Kuzey Kore, modern zamanlarda devlet baskısının, sansürün, içine kapalı ülke olmanın sembolü oldu. Antidemokratik bir uygulama olduğunda hemen ‘Kuzey Kore oluyuruz’ cümlesi beraberinde geliyor. İnternetin yasak olduğu, normal vatandaşların ülkeden giriş-çıkış yapamadığı Kuzey Kore’nin hakkında çok şey bilmediğimiz bir de futbol dünyası var.
Tarihinde iki kez, 1966’da ve 2010’da Dünya Kupası’na katılan Kuzey Kore milli futbol takımı tam bir ‘kapalı kutu’. O kutunun içinde ise dünya bambaşka bir yer. Öyle ki, Kuzey Kore’nin hiç katılmadığı Dünya Kupası’nı kazandığını biliyor muydunuz? Şaka değil… Bu bölümü yazının sonuna saklayıp, önce Kuzey Kore futbolu hakkında bildiklerimizi yazalım.
İki kez Dünya Kupası’na katıldılar
1966’da hiç kimsenin bilmediği, tanımadığı Kuzey Kore takımı, grup maçlarında önce Şili’yle beraber kalmış, ardından İtalya gibi bir devi 1-0 mağlup ederek gruptan çıkmıştı. Kupanın ev sahibi İngilizler, Kuzey Kore’ye ‘aydan gelen takım’ lakabını takmıştı. Kimse rakibini doğru düzgün tanımadığı için, takımlar nasıl bir futbol oynayacaklarını da çözemiyordu.
Gruptan sansasyonel bir başarıya imza atarak çıkan Kuzey Kore aynı zamanda Dünya Kupası finallerinde gruptan çıkabilen ilk Asya takımı da oluyordu. Kaderin cilvesi! Çeyrek finalde Portekiz’le karşılaştılar. Üstelik ilk 24 dakikada 3-0 öne de geçtiler. Bu sürpriz karşısında herkes şaşkına dönmüştü ki, Mozambik asıllı Portekiz pasaportlu Eusebio sahneye çıktı ve attığı 4 golle takımını bu ‘kapalı rejim’in elinden kurtardı… 90 dakika sonunda skor 5-3 Portekiz’in lehineydi.
Kuzey Kore’nin bu acayip başarısı İngiliz yönetmen Daniel Gordon’un çektiği “Hayatlarının Maçı” isimli belgese de konu oldu. 2002 yılında hazırlanan belgeselde Gordon, 1966 kadrosundan hayatta kalan 7 isimden o günleri dinledi.
Milli takıma yenilmek yasak!
44 yıl sonra Kuzey Kore yine Dünya Kupası’na katılma başarısı gösterecekti. Güney Afrika’da oynanacak maçlara Kuzey Kore bir dizi yasakla geldi. Mesela Devlet Başkanı Kim Jong Il, milli takıma yenilmeyi yasaklamıştı! Aynı şekilde Kuzey Koreli vatandaşlar da Dünya Kupası’nı yerinde seyredemeyecekti. Haliyle 2010 Dünya Kupası, Kuzey Kore’de canlı yayınlanamadı. Çünkü takımın yenildiği veya berabere kaldığı maçların banttan yayınlanması bile yasaktı! Bunlara rağmen Kuzey Kore ‘0’ puanla kupaya veda edince, ülke halkının her şeyden haberi oldu…
Banttan yayınlanan maçlarda bile sansür devredeydi. Kameraların tribünleri ve reklam panolarını gösterdiği anlar kesilmişti. Yenilen golleri, defans oyuncularının yediği çalımları ya da verilen hatalı pasları da göstermedi yönetim. Yani 90 dakikalık maçın büyük bölümü sansür sebebiyle gösterilmemişti.
Maçın tamamında defans yaptığı Brezilya maçını 2-1 kaybetmişti Kuzey Kore. Portekiz’e 7-0 ve Fildişi Sahilleri’ne 3-0’la kaybetti. Ancak Kuzey Koreliler, Brezilya’yı 1-0 yendiklerini, diğer maçlarınsa 0-0 bittiğini biliyorlar hâlâ.
2 oyuncusu yurt dışında oynuyor
Ülke futbol liginin ve oyuncuların durumu hakkında bildiklerimiz de hayli sınırlı. Kuzey Kore tarihinin en başarılı takımı 15 şampiyonluğu bulunan April 25 Sports Club. Kulübün adı, Kore Halk Ordusu’nun kuruluş günü olan 25 Nisan’dan geliyor. Ülke dışında futbol oynayan iki oyuncusu var. Biri İsviçre’nin Lozan takımının formasını giyen Pak Kwang-ryong, diğeri ise Japonya’nın Kawasaki Frantale takımındaki An Byong-jun. Bu isimler yurt dışında öğrendikleri şeyleri Kuzey Kore’deki tanıdıklarına söylüyorlar mıdır acaba? Bilmiyoruz.
2014’te Portekiz’le final… yersen!
Gelelim yazının başında bahsettiğimiz hikâyeye… Kuzey Kore’nin kazandığı Dünya Kupası’na! 2014’te Brezilya’da oynanan Dünya Kupası’na Kuzey Kore katılamamıştı. Ancak ülkenin genç ve yeni lideri Kim Jong-un, tamamen devlet kontrolündeki medya aracılığıyla ülkesinin finale kaldığını duyurdu. Haberlerde, Kuzey Koreli oyuncuların eski görüntüleri, lider Kim Jong-un’un konuşmalarıyla birlikte yayınlanıyordu.
Bu haberlere göre Kuzey Kore, Japonya’yı 7-0’la geçmiş, ABD’yi 4-0 ve Çin’i 2-0 mağlup ederek finalde Ronaldo’lu Portekiz’in rakibi olmuştu. 1966’dan kalan rövanşı alması, ülkeye milli bir gurur yaşatacaktı!
Diktatörlerin cenneti
Güney’le ayrıldığından beri Kuzey Kore, dünya için ’bilinmeyen bir ülke’ olma statüsünü korudu. Çin’in desteğiyle hayatiyetini sürdüren Pyongyang yönetimi, son yıllarda giderek artan bir ’tehdit’. Zira genç lider Kim Jong-un, nükleer denemeler yapmak gibi ’heveslere’ sahip. Ancak Kuzey Kore’deki tamamen devlet kontrolündeki ’hayat’, sınırsız güç isteyen diktatörlerin, diktatör heveslilerinin en büyük hayali…
Belki de Kuzey Kore’nin nasıl Dünya Kupası kazandığına bakıp iç geçirenler de oluyordur, ”Ah keşke halkımız dünyayla bütün bağlarını koparsa” diye…
