Dünya kavruluyor!

YORUM | M. NEDİM HAZAR

İnsanoğlunun yaşadığı dünyanın ayarlarıyla oynaması neticesinde eşiğinde bulunduğumuz felaketin tam olarak farkında olmadığı kesin.

Önceki gün önemli bir rapor yayınlandı. Avrupa Kuraklık Gözlemevi yayınladığı 2022 Temmuz Raporu’nda Avrupa coğrafyasının yarıdan fazlasının kuraklık tehlikesiyle karşı karşıya olduğu belirtildi.

Rapor çok karamsar bir yakın gelecek öngörürken şöyle diyor: “Avrupa’nın büyük bölümündeki kuraklık ve  erken sıcak hava dalgaları kritik eşiğe gelmiş durumda. Avrupa çok yakında ciddi su sorunları ve tarım sıkıntısına maruz kalabilir.” Yağışın azalmasının iklimi değiştirme boyutuna geldiği vurgulanan raporda, özellikle İtalya’nın ovaları, güney, orta ve batı Fransa, orta Almanya, doğu Macaristan, Portekiz ve kuzey İspanya için tehlike çanlarının çalmaya başladığı vurgulanıyor.

Öte yandan kuraklık sadece Avrupa’yı değil tüm dünyayı tehdit ediyor.

UNCCD (Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi) Genel Sekreteri Ibrahim Thiaw 17 Haziran Dünya Kuraklık Günün’nde (evet böyle bir gün var!) şöyle demişti: “Son kuraklıklar dünya için tehlikeli bir geleceğe işaret ediyor. Gıda ve su kıtlığının yanı sıra şiddetli kuraklığın neden olduğu orman yangınları son yıllarda yoğunlaştı.”

Uzmanlar yakın ve büyük tehlikenin çerçevesini şöyle çiziyor: “Kuraklık, geniş çaplı mahsul kıtlığı, orman yangınları ve su stresi gibi etkilerden kaynaklanan can kaybı açısından en yıkıcı doğal afetlerden biri. Arazi bozulumu ve iklim değişikliği ile şiddetlenen kuraklıkların sıklığı ve şiddeti 2000 yılından bu yana yüzde 29 artarak her yıl 55 milyon insanı etkiliyor. 2050 yılına kadar, kuraklıklar dünya nüfusunun tahmini dörtte üçünü etkileyebilir. Bu küresel ve acil bir sorun.”

Raporda çarpıcı rakamlar var.

Geçtiğimiz yüzyılda yaşanan büyük kuraklık olayları nedeniyle 10 milyondan fazla insan hayatını kaybetmişti.

Dünya çapında yüz milyar dolarlık ekonomik kayıp ve bu rakamlar her gün artıyor.

Şiddetli kuraklık, Afrika’yı diğer kıtalardan daha fazla etkiliyor ve ülkede 300’den fazla olay kaydedildi.

Son 100 yılda küresel toplamın yüzde 44’ünü oluşturuyordu.

Geçtiğimiz yüzyılda Avrupa’da 45 büyük kuraklık olayı meydana geldi ve milyonlarca insanı etkiledi ve 27,8 milyar ABD dolarından fazla ekonomik kayıp oldu. Bugün arazi alanının yıllık ortalama yüzde 15’i ve yüzde 17’si Avrupa Birliği içindeki nüfusun yüzde biri kuraklıktan etkilenmekte.

ABD’de, kuraklıktan kaynaklanan mahsul arızaları ve diğer ekonomik kayıplar birkaç yüz milyar ABD Doları olarak gerçekleşti.

1980’den bu yana yalnızca 249 milyar ABD Doları kayıp var.

Avrupa’nın birçok bölgesi, şiddetli orman yangınlarına neden olan ve binlerce insanın evlerinden tahliye edilmesiyle sonuçlanan aşırı sıcaklara teslim olmuş durumda. Güney Avrupa ülkeleri günlerdir aşırı sıcaklar ve orman yangınlarıyla mücadele ederken, özellikle bugün itibarıyla hava sıcaklıkları Belçika, Almanya, İngiltere gibi ülkeleri etkiliyor. 40 dereceye varan, hatta aşan sıcaklıkların tahmin edildiği bu ülkelerde çeşitli uyarılar yapılıyor.

