28 Şubat post modern darbesinin bütün hastalıkları AKP iktidarında tekrar tevarüs etti. İnsan hakları ve demokrasiyi ortadan kaldıran iktidarın yeni kararına göre, İçişleri Bakanlığı, 11.1 milyon kişiyi dernek bilgilerini toplama bahanesiyle tek tek fişleyecek. Daha önce sadece kurucuların isim ve kişisel bilgilerinin deklare edilmesi yetiyordu.
Anayasa ve insan haklarına aykırı uygulama için yeni düzenleme yapıldı. Buna göre, Türkiye’deki tüm dernekler artık; vatandaş olsa da olmasa da üyelerinin kimlik bilgileri, meslekleri ve öğrenim durumlarını, derneğe ne zaman üye olduklarını, ne zaman ayrıldıklarını İçişleri Bakanlığı’na bildirmek zorunda.
Aralarında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın da yer aldığı AKP’li siyasiler 28 Şubat fişlemelerini sık sık siyasi olarak kullandı. 21 yıl önceki 28 Şubat cuntası, Batı Çalışma Grubu adıyla oluşturduğu yapı ile kamuda ve sivil toplumdaki milyonlarca kişiyi fişlemişti. Post modern fişlemelerin arşivleri ise Ergenekon ve Balyoz dava süreçlerinde Gölcük Donanma Komutanlığı’nda yapılan aramalar ve çoğu asker kökenli bir çok sanığın evlerindeki bilgisiyarlarda bulunmuştu.
Cumhuriyet’in haberine göre, İçişleri Bakanlığı’na; milyonlarca kişinin hangi derneğe üye olduğuna dair bilgileri toplama yetkisi verildi. 114 bin 218 dernekle hemen iletişime geçen İçişleri Bakanlığı ; 11.1 milyon dernek üyesinin ad, soyad, T.C. kimlik numarası, meslek, öğrenim durumu, derneğe üyelik tarihi gibi kişisel bilgilerin tamamının “ivedilikle” bildirilmesini istedi.
İçişleri Bakanlığı; 2005 tarihli Dernekler Yönetmeliği’nde, 1 Ekim’de değişiklik yaptı. Değişiklikle “Beyanname Verme Yükümlülüğü”nü düzenleyen 83. maddeye yeni bir düzenleme eklendi.
Dernekler Yönetmeliği’ne göre; dernek yönetim kurulu başkanları, her yılın ilk 4 ayı içinde, bir önceki yıla ait “ Dernek Beyannameleri”ni mülki idare amirliğine vermekle yükümlüydü. Eski yönetmeliğe göre bu yükümlülüğün gereği olarak dernekler; asıl ve onursal üyelerinin sadece sayısını bildiriyordu. Toplam sayıyı kadın ve erkek olarak ayrı ayrı iletiyordu.
11.1 MİLYON FİŞ
Ancak yapılan değişiklikle İçişleri Bakanlığı ’nın; derneklerin üyelerine ilişkin bilgilere en ince ayrıntılarına kadar ulaşmasının önü açıldı. Yeni beyanname formuna göre derneklerin; üyelerinin adları soyadlarını, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaralarını, mesleklerini, üyeliğe kabul tarihleri veya üyelikten çıkma veya çıkarılması tarihlerini bildirmeleri gerekecek. Türkiye’de faal dernek sayısı 114 bin 218. İstanbul’da 23 bin 461, Ankara’da 10 bin 985, İzmir’de ise 6 bin 300 dernek faaliyet gösteriyor. DERBİS’in son verilerine göre Türkiye nüfusunun yüzde 13.74’ü dernek üyesi. Türkiye’de 11 milyon 107 bin 101 dernek üyesi var. Bunlardan 8 milyon 798 bin 752’si erkek, 2 milyon 308 bin 349 ise kadın.
DEĞİŞİKLİKLER HEMEN
Derneğin üyeler listesine yeni bir üyenin eklenmesi veya bir üyenin listeden çıkarılması durumunda da bildirim için yeni yılın ilk 4 ayı beklenmeyecek. Listedeki değişikliklerin, değişiklikten sonraki 30 gün içinde beyan edilmesi gerekecek. Derneğin yabancı üyesi varsa, bunun için de yabancı kişiye Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nce verilen yabancı kimlik numarasının kayıtlara geçirilmesi gerekecek.
YABANCILAR DA FİŞLENECEK
Bu bilgilerin Dernekler Dairesi Başkanlığı’nın bilişim sistemi DERBİS’e kaydedilmesi gerekecek. DERBİS sistemine üye olmayan derneklerin de bu bilgileri iletmeleri gerekecek. Daha önce sadece derneklerin kurucularının ad-soyadlarının, TC kimlik numaralarının, yerleşim yerlerinin öğrenim durumu ve mesleklerinin beyan edilmesi gerekiyordu.
FİŞLEME ACELESİ
Bu durumda 114 bin 218 derneğin; üyelerine ilişkin tüm kimlik bilgilerini ocak ayından itibaren İçişleri Bakanlığı ’na bildirmeleri gerekecek. Ancak yeni yönetmelik değişikliği ile ilgili olarak derneklere bildirim yapıldığı, dernek üyesi gerçek kişilere ait “Adı ve soyadı, TC numarası, mesleği, öğrenim durumu, üyeliğe kabul ile üyelikten çıkma veya çıkarılma tarihi” bilgilerinin DERBİS üzerinden “ivedilikle bildirilmesinin” istendiği öğrenildi.
