Türkiye’de ve dünyada görülme sıklığı her geçen gün artan deri kanseri, 7’den 70’e her bireyi tehdit ediyor. Özellikle uzun süre güneş ışınlarına maruz kalmak, bu kanserin önemli nedenlerinden birini oluşturuyor.
Melanom ve melanom dışı olarak adlandırılan iki türü olan deri kanserinin teşhis edilmesinin öncelikli yolu, kişinin kendi vücudunu yakından incelemesi. Hayati risk oluşturan melanomun sadece bedenin dış yüzeyinde değil, ağız içinde hatta bağırsakta bile görülebileceğine dikkat çeken Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Nilgün Solak, deri kanserlerine sebep olan faktörleri ve korunma yöntemlerini şöyle sıralıyor:
- Özellikle çocukluk döneminde haşlanma olarak adlandırılan güneş yanıkları ve yıllar içerisinde sürekli alınan kümülatif güneş ışınları,
- Açık ten, renkli göz ya da çilli bir cilde sahip olmak
- Yüzde veya vücutta çok fazla ben olması
- Solaryuma girmek
- Aile öyküsünde deri kanserinin bulunması ile birlikte Albino gibi bazı genetik hastalıklara sahip olmak
- Güneş altında çok fazla vakit geçirmek,
- Yaşanılan coğrafyada kronik arsenik gibi kimyasallara maruz kalmak
- Baca temizleyicileri ve kuaförlük gibi mesleklerde kimyasallara maruziyet gibi faktörler deri kanseri riskini artırmaktadır.
4 saatte bir güneş kreminizi yeniden sürün
Deri kanseri görülme sıklığının artma sebeplerinden biri de güneş kremi kullanımı ile ilgili yanlış bilgilerdir. ‘Nasılsa güneş koruyucu kullanıyorum” diye rahatça hareket eden kişiler, güneş altında daha çok vakit geçirmektedir. Ancak güneş koruyucuların etkinlik süresi en fazla 4 saat olmaktadır. Bu sebeple 30 faktör üzeri korumaya sahip kremlerin 4 saatte bir yenilenmesi gerekmektedir.
İyileşmeyen yara şüphe uyandırmalı!
Deri kanserleri kendilerini genellikle cilt yüzeyinde kabarma şeklinde göstermektedir. En sık karşılaşılan bazal hücreli karsinoma denilen kanser türü, bir sivilce gibi başlar. Ardından o sivilce bir yara haline gelir, kabuklanır ve bir türlü iyileşmez. İnsanların, son dönemlerde vücutlarında gözlemledikleri hızlıca büyüyen, iyileşmeyen bir yara ya da kabartı benzeri bir oluşumlar varsa melanom olmayan deri kanserinden şüphelenilebilir.
50’den fazla beni olanlar dikkat!
Hayati risk taşıyan melanom ise genellikle kendini kahverengi ya da siyah bir ben şeklinde gösterirken, çok nadiren var olan benlerin üzerinden de gelişim gösterebilmektedir. Bununla birlikte vücudumuzdaki bazı benlerin melanoma dönme riski de bulunmaktadır. Bu sebeple kişiler vücutlarını çok dikkatli incelemelidir. Özellikle 50 ‘den fazla beni olanların mutlaka dermatoloji uzmanı tarafından görülmesi ve bu benlerin “Dermoskop” cihazıyla incelenip kayıt altına alınması gerekmektedir.
Sık dokunmuş renkli kıyafetleri tercih edin
Deri kanserinden korunabilmenin en önemli yolu güneşten kaçınmaktır. Bununla birlikte şapka ve gözlük takmak, ultraviyole geçirmeyen uzun mayolar kullanmak ve pamuklu sık dokunmuş giysiler seçmek de koruyucu etki yapmaktadır.