ABD Temsilciler Meclisi ve Senato üyeleri bugün, 3 Kasım’da yapılan seçimlerin Seçiciler Kurulu sonucunu onaylamak için toplanıyor. Seçiciler Kurulu’nun Joe Biden’ın galibiyetini resmi olarak 14 Aralık’ta onaylamasının ardından, Kongre’de bugün yapılacak onaylama aslında sembolik bir tören niteliğinde. Ancak bu, bir taraftan da Cumhuriyetçi Kongre üyelerinin, seçim sonuçlarına itirazlarını sürdüren Başkan Donald Trump’a olan bağlılıklarını da test etmiş olacak.
Kongre’nin 100’den fazla Cumhuriyetçi üyesinin Trump’a bağlılıklarını göstermek amacıyla onay sürecine itiraz edeceklerini açıklaması da bunun bir örneği.
ABD Anayasası’nın 12’inci değişiklik maddesine göre Kongre’nin hem üst hem de alt kanadının üyelerinin, 50 eyalet ve başkent Washington’un Seçiciler Kurulu oylarını sayıp onaylaması gerekiyor.
Demokrat Parti ve Cumhuriyetçi Parti’nin Temsilciler Meclisi ve Senato’daki üyelerine, sayman rolü veriliyor. Senato başkanlığı görevinde olan Başkan Yardımcısı Mike Pence ise her iki kanadın üyelerinin de yer aldığı oturuma liderlik ediyor. Pence’in bu görevi yerine getirememesi durumunda, yerine Senato’da çoğunluğu elinde tutan partinin en kıdemli senatörü geçiyor. Bu durumda, Pence’in katılamaması halinde bugünkü oturum Iowa’dan Cumhuriyetçi Senatör Chuck Grassley’nin liderliğinde yürütülecek.
Onay oturumunda, 50 eyaletten bir grup lise öğrencisi, 50 eyaletin Seçiciler Kurulu oylarının kapalı zarflar içinde yerleştirildiği, maun renkli ahşap kutuları oturuma liderlik eden yetkiliye getiriyor. Bu yetkili de eyalet isimlerine göre alfabetik sırayla zarfları kutulardan çıkarıp dağıtıyor. Senato ve Temsilciler Meclisi üyeleri arasında sayman olarak atanan Kongre üyeleri zarfların içindeki oyları yüksek sesle okuyarak Seçiciler Kurulu oylarını sayıyor.
Bu sayım tüm zarflardaki oylar okunup sayılana kadar devam ediyor. Daha sonra, Başkan Yardımcısı, başkanlık ve başkan yardımcılığı için oyların çoğunluğunu alan isimleri açıklıyor.
Trump sahaya indi
ABD Kongresi, seçimlerinin sonuçlarını onaylamak üzere toplanırken, Başkan Donald Trump da başkent Washington DC’de toplanan destekçilerine hitaben konuşma yapıyor.
Trump, seçim sonuçlarıyla ilgili olarak “Asla vazgeçmeyeceğiz, asla kabul etmeyeceğiz” dedi. 2016 seçimlerinde Hillary Clinton’a karşı kaydettiği oy farkından çok daha büyük bir farkla Joe Biden’a karşı seçimleri kazandığı iddiasını temelsiz bir şekilde tekrar etti.
Trump, destekçilerinin susturulamayacağını ifade ederken göstericiler de “Trump için mücadele et” diye slogan attı. Trump daha önce, Senato’nun da başkanı olan Pence’in, Seçici Kurul oylarının onaylanmasını engelleme yetkisinin bulunduğunu söylemişti.
Georgia eyaletindeki senatörlük seçimlerinde Demokrat Parti önde
Bu arada, kritik önem taşıyan Georgia eyaletindeki senatörlük seçimlerinden gelen ilk sonuçlara göre, Demokrat Parti’nin adayı Raphael Warnock eyaletin Cumhuriyetçi Senatörü Kelly Loeffler’e karşı seçimi kazandı, diğer Demokrat aday da yarışı önde götürüyor. Bu eyalette alınacak sonuç Senato’yu hangi partinin kontrol edeceğini belirleyecek.