İtfaiyeciler kontrolden çıkan yangınlarla mücadele ederken Fransa, İspanya, Portekiz, İrlanda ve İngiltere’de vatandaşlar serinlemek ve kendilerini ve mülklerini yangınlardan korumak için çeşitli önlemler almaya çalışıyor.

ÇİN

Şüphesiz iklim dengesizliği ve buna bağlı olarak kuraklığı felaket boyutunda yaşayan ülkelerin başında Çin geliyor. Çin bir yandan kuraklıkla boğuşurken diğer yandan dengesiz yağışların yol açtığı felaketlerle sarsılıyor.

Sel ve Kuraklık Afetini Önleme Dairesi Başkanı Yao Wenguang, “Temmuz-Ağustos ayları arasında Çin’de daha aşırı hava olaylarının olacağı ve bölgesel sel koşullarının ve kuraklık koşullarının normalden daha ağır olacağı tahmin ediliyor” diyor.

FRANSA

Gironde valiliğinden paylaşılan bilgilere göre, önceki gün bölgeden 16 bin kişinin daha çıkarılmasıyla, tahliye edilenlerin sayısı 36 bin 600’e çıktı. Yeni tahliyelerin söz konusu olduğu ifade ediliyor.

Aşırı sıcak ve kuvvetli rüzgar nedeniyle Gironde’daki yangınların kontrol altına alınmasında güçlük yaşanıyor.

İspanya

İspanya, son günlerde aşırı sıcak hava ve ülke genelinde farklı noktalarda çıkan orman yangınlarıyla mücadele ediyor.

İspanyol itfaiyeciler, kuzeydeki yangınların dışında doğuda Barselona yakınlarındaki Pont de Vilomara’da, güneyde Mijas Tepeleri’nde ve batıdaki Monfragüe Ulusal Parkı’ndaki yangınlarla mücadele ediyor.

Aktif yangın haritasına göre, yangınların ülkenin kuzeybatısında yoğunlaştığı görülüyor.

İspanya’da yılbaşından bu yana 140 bin hektar alanın yangınlardan harap olduğu bildirildi.

Ülkede, yangınlar nedeniyle son 15 yılın en kötü yazının yaşandığı ve halihazırda devam eden 30 yangından 20’sinin halen kontrol altına alınamadığı belirtildi.

PORTEKİZ

Avrupa’da orman yangınlarıyla mücadele eden bir diğer ülke Portekiz. İspanya ve Portekiz’de son haftalarda yaşanan aşırı sıcaklardan hayatını kaybedenlerin sayısının 1,000’i geçtiği ifade ediliyor.

İNGİLTERE

Son dönemde güneyden gelen sıcak hava dalgasının etkisiyle tarihinin en yüksek sıcaklıklarını yaşayan İngiltere’de termometreler 40 santigrat dereceyi gördü.

İngiltere Meteoroloji Kurumu (Met Office), ülkede tespit edilen sıcaklıkların 39.1 santigrat dereceye ulaştığını ve bunun ülke tarihinin en yüksek sıcaklığı olduğunu bildirdi.

İngiltere’de şimdiye kadar kaydedilen en yüksek sıcaklık, 2019’da bir rekor olan 38,7 santigrat derece olarak tespit edilmişti.

Seyahat, sağlık hizmetleri ve eğitimi olumsuz etkileyen aşırı sıcaklıklara yönelik “kırmızı” alarmın 19 Temmuz’a kadar süreceği bildirilmişti.

ALMANYA

Güney Avrupa ülkeleri günlerdir aşırı sıcaklar ve orman yangınlarıyla mücadele ederken, özellikle bugün itibarıyla hava sıcaklıkları Belçika, Almanya, İngiltere gibi ülkeleri de etkiliyor.

İSVİÇRE

Termometrelerin 30 dereceyi gösterdiği İsviçre’nin Zürih kentinde, vatandaşlar serinlemek için Zürih Gölü’ne akın etti.

İTALYA