FC İflasspor korkutuyor!

ÖZEL HABER | HASAN CÜCÜK 

FC Servette, Glasgow Rangers, Neuchatel Xamax, FK Moskova, Amkar Pern, Saturn, Parma, Crystal Palace… Avrupa’da iflas eden ya da kayyuma devredilen kulüplerdi. Korona salgınından dolayı kulüpler ekonomik olarak zor günler geçiriyor. Yakında kulüplerin iflas haberlerini duyduğumuzda şaşırtıcı olmayacak. Şimdi geçmişe doğru bir yolculuk yapıp, iflas eden kulüplere yakından bakalım. 

Ajansların “122 yıllık dev çınar iflas etti” başlığıyla flaş olarak geçtiği haberde, İsviçre’nin köklü kulüplerinden FC Servette’nin kapısına kilit vurulduğu yazıyordu. Kubilay Türkyılmaz, Karl-Heinz Rummenigge, Oliver Neuville, Christian Krambeu, Sonny Anderson, Alex Frei, Viorel Moldovan gibi yıldızların koşturduğu bir takım olan FC Servette, 1890’da kuruldu. İsviçre futbolunun lokomotiflerinden olan kulüp, 17 kez şampiyonluk sevinci yaşarken son şampiyonluğunu 1999’da elde etti. FC Servette için zor yıllar 2000’lerin başında başladı. Kulübün gelir-gider dengesi bozulunca 2004’te sahneye Fransız oyuncu menajeri Marc Roger çıktı. 

Kulübü içinde bulunduğu darboğazdan kurtarma sözü veren Roger, Lüblanlı tüccar Joseph Ferraye’nin kulübü kalkındırmak için 13 milyon Euro yatıracağını söyledi. Kulüpte tüm yetkileri üzerinde toplayan Roger’in söz verdiği para bir türlü gelmeyince kulüp iflas bayrağını çekti. Kulübün borcu 12 milyon İsviçre Frangı’ydı. Aylardır paralarını alamayan oyuncular serbest kalırken, takım yoluna genç oyuncularla devam etti. Sezon sonunda 2. Lig’e düşen FC Servette, bir yıl sonra yeniden ait olduğu lige yükseldi. Görevi kötüye kullanmak ve vergi kaçırmak suçlarından gözaltına alınan Marc Roger ve kulüp yönetimi,  ancak 3 ay sonra kefaletle serbest bırakıldılar. 

Olay adam Marc Roger sırra kadem basarken hakkında kırmızı bülten çıkarıldı. Fransa’da gözaltına alınan Roger, ‘Fransız vatandaşları başka ülkelere iade edilemez’ kanunu sayesinde güvenli bir şekilde yaşamını sürdürdü. FC Servette, 2008’de İranlı iş adamı Majid Pişyar tarafından satın alındı. Eski günlerinden oldukça uzak bir görüntü çizen kulüp, Pişyar’ın internet sitesindeki “İflas kararını üzülerek aldım.” sözleriyle lige veda etti. Cenevre yetkilileri ve iş adamlarının takıma desteğinin, beklentilerinin altında kaldığını kaydeden Pişyar, “Takımın başarısı için tüm tarafları davet ettim. Üzgünüm ancak çok azı bize destek verdi.” dedi. Pişyar’ın “Mücadelemizi sürdüreceğiz.” dediği kulübün borcunun 3,5 milyon dolar olduğu tahmin ediliyor. 10 takımlı İsviçre Ligi’nde FC Servette’nin yanı sıra Neuchatel Xamax, banka garantilerinin sahte olmasıyla iflas edip ligden düşürülmüştü. 

