AİHM, 2017 yılında 4 Türk vatandaşının Azerbaycan makamları tarafından tutuklanıp, Türkiye’ye iadesiyle ilgili davada Azerbaycan’ı mahkûm etti. Azerbaycan hükümetinin savunmalarını yetersiz bulan AİHM, başvurucuların özgürlük ve güvenlik hakkı ile işkence ve kötü muamele yasağının ihlal edildiğine karar verdi. Azerbaycan, mağdurlara 9’ar bin Euro tazminat ödemeye mahkum oldu. Kararda, sınır dışı edilme işleminin ‘keyfi’ olduğu kaydedildi.
Azerbaycan’da Gülen hareketiyle bağlantılı okullarda bir dönem öğretmen olarak çalışan 4 başvurucunun Azerbaycan’dan sınır dışı edilip Türkiye’ye iade edilmesi nedeniyle AİHM, 5.madde (özgürlük ve güvenlik hakkı) ve 3.maddenin (işkence ve kötü muamele yasağı) ihlal edildiğine karar verdi. Mahkeme, Azerbaycan’ın 8 Haziran 2017’de Türkiye’ye iade edilen başvurucular Taci Şentürk, İsa Özdemir, Ayhan Seferoğlu ve Erdoğan Taylan’a 9’ar bin Euro manevi tazminat ödemeye mahkum etti.
RESMİ SIĞINMA BAŞVURULARI VAR
Kararda, başvurucuların pasaportlarının iptali üzerine Türkiye’nin talebi doğrultusunda Azerbaycan polisi tarafından tutuklanıp iade edildiği aktarılıyor. Başvurucuların, Türkiye’ye gönderilmeleri halinde tutuklanacaklarını, işkence ve kötü muameleye maruz kalacaklarını söyleyerek ‘sığınma’ talebinde bulundukları, ancak yetkililerin bu talepleri dikkate almadığı kaydediliyor. Azerbaycan hükümeti ise başvuranların sığınma talebinde bulunmadığını ileri sürdü. Mahkeme, 3 ismin yaptığı resmi başvurulara dikkat çekerek, Azerbaycan hükümetinin iddiasını yalanladı.
İNGİLİZCE YAZILAR KARARIN TAMAMI İÇİN LİNKİ TIKLAYIN…
https://hudoc.echr.coe.int/eng#{“itemid”:[“001-216016”]}
KEYFİ GERİ GÖNDERME KARARI
AİHM, başvurucu 4 Türk vatandaşının süratle tutuklanıp, sınır dışı edilmelerinin kendilerini itiraz etme olanağından bile yoksun bıraktığını kaydediyor. Karara göre Türkiye, 3 Haziran 2017’de, Interpol aracılığıyla Azerbaycan’a başvuranın pasaportunun iptal edildiğini, bu nedenle tutuklanıp Türkiye’ye sınır dışı etmelerini istiyor. Talebi alan Azerbaycan, öğretmenleri jet hızıyla tutuklayıp, 5 gün içerisinde sınır dışı ediyor.
Kararda, “Bu koşullar altında, Mahkeme, başvuranların keyfi geri göndermeye karşı etkin koruma garantilerinden mahrum bırakıldığı kanaatindedir. Buna göre Mahkeme, davalı Devletin, başvuranları Azerbaycan’dan çıkarmadan önce Sözleşme’nin 3. maddesi uyarınca bu hükme aykırı muamelenin risklerini değerlendirme konusundaki usuli yükümlülüğünü yerine getirmediğini tespit etmiştir. Bu düşünceler, Mahkeme’nin Sözleşme’nin 3. maddesinin ihlal edildiği sonucuna varması için yeterlidir. AİHS’nin 5.1 maddesi ve 3. maddesi kapsamındaki tespitlerini dikkate alan mahkeme, bu şikayetlerin kabul edilebilirliği ve esası hakkında ayrı bir karar vermenin gerekli olmadığı kanaatindedir.” deniliyor.
9’AR BİN EURO TAZMİNAT ÖDENECEK
AİHS’nin 3. maddesi ‘İşkence Yasağı’nı düzenliyor: “Hiç kimse işkenceye veya insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele veya cezaya tabi tutulamaz.”
Özgürlük ve Güvenlik Hakkı’nı düzenleyen 5 maddenin 1 fırkasında ise “Herkes özgürlük ve güvenlik hakkına sahiptir. Aşağıda belirtilen haller dışında ve yasanın öngördüğü usule uygun olmadan hiç kimse özgürlüğünden yoksun bırakılamaz.” deniliyor.
AİHM, Azerbaycan hükümetini, her bir başvuran için 9 bin Euro tazminat ödemeye mahkum ediyor.
