İstanbul Barosu, 19 Mart operasyonlarının ardından başlayan protestolarda yaşanan hak ihlallerine dikkat çeken bir rapor hazırladı. Rapora göre, kadınlar, çocuklar ve avukatlar şiddete maruz kaldı. Baro Başkanı Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, “Tüm tutuklamalar anayasaya aykırıdır.” dedi.
İstanbul Barosu, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan protestolarla birlikte İstanbul’da son bir ayda emniyette, adliyede ve hapishanelerde yaşanan hak ihlallerini “19-29 Mart tarihli toplumsal olaylarda yaşanan hak ihlalleri” ön raporu ile açıkladı. İstanbul Barosu Avukat Hakları Merkezi, Çocuk Hakları Merkezi, Kadın Hakları Merkezi ve İnsan Hakları Merkezi tarafından hazırlanan raporda yaşanan ihllallere yer verildi.
İstanbul Barosu’nda düzenlenen toplantıda konuşan Baro Başkanı Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, “İstanbul Barosu Yönetim Kurulu üyesi avukat Fırat Epözdemir’den İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na kadar uzanan bu kitlesel tutuklamalar zincirinde, tabii ki yüzlerce öğrenci dahil olmak üzere hiçbirinde tutuklama koşulu gerçekleşmemiştir. Anayasamızın bağlayıcı hükümleri var ve bu hükümlere herkes uymak zorundadır. Bu açıdan bütün tutuklamalar anayasa dışıdır demek durumundayız.” ifadelerini kullandı.
İbrahim Kaboğlu, yaşanan hak ihlallerinin çoğunlukla fikir özgürlüğü ve demokratik hakların kullanılmasından kaynaklandığını anlattı:
- İhlaller, hukuktan değil, siyasal ortam ve koşullardan kaynaklanmaktadır. Yalnızca Anayasa madde 19 değil, 20, 21 ve 22’nin ihlal edilmesi ile yürütülen hukuk dışı süreç, adil yargılanma hakkı gereklerinin daha baştan sistematik olarak ihlaline neden olmaktadır.
- 2017 kurgusu sonucu ulusal ölçekte sağlanan siyasal çoğunluğa paralel çoğunluklar, yerel yönetimlerde ve kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarında sağlanamayınca, yerel yönetimler üzerinde kayyum uygulaması, Baroları ise yasa yoluyla bölme uygulaması öne çıktı. Demokratik hukuk devleti gerekleri ile bağdaşmayan bu tür müdahaleler sonuçsuz kalınca bu kez, İstanbul Barosu’na ve İBB’ye yönelik operasyonlar başlatıldı.
- Son bir ayda gençlere yönelik operasyonlar ise, demokratik topluma duyulan nefreti ve gelecek kuşakları, demokratik toplumun özgür bireyleri olarak yetiştirmenin önüne geçme iradesini yansıtmaktadır.
“Böyle bir dönem hatırlamıyorum”
Avukat Hakları Merkezi Başkanı Mustafa Rüzgar, bu süreçte avukatların yaşadıkları ihlalleri anlattı. Rüzgar, “Meslek hayatım boyunca karakola ve adliyeye avukatların bu kadar alınmadığı bir süreci ilk kez görüyorum. Çağlayan Adliyesi’nin bu denli avukatlara kapatıldığı bir dönemi hatırlamıyorum.” dedi. Bu süreçte İstanbul Barosuna kayıtlı 13 olmak üzere toplam 15 avukatın gözaltına alındığını açıkladı. Bu süreçte avukatalara yönelik ise 2 şiddet olayı yaşandı.
Çocukların gözüne biber gazı sıkıldı
Çocuk Hakları Merkezi Başkanı Kardelen Ateşci ise eylemler sırasında birçok çocuğun gözüne biber gazı sıkıldığını anlattı. Çocukların uzun süre ters kelepçe ile bekletildiğini belirten Ateşci, “Çocuk Şube’ye götürülene kadar 12 saat bekleyen çocuklar var.” dedi. Ateşci, 17 çocuk hakkında gözaltı uygulandığını ve ve 12 çocuğun da şiddete maruz kaldığını açıkladı: “Demokratik hakkını kullanan çocuklar için gözaltı en son çare olmalıdır.”
Kadınlara cinsel taciz!
Kadın Hakları Merkezi Başkanı Özlem Özkan ise kadınların yaşadığı ihlalleri açıkladı. Kadınların beyanından yola çıkarak gözaltı sırasında şiddete maruz kaldıklarını anlatan Özkan, saçlarından sürüklenen kadınların sayısının da fazla olduğunu açıkladı. Kadınların ters kelepçe işkencesine de maruz bırakıldığını anlatan Özkan, yine gözaltı sırasında ve karakolda bazın kadınların cinsel taciz ve saldırıya uğrağını da yine kadınların beyanına dayanarak dile getirdi.
İnsan Hakları Merkezi Başkanı Tora Pekin ise, İstanbul’da yaşanan olaylarda kötü muamele yasağının da aralarında olduğu birçok hakkın sistematik olarak ihlal edildiğini açıkladı. Polislerin kask numaralarının olmaması ve yüzlerini kapatmalarının şiddet olaylarının geleceğine işaret ettiğini belirten Pekin, birçok kişinin de şiddete maruz kaldığını kaydetti.