Ben inandırıcı olamadım, bari The Economist’le sesleneyim

HABER ANALİZ | MUHSİN AHMET KARABAY

Bilim insanları yıllardır iklim kriziyle ilgili uyarılar yapıyor. Dünyayı ve dolayısıyla insanlığı bekleyen felaketi anlatmaya çalışıyorlar. Bu uyarılar gelecek çift haneli yılları kapsadığı için toplum üzerinde fazla etkili olmuyor.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgale kalkışmasıyla tetiklenen bir gıda krizi, en tepe isimlerden dile getiriliyor. Bu felaket uyarısı hemen kapımızda olduğundan, gözlerini ve kulaklarını kapatanlar da etkilerini yakın gelecekte görecek.

BU YAZIYI YOUTUBE’DA İZLEYEBİLİRSİNİZ ⤵️

İnsanlar, geleceğe yönelik karanlık tablo çizenleri sevmez. Bunu biliyorum. Sevilmemeyi ve okunmamayı göze alarak uyarıda bulunmayı sırtımda taşıdığım bir yük olduğunu düşünerek yeniden gündeme getirme gereği duyuyorum.

Gıda konusunda dünyayı ve daha yoğun olarak da ülkemizi bekleyen bir felaketin yaklaştığını aylar öncesinde yazmaya başladım. İlk uyarı yazımı, henüz Ukrayna savaşı başlamadan önce 9 Şubat 2022 tarihinde yazdım.

Söz konusu yazıda aynen şu ifadelere yer verdim:

Siz gelecek günler için tedbirinizi alın. Saksınıza çiçek yerine ihtiyacınıza yönelik, yiyebileceğiniz şeyler dikin en iyisi.”

Çevremdekilerin, “İnsanları karamsarlığa iten konuları fazla yazmamalısın” hatırlatmalarına rağmen, 22 Mart’ta Ekmeği 10 TL’ye almaya ne zaman hazırsınız? başlıklı yazıyla uyarıda bulunmaya çalıştım.

Rusya ve Ukrayna dünyanın en büyük buğday üreticisi değil. İlk sırayı Çin ve Hindistan oluşturuyor. Ancak bu iki ülke yoğun nüfuslarından dolayı ihracatta ilk sıralarda yer almıyor. Sadece Rusya ve Ukrayna, dünyada satılan buğdayın yüzde 12’sini ihraç ediyor.

Savaşan iki ülke buğday ihracatını büyük ölçüde yasakladı. Sadece savaş öncesi taahhütlerini yerine getiriyor. İnterfax Ukrayna’ya göre ülkenin tarım bakanlığı Mayıs başı itibariyle geçen yılın aynı dönemine ilişkin buğday ihracatının yüzde 64 oranında düştüğünü duyurdu.

BM’DEN KORKUTAN AÇIKLAMALAR PEŞPEŞE GELDİ

Bu hızlı düşüşte, Rusya’nın Ukrayna limanlarını ablukaya almasının da etkisi olduğu belirtiliyor. Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Gıda Programı başkanı David Beasley, geçen hafta CNN International’e verdiği demeçte, liman ablukalarının devam etmesi halinde milyonlarca insanın ölme tehlikesiyle karşı karşıya kalacağını duyurdu.

Bu yetmiyormuş gibi, Rusya ve Ukrayna’nın ihracat yasağının ardından 13 Mayıs’ta Hindistan kritik bir karar açıkladı. Hindistan, “ülkede yaşanan aşırı sıcakların üretimi olumsuz yönde etkilediği” gerekçesiyle buğday ihracatını askıya aldığını duyurdu.

BM Genel Sekreteri António Guterres, Hindistan’ın Filipinler ve Endonezya başta olmak üzere bölge ülkelerinin buğday ihtiyacını karşıladığını ve bu yıl Hindistan’dan 10 milyon ton olarak planlanan ihracatın gündemden düştüğünü belirtti. Gutteres, Hindistan’ın bazı savunmasız ülkeleri alınan karar dışında tutmasına rağmen yaşanacak risklerle ilgili şunları söyledi:

“Uzun sürebilecek bir krizde gıda güvensizliği, ardından yetersiz beslenme, kitlesel açlık ve kıtlık içine girecek. Bu dünya için büyük risk.”

Hindistan’ın bu kararından sonra, dünyada vadeli buğday işlemleri piyasası üç gün içinde yüzde 5,9 oranında arttı. Buğdayın tonu geçen hafta 456 dolardan işlem gördü. Bu rakam, buğday fiyatlarının 2022 Ocak ayından bu yana yüzde 60 oranında arttığı anlamına geliyor.

BM uzmanlarına göre, küresel gıda fiyatları geçen yıla göre yüzde 30 arttı. Artan enerji fiyatlarının üretime yansımaya başlamasıyla birlikte fiyatlardaki artış durmayacak.

Bütün bunlar yetmezmiş gibi ABD Tarım Bakanlığı, “Dünya Tarımsal Arz ve Talep Tahminleri” raporunda, buğday üretiminin 2023 ve takip eden yılda azalacağı uyarısında bulundu.

THE ECONOMİST’İN KAPAĞI ENDİŞEYİ GÖZ ÖNÜNE SERDİ

Ünlü ekonomi dergisi The Economist, gıda alanında yaşanması beklenenleri “Yaklaşan gıda felaketi” başlığıyla kapak konusu yaptı.

Ünlü derginin, buğday başağındaki tanelerin yerine kuru kafatası yerleştirerek yaptığı görsel, gıda kıtlığını bütün çıplaklığıyla ortaya koydu.

Rus lider Vladimir Putin’in sebep olduğu savaşın, kırılgan dünyayı kitlesel bir açlığa sürüklemekte olduğunu yazan dergi, iklim değişikliği, Covid-19 pandemisinden sonra enerji şoku nedeniyle zayıflamış bir küresel gıda piyasası bulunduğuna dikkat çekti.

Küresel gıda kıtlığından etkilenecek insan sayısının Rusya, Ukrayna ve Hindistan’ın kararlarından sonra 440 milyondan 1,6 milyar insana yükseldiğini yazan dergi, “insanlığı küresel gıda kıtlığı hayaletinin” tehdit ettiğini yazdı.

Dergi, 1,6 milyar insandan 250 milyonunun bunu “gıda kıtlığı” yaşayacak derecede etkileneceğine dikkat çekti.

Gıda kıtlıkları, tarih boyunca her zaman dünyaya başka felaketleri yaşattı. Bunların en başında da savaşlar yer aldı. Pandemi atlatılıyor diye sevinilirken, kapıya dayanan kıtlık, yeni savaşlar demekse, bu yeni kıtlıkları tetikleyeceği anlamına geliyor.

Hayati mallar için ülkeler daha çok korumalı bir tavır takınmaya kendilerini mecbur hissedecekler.

Fransız klasik liberal kuramcısı Claude Frédéric Bastiat, (1801-1850), “Mallar sınırı geçmediğinde, sınırlardan ordular geçer” diyor.

Şu anda sorun diye yaşadıklarımız, gelecekte yaşayacaklarımızın fragmanı olma ihtimali var gibi görünüyor.

“Bütün bunlar beni ilgilendirmiyor” diyenler için söyleyebilecek hiçbir şeyim yok. Ama bu kadar şiddetli fırtına uyarısı varsa, “B Planı” yapma gereği duyanlar için uyarıcı olabileceği düşüncesiyle paylaştım.

Türkiye'de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇

1 YORUM

YORUM YAZIN

Lütfen yorumunuzu yazın
Lütfen isminizi girin