Alınan tedbirlerle antibiyotik kullanımı yılda 250 milyon kutudan 170 milyon kutuya düşse de Türkiye hâlâ Avrupa’da en çok antibiyotik kullanan ülke konumunda. Antibiyotikler en fazla suistimal edilen ilaçlar arasında yer aldığını belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Aytaç Karadağ, bilinçsiz kullanılan tek bir antibiyotiğin zararının 2 yılda telafai edilebildiğini söylüyor.
18 Kasım Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü öncesi uyarılarda bulunan Dr. Aytaç Karadağ, şu önemli bilgileri verdi: Bağırsaklarda probiyotik adı verilen 100 trilyon yararlı bakteri vardır. Bu probiyotikler; sindirimi kolaylaştırır, B-K vitaminlerini üretir, immün sistemi destekleyerek kansere karşı korur ve zararlı mikropların çoğalmasını engelleyerek hastalıklardan korur. Bilinçsiz şekilde tek bir tane bile antibiyotik alındığında bu probiyotikler yüzde 20 oranında ölmektedir. Bu probiyotikleri tekrar bağırsaklara geri kazandırabilmek; en iyi organik beslenmeyle bile maalesef 2 yıl içinde mümkün olabilmektedir.
Antibiyotiğin gereksiz kullanıldığı durumlar hangileridir?
- Ateş yüksekliği antibiyotik gereksiz kullanımının en sık sebebidir. Antibiyotikler ateş düşürücü değildir. Ateş; bağışıklık sisteminin alarme olması sonucu oluşan, mikropları, tümörü direk yok eden, immün sistem elemanlarını ortama çeken ve vücudun yararına çalışan bir savunma mekanizmasıdır.
- İltihabi ateş veya ateşli hastalıklardan en sık görüleni üst solunum yolu enfeksiyonu denilen farenjit, larenjit, tonsillit, sinüzit gibi durumlardır. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının yüzde 75’i viral olduğu için ve antibiyotikler sadece bakterileri öldürdüğü için bu durumlarda çoğunlukla antibiyotik kullanımı gereksizdir.
- İshal vakalarının yüzde 10-20’sinde antibiyotik verilmesi gerekir; gereksiz antibiyotik kullanımı probiyotik dengesini olumsuz etkileyeceği için uygunsuz kullanım ishalin iyileşmesini uzatabilir.
- Grip, nezle gibi hastalıklar viral kökenli olduğu için antibiyotik kullanımı gereksizdir.
Sadece ağır enfeksiyon, sepsis, endokardit denilen kalp zarı enfeksiyonu, menenjit denilen beyin zarı enfeksiyonu, zatürre gibi hayatı tehdit edici durumlarda antibiyotik zaman kaybedilmeden başlanılmadır.
Doğru antibiyotik kullanımı için dikkat etmeniz gereken 7 faktör:
- Bilinçli ve akılcı antibiyotik kullanımı doktor kontrolünde başlanılmalıdır.
- Sadece bakteriyel olduğu kanıtlanan hastalıklarda kullanılmalıdır.
- Mecbur kalmadıkça geniş etkili antibiyotiklerden kaçınılmalıdır.
- Bağırsak probiyotiklerini koruma amacıyla probiyotik-probiyotik kombinasyonu ile birlikte kullanılmalıdır.
- Direnç gelişmemesi amacıyla saatlerine dikkat edilmelidir.
- Zamanından önce bırakılmamalıdır.
- Antibiyotiklerin çoğu karaciğer ve böbrek yoluyla vücuttan atılırlar. Bu nedenle karaciğer ve böbrekte tahribat yapabilmektedir. Böbrek ve karaciğer hastalarında, antibiyotik tedavisi gerekiyorsa düşük dozlu veya böbrek-karaciğer atılımı olmayan ilaçlar tercih edilmelidir.