İskoçya futbolunun olmazsa olmazlarıdır Glasgow Rangers ve Celtic. Glasgow kentinin iki takımı arasındaki rekabet sadece yeşil sahalarla sınırlı değil. Katolikler Celtic’i tutarken Protestanların takımı Glasgow Rangers. Tam 54 kez İskoçya şampiyonu olan ve 208-2011 arasını üst üste 3 yıl zirvede bitiren Glasgow Rangers’in borçlarından dolayı kayyuma devredildiğinin açıklanması, futbol kamuoyuna bomba gibi düştü. İskoçya kulüplerinin 2004’ten beri ekonomik sıkıntı çektiği yıllık bilançolara yansımıştı ama kimse Glasgow Rangers’in kayyuma devredileceğini tahmin etmiyordu. Fakat vergilerle birlikte borçların 80 milyon sterlini bulduğu Rangers, şubat 2012’de kayyuma devredildi. Şampiyonluk yolunda Celtic’le amansız bir mücadele veren Rangers, borçlarından dolayı 10 puanının silinmesiyle şampiyonluk yolunda büyük bir yara aldı. İflas edip 3. lige kadar düşen Glasgow Rangers 2012-13 sezonunda 3.lig, bir yıl sonra 2. lig, yine bir yıl sonra 1.ligi şampiyon tamamlayıp, ait olduğu İskoçya Premier Lig’e 2015-16 sezonu sonunda yükseldi. Rangers’e iflasın bedeli ağır oldu. Celtic’le şampiyonluk mücadelesinde geride kalıp, eski günlerine hâlâ dönemedi. 

Avrupa futbolunda iflasların yaşandığı bir başka ülke Rusya oldu. Zengin oligarkların âdeta oyuncağı konumuna gelen Rus takımlarının iflası, peşpeşe geldi. Rusya’nın 4. zengini olarak gösterilen Vladimir Potanin’in takımı FK Moskova’nın iflasıyla başlayan süreç, Amkar Pern’in ligden çekilmesiyle devam etti. 2011-12 sezonunun başlamasına günler kala ise Saturn takımı 20 milyon Euro’yu bulan borcundan dolayı ligden çekildiğini açıkladı. Çok kısa bir süre içinde 3 Rus takımı iflas etmesine rağmen Rusya Futbol Federasyonu’nun bu konuda herhangi bir açıklama yapmaması herkesi şaşırttı. Federasyon iflaslar karşısında kılını kıpırdatmazken, Sibirya takımı Tom Tomsk’u iflastan Vladimir Putin kurtarmıştı. İflasın eşiğine gelen Tom Tomsk, Putin’in emri ile devreye giren 7 enerji şirketinin para musluklarını açmasıyla kapanmaktan kurtulmuştu. 

İflasların sıklıkla görüldüğü liglerden biri de Serie A. 1990’ların başında Avrupa’nın bir numaralı ligi olarak gösterilen İtalya Serie A’da Fiorentina, Napoli ve Parma iflas eden takımlar arasında bulunuyor. Fiorentina ve Napoli iflastan sonra Serie C’ye kadar düşerken şehir halkının kulüplerine sahip çıkmasıyla yeniden Serie A’ya yükselmeyi başardı.  İngiltere’de de 2009’da Portsmouth 70 milyon sterlin borçla kayyuma devredilirken Crystal Palace 30 milyon sterlin borçla iflas etti. 2000’lerin başındaki efsane takım Leeds United, borçlarından dolayı lig düşürülen ilk Premier Lig takımı olmuştu.

UEFA hem kulüplerin iflasını önlemek hem de zenginlerin futbolu bir pahalı oyuncak gibi kullanmaması için 2012-13 sezonundan itibaren Finansal Fair Play (FFP) uygulamasını hayata geçirdi. Hesapsız harcama ve transfer yapan kulüpleri FFP uygulamasıyla hizaya çeken UEFA, iflasların önüne kısmen geçmeyi başardı. Ancak tüm dünyayı etkileyen korona pandemisi doğal olarak futbola da derin darbe vurdu. Bakalım bu ekonomik darboğazdan hangi kulüpler kepenk kapatıp, FC İflasspor’un yeni üyesi olacak. 

Türkiye'de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇

YORUM YAZIN

Lütfen yorumunuzu yazın
Lütfen isminizi girin