Cumhuriyet muhabiri Olcay Büyüktaş, AKP’li yeni tarım bakanı Faruk Çelik’in millileşmeyi öne çıkaran açıklamalarının ardından konuyu uzmanlarıyla ele aldı. İstatistikler ve uzmanların verdiği bilgile,r mevcut hâlin hiç parlak olmadığını, konunun çözümsüz ve umutsuz olduğunu gösteriyor. Zira, hayvan sayısı son 14 yılda nüfusun iki katından yarısına indi, buğday ekim alanları 14 yılda 16 milyon dönüm azaldı, üretici yanlış politikalarla üretimden vazgeçirildi ve ithalatın payı arttı.
MEVCUT TABLONUN ÖZETİ
Mercek altına alındığında ortaya çıkan tablo özetle şöyle: 2010 yılından itibaren önce canlı hayvan, ardından et, sonrasında saman ve kurbanlık hayvan ithalatına izin verildi. Mayıs 2016’ya kadar 272 bin baş damızlık sığır, 1.4 milyon baş damızlık olmayan sığır, 2.2 milyon baş koyun ve keçi ile 211 ton sığır eti ithal edildi. Toplam 4 milyar dolar ödendi. Ancak bu dönemde et fiyatları artmaya devam etti.
2003-2015 yılları arasında Türkiye tarım ve gıda ithalatı için 400 milyar TL ödedi. Türkiye; buğdayını, Rusya, Almanya, Fransa ve Ukrayna’dan temin etti. Arpayı İngiltere ve Hırvatistan’dan sağladı. Samanını Gürcistan’dan aldı. Pamuğunu ABD, Yunanistan, Türkmenistan ve Hindistan’dan getirdi. Soyayı Arjantin’den, mısırını ABD, Arjantin ve Brezilya’dan ithal etti. Çeltik ve pirincini ABD, Vietnam, İtalya ve Tayland’dan sağladı. Mısır ve Çin’den kuru fasulye aldı Kanada’dan yeşil mercimek ve nohut ithal etti. ABD, Ukrayna ve Kanada’dan bezelyesini, Bulgaristan’dan kurbanlık koyun, Şili, Uruguay ve Fransa’dan büyükbaş hayvan, Bosna ve Hersek’ten lop et ithal etti.
ZEYTİNLİKLER MADEN ARAMA ŞİRKETLERİNE
Özellikle tütün ve şeker yasaları ile üretim alanları daraltılan ve emek yoğun söz konusu ürünlerde 400 bin üretici aile 270 bin civarına indi. Geri kalanlar ya mevsimlik işçi ya da işsiz oldu. Zeytin desteklendiği için zeytin ağacı sayısı arttı ancak bizde özellikle 1960 yıllardan itibaren margarin desteklendi. Son hazırlanan zeytin yasası ile de şimdi zeytinlikler maden arama şirketlerine verilmek isteniyor.
TÜRKİYE ÜÇ YILDA TEMEL GIDA İTHALİNE 58 MİLYAR DOLAR ÖDEDİ
Genel olarak tarım ürünleri ithalat-ihracat dengesine bakıldığında son birkaç yıla kadar ihracatın oldukça iyi olduğu görülüyor. Ancak bu yanıltıcı olması zira Tarım Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’nin 2014 sonu itibarıyla tarım ihracatı 18 milyar 759 milyon dolar, tarım ithalatı ise 18 milyar 58 milyon dolar. Yani neredeyse başa baş. Ancak Türkiye fındık, üzüm ve incir gibi ürünlerde dünya ölçeğinde önemli hatta lider ülke. Dış ticarette baz alınması gereken ürünler temel gıda ürünleri yani et, buğday ve yağ… Ziraat Mühendisleri Odası verilerine göre Türkiye son üç yılda temel gıda ürünlerine 58 milyar dolar ödedi ve buna içinde bulunduğumuz yıl dahil değil…
BAĞIMSI OLMAYAN MİLLİ DE OLMAZ
Türkiye’de başta tütün ve şeker olmak üzere bir dizi alanda özelleştirmeler önerilirken hatta devlet politikasına dönüştürülürken, başka ülkelerin milli tütün şirketlerinin ülkede cirit attığı bir ortamda milli tarımdan söz edilemeyeceğini dile getiren Çiftçi- Sen Başkanı Abdullah Aysu, “Tarım Bakanı’nın söylediği gibi milli bir tarım bugün mümkün değil. Çünkü bunun için önce bağımsız olmak, kendine ait bir tarım politikası gerekiyor. Türkiye’ başta JTI olmak üzere büyük tütün tekelleri cirit atıyor, bu şirketler bu alanlara egemen olduğunda, fiyatları da belirliyor. Şu anda üretici bir kilo tütünü 60-70 liradan satması gerekirken 16 liraya satamıyor. Çiftçi artık üretmekten vazgeçer hale geldi.” dedi.
Şimdi de kotaların kaldırılarak şekerpancarı üretenlere büyük bir darbe vurulduğunu anlatan Aysu, ithalattaki vergilerin de düşürülerek ülkenin iyice ithalat yapar hale getirildiğini belirtti.
