması, farkına varılması gerekir.