Rusya, Avrupa Konseyi’ndeki ihraç oylamasından önce çekilme kararını resmileştirdi

ENSAR NUR | STRAZBURG, TR724

Rusya’nın Avrupa Konseyi’nden ihracına yönelik görüşmeler bugün Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nde devam ederken son dakika gelişmesi yaşandı. Rusya, AKPM’deki oylamadan önce çekilme kararını resmi olarak Genel Sekreter’e bildirdi. Rusya’nın bu hamlesi, AKPM’nin tavsiyesiyle Bakanlar Komitesi’nden çıkabilecek ve Moskova için aşağılayıcı olabilecek bir ihraç kararından kaçınmak için alınmış gibi görünüyor.

Bakanlar Komitesi’nin görüş talep ettiği Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, dün ve bugün gerçekleştirdiği olağanüstü oturumda Rusya’nın Avrupa Konseyi üyeliğinden çıkarılması için gerekli işlemlere derhal başlanması gerektiğine dair raporu tartışıyor.

Konuşmacı parlamenterlerin sayısının rekor kırdığı olağanüstü oturumda, vekillerin neredeyse tamamı Rusya’nın Avrupa Konseyi’nden ihracına yönelik görüş bildiriyordu. Dernieres Nouvelles d’Alsace’ın bildirdiğine göre, görüşmelerin sürdüğü esnada, Rusya Avrupa Konseyi’nden çekilme kararını resmi olarak Genel Sekreter’e iletti.

Bakanlar Komitesi, Avrupa Konseyi Statüsünün 8’inci maddesi kapsamında 25 Şubat’ta Rusya Federasyonu’nun Avrupa Konseyi’ndeki temsil haklarını askıya almıştı. Yapılan açıklamada, Rusya’nın üye devlet olarak Statü kapsamında bağlı olduğu yükümlülükleri ciddi bir şekilde ihlal ettiği belirtilmişti.

Ancak, Rus tarafının geri adım atmaması ve işgalin devam etmesi üzerine, yine 8’inci maddede öngörülen Avrupa Konseyi’nden çıkartma prosedürünün uygulanması gündeme gelmişti. Bu kapsamda, Parlamenterler Meclisi’nin sunduğu rapor, Bakanlar Komitesi nezdinde büyük önem arz ediyordu.

Rusya Avrupa Konseyi’nden çekilme kararını oylamadan önce resmileştirdi

10 Mart sabahı Rus Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada Avrupa Konseyi’nin ABD’nin ve uydularının kendilerini haklı çıkarmak için kullandıkları bir platforma dönüştüğü savunulmuştu. Açıklamanın sonunda Rusya’nın artık organizasyonda yer almayacağı “Bırakın kendi aralarında eğlensinler. Rusya bunun bir parçası olmayacak” cümleleriyle ifade edilmişti.

Ne var ki, 10 Mart’tan bu yana Rusya resmi olarak çekilme talebini Genel Sekreter’e iletmemişti. Dün Parlamenterler Meclisi’nde konuşan Genel Sekreter Mariya Buric de buna dikkat çekmişti: “25 Şubat’ta Rusya’nın temsil haklarını askıya alma kararından bu yana, Rusya yetkilileri ne Teşkilatımızdan ne de Ukrayna’daki acımasız kampanyalarından vazgeçti. Rusya’nın durumu ile alakalı atacağımız adımlarda Parlamento’nun fikri bizim için çok önemli.”

Olağanüstü toplantıya video konferans yoluyla katılan Ukrayna Başbakanı Denis Shmyhal, Ukraynalılara kapılarını açan komşu ülkelere teşekkür ederken, Rusya’nın Avrupa Konseyi’nden bir an önce çıkarılması gerektiğini söyledi: “Sert bir tepki göstermeli. Bu sebepsiz ve haksız saldırıyı gerçekleştirenler, insan hayatının en yüksek değer olarak görüldüğü bu Avrupa ailesi içerisinde kalamazlar.”

