Brüksel’de sanatlı eylem: Türkiye-Yunanistan sınırındaki geri itmelere son verin

ERSAN AY | BRÜKSEL TR724

Solidarity with OTHERS, geri itmeler konusunda Avrupa’da farkındalık ve kamuoyu oluşturmak için yürüttüğü #StopPushbacks projesini devam ettiriyor. 6 Mart Pazar günü Avrupa sınırlarındaki mültecilerin geri itilmeleriyle ilgili farkındalığı artırmak için bir sanat sergisi düzenlendi. Bu kapsamda 3 Hollandalı sanatçı geri itmeye maruz kalmış kişilerin hikayelerini ilk kez bir sanatsal eylemle kamuyla paylaştı.

Organizasyon Belçika’nın başkenti Brüksel Central İstasyonunda gerçekleştirildi ve sosyal medyadan da destek verildi. Topluluk Avrupa’ya, özellikle de Yunanistan’a geri itmeleri durdurmaları çağrısında bulundu.

Hollanda’lı sanatçılar, geri itmelerin kurbanlarıyla görüştükten ve fikir aldıktan sonra sergi amacıyla hazırladıkları özel bir masada sanatsal çalışmalarını sergilediler. Masa örtüsüne işlenmiş olan ingilizce ve türkçe mesajlar, geri itme kurbanlarının vermiş oldukları ifadelerden bazı cümleler sergiyi ziyaret edenler tarafından beğeniyle karşılandı. Sanatçılar yazılı mesajlara ek olarak yine sergilenen masaya işlenmiş olan görsellerle de farkındalık oluşturmayı başardı. Görsel mesajlar arasında geri itmeye maruz kalmış kurbanların çizmiş olduğu resimler de yer aldı.

Sanatçılar ve sergiye katılanlar Avrupa Birliği sınırlarındaki geri itmelerin sona erdirilmesini isterken Avrupa Birliği ve kurumlardan daha çok sorumluluk alarak bu insan hakları ihlallerine sessiz kalmamalarını istediler. Sergide, geri itmelere maruz kalmış insanlar da yaşadıklarını anlattılar. Kurbanların kendi hikayelerini anlatırken yaşadıkları travmalar sebebiyle zorlandıkları görüldü. Geri itme mağdurları, başka insanların bunları tecrübe etmek zorunda kalmalarını istemediklerini vurgularken, geri itmeleri durdurun mesajı verdiler.

#StopPushbacks https://t.co/Qds0G9JK7n pic.twitter.com/o8Hp36wrJ4

— Solidarity with OTHERS (@OthersInfo) March 6, 2022

Yunanistan, Mültecileri Ölüme Geri İtiyor

3 Şubat 2022’de sınırın Türkiye tarafında 12 kişi donarak hayatını kaybetmişti. Ayakkabıları çıkarılmış ve kıyafetleri soyulmuş olarak bulunan insanların Yunan sınır güvenlik güçleri tarafından geri itilerek ölüme terkedildikleri iddia edilmişti. Geri itmelere maruz kalmış fakat hayatta kalmayı başarmış insanların vermiş oldukları ifadeler ve birçok kanıt içerdiği bilinen raporlar doğrultusunda mültecilerin Yunanistan tarafından insani olmayan uygulamalara maruz kaldıktan sonra geri itildikleri biliniyor. İnsani olmayan uygulamalar arasında sınırı geçen insanların dövülmesi, işkenceye uğraması, mallarının ve paralarının çalınması, uygunsuz aranmaları, başlarına silah dayanması ve ölümle tehdit edilmeleri gibi birçok akıl almaz uygulamalar yer alıyor. Yunan makamları bütün kanıtlara rağmen geri itmeleri kabul etmezken AB sınırlarını olması gerektiği gibi korudukları için övünüyorlar. Yunan İltica Bakanı Notis Mitarakis, Avrupa Komisyonu tarafından teklif edilen bağımsız insan hakları izleme mekanismasını ve tüm soruşturma taleplerini reddedmeye devam ediyor.

Yunanistan’ın 2021 yılında artık geri itmeleri bir politika haline getirmiş olduğu, uluslararası hukukun ve temel insani hakların ihlal ediliyor olmasına rağmen bu politikalarını normalleştirmiş olduğu görülüyor. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nden alınan verilere göre Yunan adalarına resmi olarak iltica talebinde bulunanların sayısı son 9 yılda en düşük seviyede. 2019 yılında yaklaşık 60 bin kişi Türkiye’den Yunan adalarına geçerek korunma talebinde bulunurken bu sayı 2021’de 4 binin biraz üzerinde. Bölgedeki sivil toplum kuruluşları birçok geri itme vakasını bildirirken Avrupa Birliği ve kurumları Yunanistan’ın uluslararası hukulu ve mülteci hukukunu hiçe sayan bu politikalarını kınamakla yetiniyor ve gerekli önemi göstermiyor. Bazı Avrupalı politikacıların Yunanistan’ı kameralar önünde kınarken arka planda uygulanan politikalardan memnun oldukları iddiası da fazlasıyla dillendirilmeye devam ediyor.