20 Temmuz 2016 akşamı Milli Güvenlik Kurulu toplantısı sonrası ilan edilen Olağanüstü Hal (OHAL) uygulamasının ilk 3 ayı bugün itibariyle sona erdi. Ancak hükümet uygulamayı uzatma kararı aldı. Dahası, Adalet Bakanlığı eliyle başlatılan yeni çalışma, OHAL’i Türkiye’nin “olağan rejimi” hâline getirmeyi amaçlıyor.
Temmuz ayından bugüne çıkarılan 8 ayrı Kanun Hükmünde Kararname gerekçe gösterilerek 105 binden fazla memur tasfiye edildi. 72 binden fazla insan gözaltına alındı, 32 bin 314 kişi tutuklandı. Darbe girişiminden sonra “uzlaşma” ve “Yenikapı ruhu” gündemdeyken, 12 Eylül 1980 darbesini, 28 Şubat’ları mezara gömecek uygulamalarla sivil bir darbe yapıldı.
İŞTE ‘OHAL DARBESİ’NİN BİLANÇOSU
Gözaltına Alınan Kişi: 72.198
Tutuklanan Kişi: 32.314
Adli Kontrol Uygulanan Kişi: 22.305
Yakalama Çıkarılan Kişi: 3.278
Cezaevlerindeki Toplam Tutuklu Ve Hükümlü: 195.000
Darbe girişimi sonrası kötü muamele ve işkence adeta zirve yaptı. Filistin askısı, dayak, şişe ile işkence, taciz, tecavüz, aç, susuz, uykusuz bırakma, klimalı işkence şeklinde fiili müdahale ve geçmişteki işkencelerin tamamının geri döndüğü, mağdur yakınları ve avukatlarca ifade edildi. Mağdurların rapor almaları, itirazları engellendi.
Kayseri ve Ankara’da belli alanların topluma kampı şeklinde toplu tutuklama ve gözaltılar için kullanıldığı ortaya çıktı. Ankara, İstanbul, Diyarbakır başta olmak üzere belli yerlerde işkenceciler isim isim deşifre oldu. Buna rağmen hükümet ve Adalet Bakanlığı adım atmadı. AB ve BM’den gelen ve gelecek uzmanlar engellendi/engelleniyor.
Gözaltı süresinin 30 güne uzaması, ilk beş gün avukat görüşünün engellenmesi, hasta ve gözaltı, tutuklu haklarının hiçe sayılması nedeniyle binlerce mağduriyet yaşandı. İnsan hakları kurumlarına yapılan başvurulardaki bilgilere göre, şüphelilerin avukatlarıyla görüşmeleri ortalama en erken 10 günde gerçekleştirilebildi.
KAMUDA 12 EYLÜL’Ü GEÇEN TASFİYE
Görevinden Uzaklaştırılan Memur: 105.023
İhraç Edilen Memur: 60.000
Hâlen Soruşturulan Memur: 45.000
TSK’dan İhraç Edilen Asker: 4.048
15 Temmuz Darbe Girişimi sonrası yargı eliyle hızlı bir tasfiye operasyonuna girişen AKP, yargı, eğitim, emniyet, İçişleri, Diyanet başta olmak üzere üst düzey bürokratlar ve devlet memurlarına adeta kıyım gerçekleştirdi. Haklarında hiçbir somut delil gösterilmeyen yüzlerce üst düzey bürokrat, 19’u vali olmak üzere 154 vali yardımcısı ve kaymakam tutuklandı. Yine 8 belediye başkanı ve yardımcısı, baro başkanlarının da aralarında yer aldığı 248 avukat ve hukukçu içeride.
YARGI ‘SARAY VESAYETİ’NE TESLİM
Tutuklu Anayasa Mahkemesi üyesi: 2
Tutuklu HSYK üyesi: 5
Tutuklu Yargıtay üyesi: 108
Tutuklu Danıştay üyesi: 41
Tutuklu Hâkim-Savcı: 2.385
HSYK’nın açığa aldığı Hâkim-Savcı: 3.640
AKP en büyük kıyımı Yargı camiasında yaptı. Darbe girişiminin ertesi günü, 16 Temmuz’da binlerce hâkim ve savcı açığa alındı, iki hafta gibi kısa sürede çoğu tutuklandı. Her dört hâkimden biri açığa alınmış oldu.
MEDYA SUSTURULDU
Tutuklu gazeteci: 131
Kapatılan medya kurumu: 165
48 gazete, 32 TV, 31 radyo, 29 yayınevi, 21 dergi, 3 haber ajansı
Aralarında Ahmet Altan, Mehmet Altan, Şahin Alpay, Ali Bulaç, Ahmet Turan Alkan, Mümtazer Türköne, Ali Ünal, Aslı Erdoğan ve Necmiye Alpay gibi isimlerle birlikte tutuklular listesinde 131 gazeteci, aydın ve yazar bulunuyor. TGS, TGC ve DİSK verilerine göre Olağanüstü Hâl süresince 200 gazeteci gözaltına alındı, 2 bin 308 gazeteci işsiz kaldı. Lale Kemal ve Nuriye Akman geçtiğimiz günlerde özgürlüklerine kavuştu.
