Borsa İstanbul (BIST) için sarf ettiğim ‘sun’i işlemler ve algoritma oyunları ile şişiriliyor’ minvalindeki tespitimde ısrarlıyım. Bu kadar mübalağa ettiklerine bakmayın, BIST Endeksi, Hintli Herif’in hünerli parmakları sayesinde TL nevinden 2013 senesinin mayıs ayındaki seviyelere yeni gelebildi. Hal-i hazırda ekranlara aksettiği gibi yatırımcıların hücum ettiği bir Borsamız olsaydı şirketler, halk arz için Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) kapısında sabahlardı. Yeni şirketlerden vazgeçtik 2013’ten bu yana 30’a yakın şirket Borsa’ya veda etti. Borsa’da istikbal görselerdi bizzat tecrübe edenler böyle bir karar vermezdi.
Hisseleri Borsa’da alınıp satılan şirket sayısı artmadığı gibi 2017’de vedaya hazırlananlar olduğu konuşuluyor. Vedanın mânâsı şu: Şirketin iflası yüzünden tahta mecburen kapatılabilir ya da ortaklar hisseleri halka kapatma kararı alabilir. Böyle bir belirsizlik ikliminde Acun Ilıcalı’nın Survivor programı kıymete bindi. BIST Başkanı Himmet Karadağ’ın, “Ben Survivor’ı bile borsada satacağım, Survivor’ı yatırımcıya açmak, borsada satmak için Acun Bey ile görüşeceğim, randevu istedik.” sözleri Borsa’nın ahvalini gayet berrak biçimde tarif ediyor. Başkan demek istiyor ki son üç senede Borsa’daki şirket sayısı azaldı, ayrılanlar oldu. Yeni halk arza kimseler ikna olmadı. Farklı bir başlıkla dikkat çekebilme ümidi ile Acun Ilıcalı’dan destek alınacak.
SURVIVOR MARKASI, ACUN ILICALI’NIN MI?
Borsa Başkanı’nın maksadı gündem değiştirmek. Survivor da bunun için biçilmiş kaftan. Amma velakin bir mesele var! Acun Ilıcalı’nın mezun olmadığı bir bahiste Ilıcalı’dan randevu talep etmek sadece vakit kaybettirir. BIST Başkanı, Survivor’ın Ilıcalı’ya ait olmadığını bilmeyecek kadar mevzuya yabancı kaldığını izhar etmeseydi keşke.
Acun Ilıcalı istese de marka ve formatın asıl sahibi İngiliz Televizyon Yapımcısı Charlie Parsons’ın muvafakatini almadan adım atamaz. Zira Survivor’ın fikrî mülkiyet hakları Parsons’a ait. Survivor, onlarca farklı memlekette yayınlanırken kimse yapımcının hazırladığı formatın haricine çıkamıyor. TV programında bile bu kadar katı kaideler cari iken malî ve hukukî tarafları olan halk arz işlemine sadece Ilıcalı’nın karar vermesi mümkün mü?
Diğer taraftan madem BIST rekorlar kırıyorsa sanayiciler, turizmciler, KOBİ’ler ve teknoloji şirketleri fırsattan niye istifade etmiyor? 2016 başında ilan edilen takvimde 10’dan fazla şirketin Borsa’ya adım atacağı belirtilmişti. Nerede o şirketler? 2017 senesinde de ilk 4 ay geride kaldı. Hâlâ halk arz yok. Türkiye, Survivor’ın himmetine mi muhtaç kaldı? Ekonominin hal-i pür melalini anlatmak isteyenlerin eline bundan daha sansasyonel bir mevzu verilemezdi.
GÜNDEM DEĞİŞTİRMEK İÇİN BİREBİR
Survivor’ın, Türkiye’de bütün dertleri, zulümleri ve aksayan bilumum işleri perdeleyecek kadar çok seyredilmesi, bir nevi afyona dönüşmesi BIST’i idare edenlere de ilham vermiş anlaşılan. Borsa’daki sun’i yükseliş kıyısından köşesinden tenkit edilmeye başlayınca BIST Başkanı Karadağ, dikkatleri dağıtacak en cazip başlık olarak Survivor’ı seçti herhalde. Tebrik etmek lazım. Muhtemelen en ciddi mevzuyu bile iki gün üst üste müzakere etmekten aciz gazetecilerin mevcudiyetinden şevk almıştır. Magazin başlıkların peşinde haftalarca koşan papağan medyası, Survivor’da bütün marifetleri ile arz-ı endam edecektir.
THY’NİN BORAJET’İN ZARARINI ÜSTLENDİĞİNİ KİM FARKEDECEK?
Bu esnada Türk Hava Yolları’nın üst üste iki senedir 60 milyon Euro’ya yakın zarar eden Borajet’in borçlarını nasıl üstlendiği, kriz sebebiyle pilot sayısını azalttığı halde Borajet’in kabin ekibini hangi saikle transfer ettiği, buradan mütevellit zararın THY hissesi bulunun yatırımcıdan çıkarılmasına niye müsaade edildiği hiç konuşulmayacak tabiî… THY’nin küçük yatırımcıya izahat yapma lüzumu görmeden böyle bir işleme imza atmasının ciddi müeyyideler icap ettirdiği hakikati de unutup gidecek.
Borsa’nın daha mühim işleri var! Acun Ilıcalı’dan randevu alınacak… Kendisine Takasbank üzerinden ciddi paralar aktarılacağı vaat edilecek… Ne yapıp edip Survivor rüzgârıyla Borsa’nın yelkenlerini şişirmek için imkânlar seferber edilecek…
SURVİVOR TÜRKİYE HAYALDİ, HAKİKAT OLDU
Borsa Başkanı belki de bu hamlesiyle sokağa ayna tutuyor. Tek adam rejimine giden Türkiye’de ikamet eden insanlar; demokratik memleketler, dünyanın önde gelen yatırımcıları ve tarafsız müşahitler için ıssız bir adada mahsur kalanları tedai ettirmiyor mu? Türkiye medya hürriyetinde 161. sıraya gerilemedi mi? İnsanımız için ıssızlığın ortasında tek adamın tanzim ettiği kaidelerle hayatta kalmaya çalışmaktan başka bir şık kaldı mı? Türkiye’de insan olmak Survivor kadar tehlikeli ve meşakkatli değil mi?
Borsa İstanbul, Survivor hayaline kavuştuğunda hisselerin fiyatı adada olup bitenlere göre yükselecek ya da gerileyecek. Survivor Türkiye yeni başlıyor. Kademeli eleme sistemi kullanılan Survivor’da yarışmacılar, sadece bir yarışmacı kalana kadar diğer takım arkadaşlarını kapalı oylama ile elenecek. Yarışmayı kazanan ‘Sole Survivor-Hayatta kalan tek kişi’ unvanı ile para ödülünü alacak.
Sizce, Türkiye’de ‘Sole Survivor’ unvanını kim kazanacak?
