Ergenlik dönemi sıkıntıları, modern çağ ile birlikte günümüzde çok daha karmaşık hale geliyor. Hal böyle olunca gençliğe adım atan çocuklarda baş ağrılarından öfke patlamaları ciddi problemler yaşanabiliyor. Bu yüzden ergenlikte stresin azaltılmasında anne babalara önemli görevler düşüyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Müjgan Alikaşifoğlu, yaşam biçimi ve sağlıklı iletişimle bu durumların yönetilebileceğini söylüyor.
Alikaşifoğlu, aşırı ve yönetilemeyen stresin, hem fiziksel hem psikolojik sorunlara yol açtığını, kişinin sağlığını tehdit etmesinin yanı sıra, yaşam kalitesini ciddi ölçüde düşürdüğüne işaret ediyor. Ancak, dozunda ve hedefe yönelik yönetilebilen stresin, performansı yükselip, insanı olası risklere karşı uyanık tuttuğunu da belirtiyor. Prof. Dr. Müjgan Alikaşifoğlu, çocukların ergenlik dönemlerinde stresle baş edebilmesi için ebeveynlere şu önemli uyarıları ve tavsiyelerde bulunuyor:
Sorunu tespit edin ve çözün: Sorun çözmeyi yani sorunu tanımlamayı, çözüm için uygun seçenekleri gözden geçirmeyi, yardım alabileceği kişileri ya da şeyleri nasıl tespit edeceğini öğretin. Kendi çözüm yollarını bulmalarına imkan tanıyın, sonucu birlikte değerlendirin.
Düzenli ve kaliteli uyku alışkanlığı kazandırın: Uyku düzeni oluşturmasına yardım edin. Bilimsel çalışmalar, yeterli ve kaliteli uykunun hem fiziksel hem zihinsel hem de ruhsal açıdan sağlığa olumlu etkilerini açıkça ortaya koyuyor.
Sağlıklı beslenmesi için uyarın: Beslenlenirken, B grubu vitaminleri (tahıllar, bezelye, kuru kayısı…), C vitamini (yeşil yapraklı, turuncu ve kırmızı sebze ve meyveler), triptofan (tavuk, balık, et), seratonin metabolizmasında rol oynayan demir (kırmızı et, brokoli, domates…) ve magnezyum bakımından zengin muz, avokado, kereviz ve yeterli D vitamini almasına özen gösterin. Şekerli gazlı içeceklerden, fast-food ve şekerli gıdalardan uzak durmasını özendirin.
Hobiye teşvik edin: yapmaktan zevk aldığı etkinliklere zaman ayırmasını ve katılmasını sağlayın. Ergenler akranlarıyla spor, müzik, sanat ve sosyal etkinliklerden hoşlanırlar ve keyif alırlar. Ekran karşısında geçirdiği süreyi (telefon, tablet, oyun konsolu ve TV dahil) karşılıklı anlaşarak günlük 2 saatin altına indirin.
Ödevini onun yerine siz yapmayın: Bu durum çocuğunuzun kendini yetersiz hissetmesine yol açabiliyor. Onun asıl gereksinimi ders çalışma saatlerini düzenlenmesine ve ders çalışmak için uygun ortamın sağlanmasına yardım etmeniz.
Onu dinleyin: Eleştirmeden, yargılamadan duygu ve düşüncelerini paylaşmasına izin verin. Bir sorunu olduğunda paylaşım tercihini ona bırakın, paylaşması konusunda zorlamayın. Böylece aile içinde kendisini güvende hissetmesini sağlayın.
Eski başarılarını hatırlatın: Kendiyle ilgili olumsuz duygularına odaklanmak yerine, sonuca yönelik cesaretlendirici konuşmalar yapın. Mesela, sınav öncesi, daha önce başarılı olduğu sınavları anımsatın. Başarılarını düşünerek kendi kendisini coşturmasına destek olun.