EĞİTİMDE HER ŞEY SİL BAŞTAN
Açığa Alınan Öğretmenler: 78.064
Öğretmensiz Kalan Öğrenci: 1.511.200
Kapatılan Eğitim Kurumları: 2.094
Kapatılan Okul: 1.061
Kapatılan Yurt: 800
Kapatılan Etüt Merkezi 223
Kapatılan Üniversite: 15
AKP hükümeti, iş güvenliği, memuriyet güvencesi, hukuk güvenliği, adil yargılama hakları gibi anayasal ve evrensel hakları ihlal ederek, darbe bahanesiyle eğitimde adeta muhalif temizliği yaptı. Türkiye’nin en seçme öğrenci ve öğretmenlerinin bulunduğu 170 lise ‘proje okul’ ilan edilerek öğretmenleri zorla uzaklaştırıldı, okullarda AKP’lileştirme projesi başlatıldı. Osmanlı’dan günümüze harbiye okullarına subay adayı yetiştiren 4 lise kapatıldı, 3 bin 800 öğrenci devlet okullarına kaydırıldı.
AKADEMİK BAĞIMSIZLIK ÇÖKTÜ
Hakkında İşlem Yapılan Akademisyen: 5.247
Görevden Uzaklaştırılan: 4.225
KHK İle İhraç Edilen: 2.341
İşlem Yapılan İdari Personel: 1.545
Görevden Uzaklaştırılan İdari Personel: 1.117
Barış için Akademisyenler bildirisine imza atan akademisyenler görevlerinden uzaklaştırılırken, bir kısmı gözaltına alınarak gözdağı verildi. Son olarak, MAZLUMDER Eski Başkanı Ömer Faruk Gergerlioğlu, yaptığı bir Facebook paylaşımı sebebiyle çalıştığı hastaneden ilişiği kesildi.
EKONOMİ VE İŞDÜNYASI SARSINTI GEÇİRİYOR
TMSF’ye Geçen Holding Ve Şirket: 280
Takibe Alınan Gayrimenkul: 62.317
Gasp Edilen Mülk Ve Taşınmazların Ekonomik Büyüklüğü: 12 Milyar TL
15 Temmuz’dan sonraki hukuksuzluklar en çok ekonomiyi ve işadamlarını vurdu. Aralarında İpek Koza Holding, Boydak Holding, Bank Asya, Feza Gazetecilik AŞ, Dumankaya, AK-FA, Fi Yapı’nın yer aldığı 280 şirket TMSF’ye aktarıldı. TMSF, haklarında hiçbir mahkeme kararı olmayan ve suçlamalar sabit olmadığı halde bu şirketlerin 2017 başından itibaren satışına başlanacağını ilan etti.
Boydak Holding YK Başkanı Hacı Boydak, Boydak Holding CEO’su Memduh Boydak, yöneticileri İlyas, Şükrü, Bekir Boydak; Naksan Holding YKB Cahit Nakıboğlu, ATSO Başkanı İzzet Bayar, Gaziantep Ticaret Odası Meclis Başkanı Ali Yener, Güllüoğlu Baklavaları YKB Faruk Güllü, PETKİM Genel Müdürü Sadettin Korkut, Şentürkler Holding YKB Sami Şentürk, İhlas Holding CEO’su Cahit Paksoy, Hüseyin Tozlu, Mehmet Takmaklı, Ünal Takmaklı, Ahmet Sait Kavurmacı, Hazım Sesli gibi işadamlarının yer aldığı 100’ü aşkın holding ve şirket patronu ve yöneticisi ile binlerce orta ve küçük ölçekli şirket sahibi tutuklandı.
TİYATRO VE BALEYE SANSÜR, OYUNCU VE YÖNETMENLER AÇIĞA ALINDI
İstanbul Büyükşehir Belediyesinde muhalif kimlikleriyle bilinen 6 oyuncu ve yönetmen açığa alındı, 17 oyuncu, bir dramaturg, bir müzisyen ve bir koreografın işine son verildi. Genco Erkal’ın Dostlar Tiyatrosunun sahnelediği “Nâzım ile Brecht” oyunu OHAL kapsamında yasaklandı. Şarkıcı Sıla, Yenikapı Mitingi’yle ilgili yaptığı bir eleştirel paylaşım sebebiyle konserlerinin iptaliyle karşılaştı. Dünyaca ünlü gösteri topluluğu Cirque De Soleil’in Antalya EXPO’daki şovu iptal edildi, İstanbul’da gösteri yapmaları sebebiyle gruba ait 23 TIR’dan 18’ine ihtiyati tedbir kondu.
