Fitch’in 2023 seçimlerine yönelik hazırladığı temel senaryoya göre Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı seçimini yüzde 55 ihtimalle yeniden kazanıyor ancak parlamentoda çoğunluğu kaybediyor. Altılı masanın hem cumhurbaşkanlığını hem de meclisi kazanma ihtimali ise yüzde 22,5 olarak ölçülmüş.
Fitch’ten yapılan açıklama şöyle:
Fitch Solutions olarak, olası üç seçim senaryosunu ana hatlarıyla belirledik. Temel görüşümüz (%55,0 olasılık), Recep Tayyip Erdoğan’ın Haziran 2023’te cumhurbaşkanı olarak bir dönem daha kazanması, ancak partisinin meclisteki çoğunluğunu kaybetmesi.
Ayrıca iki alternatif senaryo belirledik (her biri %22,5). Birinde, iktidar partisi çoğunluğunu koruyor, ancak seçim manipülasyonu hükümetin saygınlığını baltalıyor. Diğer senaryoda, hem başkan hem de partisi kaybeder ve muhalefetin önderliğindeki bir hükümet dönemi başlar. Daha geleneksel ve yatırımcı dostu ekonomik politika oluşturma sürecine giriliyor.
TEMEL SENARYO: ERDOĞAN YENİDEN SEÇİLİYOR
Bu senaryoda, Fitch Solutions olarak , 2015’deki genel seçime benzer bir süreç bekliyoruz. 2015 yılında, görevdeki cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın AKP’si meclis çoğunluğunu kaybetti. Bu kez, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan’ın marjinal bir galibiyet elde edeceğini düşünüyoruz. Erdoğan, sosyal barışı zorlamamak adına bu sonuçları kabul etmek zorunda kalacak, aksi halde ülke uzun süreli bir siyasi kargaşaya sürüklenir.
Eğer cumhurbaşkanlığı seçiminde hile kuşkuları ortaya çıkarsa, Erdoğan, rakiplerinin iddialarını yatıştırmak için bu partilere kabine pozisyonları teklif ederek gerginliği yatıştırır. Erdoğan’ın dış politikanın kontrolünü elinde tutmaya çalışacağına inanıyoruz. Zaten, diplomasi cephesindeki pozisyonları çoğunlukla muhalefet partilerinin desteğine sahip.
Ancak muhalefet, iç politika konusunda daha büyük bir rol üstlenebilir. Erdoğan önemli ekonomi mevkilerini CHP’yle paylaşabilir. Bu senaryoda, ortodoks politikalara geri dönüş imkan dahilinde.
KAYBEDERSE OHAL İLAN EDEBİLİR
Altılı Masa hem başkanlığı, hem de TBMM’nde çoğunluğu kazanıyor.
Bu %22,5 ihtimalli senaryoya “rejim değişikliği” adını takıyoruz. Fitch Solutions olarak Erdoğan’ın bu sonucu kabul edeceğinden şüphe ettiğimiz için, geçiş muhtemelen çalkantılı olacaktır. Erdoğan kaybetmesi durumunda OHAL ilan etmeyi deneyebilir ya da seçim sonuçlarını iptal ettirme yoluna gidebilir. Bu senaryoda, muhalefet destekçileri geniş çaplı protestolara girişir ve sonunda Erdoğan yenilgiyi kabul etmek zorunda kalır.
Erdoğan’ın sorunsuz devir teslimi için Türkiye’nin ABD ve Avrupalı müttefiklerinden resmi veya el altından baskı olabilir. Bu kısa vadeli kargaşanın ortasında, politik risk yükselecek ve bu muhtemelen lira üzerinde baskı oluşturacaktır.
MERKEZ BANKASI’NA BAĞIMSIZLIĞI YENİDEN VERİLİR
Ancak inanıyoruz ki, Erdoğan yenilgiyi kabul ettikten sonra muhalefet hızlı düzenlemeler yaparak piyasayı istikrara kavuşturur. Bunlardan biri, serbest piyasa ekonomisine dönüşün öncülüğünü yapmaktır. Bağımsız bir merkez bankası ve geleneksel para politikasına dönüşü de öngörüyoruz.
Bu senaryoda piyasalar gergin günler geçirerek sorunsuz devir teslimi ve yeni hükümetin izleyeceği politikaları açıklamasını bekler. Ancak, güven hükümetin TCMB’nin güçlü bir faiz artırımına izin vermesinin ardından geri gelir. Sıkılaşan parasal koşullar ekonomiyi kısa süreli bir durgunluğa sürükleyebilir, ancak uluslararası finans akımları Türkiye’ye döndükçe, ekonomi daha güçlü bir büyüme yörüngesine dönecektir.
Ancak bu senaryoda mali dengenin muhalefetin yoksullukla mücadele programı paralelinde bozulması olasıdır. Lira zamanla güçlenir, ancak kriz öncesi seviyelere dönmez.
