Sosyal medya ile geleneksel medya arasındaki en büyük fark, elbette, hesap verebilirlik. Son yıllarda ciddi şekilde artan ‘sosyal medya manipülasyonları’ artık uluslararası ilişkilerin önemli bir parçası. İnternette başlayıp internette biten, gerçek hayatla zerre alakası olmayan yalan ‘haberler’, çok sayıda insanın taraftarlıklarını perçinliyor ve diğer siyasî kamplara olan düşmanlıklarını biliyor.
Bunun son örneklerinden birisi, Almanya’da yaşanıyor. Gelecek yıl seçimlere gidecek ülkede ciddi bir ırkçı parti var. Popülist söylemleri, göçmen karşıtlığını ve terör olaylarını sık sık gündeme getiren parti, şimdiki Başbakan Angela Merkel’in en büyük rakibi. Pazartesi günü Berlin’de 12 kişinin öldüğü terör saldırısının ardından sosyal medyada bir anda Merkel’e yönelik tepkiler artmaya başladı.
Sosyal medyada gelişen tepkileri, ‘doğal’ karşılamanın zamanı geçtiği için, artık gazeteciler bu konuda araştırmalar yapıyor. Bloomberg’in haberine göre, şimdilerde Merkel’e yönelen sosyal medya nefretinin önemli bir kısmı, daha önce ABD başkanlık seçimlerinde Donald Trump’ın ‘çok ses çıkarmasını’ sağlayan ‘sahte hesaplar’ (botlar).
Yalanlar üstüne kurulu kampanyalar
ABD’deki seçimlerden sonra, bu türlü sahte hesaplarla nasıl manipülasyonlar yapıldığına dair çok sayıda araştırma yayınlandı. Hatta Makedonya’da yaşayan bir grup gencin ürettiği sahte Hillary Clinton haberlerinin nasıl bir anda ABD’deki Facebook duvarlarını doldurduğu konuşuldu.
Üstelik bu çok ucuz bir ‘kampanya biçimi’. 10 bin sahte Facebook hesabı açmak 750 dolar. 10 bin sahte Twitter hesabı ise 500 dolar. Bu ‘bot’ hesaplar, hangi ‘cümlelerin’ yaygınlaşmasını istiyorsanız, onları paylaşıyor. Bol ‘RT’ ve ‘Like’ almış paylaşımlar, kısa süre sonra ‘gerçek hayata’ sızıyor ve kalabalıkların görüşü hâline geliyor.
Donald Trump’ın seçimlerden sonra ‘yasadışı seçmenler var’ şeklindeki tweet’i mesela, Facebook’ta yalan haberlerle desteklendi ve şimdiden pek çok insanın ‘inandığı’ bir malumat hâline geldi. ABD’li yetkililer, Rusya’nın Trump’a internet kampanyaları konusunda destek olduğunu düşünüyor.
Almanya’da ise durum daha kötü zira Almanların yüzde 84’ü interneti aktif olarak kullanıyor. Merkel’in önümüzdeki seçimlerde en büyük rakiplerinden birisi ‘yalan haberler’ ve ‘ayarlanmış’ sosyal medya kampanyaları olacak gibi…