Tavsiye niteliğindeki raporun bugün akşam saatlerinde oylanması öncesinde ise bir son dakika gelişmesi yaşandı. Rusya Federasyonu oylamadan önce 1996’dan beri üyesi olduğu Avrupa Konseyi’nden çekilme kararını resmi olarak bildirdi.

Rusya aynı zamanda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden çekileceğini de belirtti. Bu ise Rusya’nın sözleşmeden çekilmesinin ardından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ile bağlı olmayacağı anlamına geliyor.

Rusya’ya karşı sert önlemler alınmalı ancak Rus sivil toplumuna destek devam etmeli

Norveç milletvekili Ingjerd Schou’nun hazırladığı taslak raporda, “Parlamenterler Meclisi, Ukrayna halkının, toprak bütünlüğüne saygı duyulan bağımsız ve egemen bir devlette yaşama hakkını savunarak yanında durmalıdır. Meclis, düşmanlıkların derhal durdurulmasını sağlamak ve savaşın neden olduğu insani krizin üstesinden gelmeye katkıda bulunmak için elinden gelen her şeyi yapmalıdır” denildi.

Ukrayna’ya desteğin yanı sıra, Avrupa Konseyi değerlerini paylasan Ruslarla dayanışmaya devam edilmesi ve Rus sivil toplumunun desteklenmesi gerektiği vurgulandı.

Raporda Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’ya silahlı saldırısının Birleşmiş Milletler Şartı’nı ve Avrupa Konseyi Statüsünün 3. maddesini ihlal ettiği vurgulanıyor. Rusya hakkında ne karar alınırsa alınsın, Avrupa Konseyi’nin insan hakları savunucularını, demokratik güçleri, özgür medyayı ve bağımsız sivil toplumu desteklemeye ve onlarla ilişki kurmaya devam edebilecek girişimleri öngörmesinin şart olduğuna dikkat çekiliyor.

“Rusların Avrupalı olduğu ve Avrupa Konseyi’ne ait olduğu baştan açıkça anlaşılmalıdır” diye devam eden rapor, “Avrupa Konseyi diyalog kanallarını korumalı ve değerlerini paylaşan tüm Ruslara bir platform sunmaya devam etmelidir” ifadelerine yer verdi.

Öte yandan, üye devletlerden Ukrayna’ya verilen desteğin sürmesi ve ülkesini terk etmek zorunda kalan mültecilerin en iyi şekilde ağırlanması için gerekli çalışmaların yapılması istendi.

Avrupa Konseyi Statüsü 8’inci maddesi nedir?

Avrupa Konseyi Statüsünü imzalayan tüm üye devletler 3’üncü madde kapsamında “hukukun üstünlüğü prensibini ve yasal yetkisi altında bulunan her bir bireyin insan haklarından ve temel özgürlüklerden yararlanma prensibini” kabul etmiş ve bu prensipleri yerine getirmeye “samimi ve fiili bir surette” katılmayı taahhüt etmiş oluyor.

Söz konusu prensipleri “ciddi bir şekilde” ihlal eden üye devletlere karşı ise 8’inci madde devreye giriyor. Bakanlar Komitesi, taahhütlerini yerine getirmeyen üye devletin temsil haklarını askıya alabiliyor. Komite gerekli gördüğü durumlarda üye devlete Avrupa Konseyi’nden çekilmesini talep edebiliyor. İlgili devlet çekilme başvurusunu yapmadığı takdirde, Bakanlar Komitesi kendisinin belirleyeceği tarihten itibaren Konsey üyeliğinin sona erdiğine karar verebiliyor. 

Üye devlet çekilme talebini kabul eder ise üyeliğin sona erme tarihi talebin Genel Sekreter’e bildirildiği tarihe göre değişiyor.  Talep, içinde bulunulan mali senenin ilk dokuz ayı zarfında yapılmış ise aynı senenin sonunda eğer son üç ayı zarfında yapılmış ise takip eden mali senenin sonunda hüküm ifade ediyor.

 

 

 

 

 

 

Türkiye'de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇

YORUM YAZIN

Lütfen yorumunuzu yazın
Lütfen isminizi girin