Kongre onayı neden önemli?
ABD Kongresi bugün, Seçici Kurul’un oylarını saymak ve onaylamak için ortak bir oturum düzenliyor. ABD’deki iki aşamalı seçim sistemi uyarınca, seçmenler bulundukları eyaletin Seçici Kurul’a yolladığı delegeleri, bu delegeler de başkanı seçiyor.
Her eyaletin nüfusuna göre temsil edildiği ve dört yılda bir toplanarak başkanı seçen 538 üyeli Seçici Kurul, 14 Aralık’ta toplandı.
Seçici Kurul, eyaletlerden çıkan sonuçlarla paralel bir şekilde 232’ye karşı 306 oyla Biden’ı başkan seçti. Kongre de bugünkü ortak oturumunda bu sonuçları onaylayacak.
Böylece Biden’ın başkan seçilmiş olduğu kesinleşecek ve 20 Ocak’ta yemin ederek resmen göreve başlamasının önünde hiçbir engel kalmayacak.
Normalde formalite olan bu sürecin, bu yıl Trump’ın asılsız yolsuzluk iddiaları ortaya atarak mağlubiyeti kabul etmemesi nedeniyle bir miktar uzaması bekleniyor.
Kongre’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi’nden 100’den fazla Cumhuriyetçi üye ile üst kanadı Senato’da 10’dan fazla üye sonuçlara itiraz edeceklerini söyledi. Bu itirazların, Biden’ın zaferinin onaylanma sürecini biraz uzatması bekleniyor.
Mağlubiyeti kabul etmeyen Trump, hangi hamleleri yapıyor?
Başkan Trump, seçimlerde usulsüzlük olduğuna dair asılsız iddialarının hukuki ya da siyasi karar mecralarında karşılık bulmamasına rağmen son ana kadar sonuçları değiştirmek için çaba sarf ediyor.
Bu hafta içerisinde Trump, Twitter’da paylaştığı mesajında, Senato’nun da başkanı olan Başkan Yardımcısı Mike Pence’in Seçici Kurul oylarının onaylanmasını engelleme yetkisinin bulunduğunu söyledi.
New York Times gazetesi, Pence’in bu mesajın ardından Trump ile bir görüşme yaptığını ve burada kendisine böyle bir yetkisi olmadığını aktardığını bildirdi. Bu haber, Trump tarafından yalanlandı.
Bu hafta başında da Trump’ın Georgia eyaletinde seçimden sorumlu yetkililerle yaptığı ve kendisinin kazanmasına yetecek kadar oy “bulmalarını” istediği görüşmenin kayıtları basına sızmıştı.
Seçim sonuçlarının Kongre tarafından onaylanarak kesinleşmesinin ardından Trump’ın da seçimi kendi lehine çevirmek için önünde seçenek kalmayacak.
Washington Post gazetesi yazarı David Ignatius da, Trump yanlılarının protestolarda silahlı çatışma çıkarabileceği uyarısında bulundu.
Ignatius, Trump’ın olası çatışmaları bahane ederek, ülke içinde asker konuşlandırılması için Başkan’a yetki veren 1807 tarihli bir yasayı devreye sokabileceğini belirtti.
Ignatius, Trump’ın bu yasayı kullanarak, altı kritik eyalette yönetime el koyabileceği ve seçimleri tekrarlattırabileceği yönünde iddialar bulunduğunu aktardı.
ABD’de geçmişte görev yapmış ve halen hayatta olan savunma bakanları, Pazar gecesi Washington Post’a bir yazı yazarak, Savunma Bakanlığı ve orduya, seçim sürecine dahil olmama, anayasaya bağlı kalma ve Başkan’ın anayasaya aykırı talimatlarını yerine getirmeme çağrısı yaptı.
Vay be, güçler ayrılığı ve dengesi ile ABD nin geldiği duruma bakın. Insan rengi, ırkı, dini farketmiyor hep aynı. “Çingene çocuğunu şehzade” gibi yetiştirmek onu devlet adamı yapmaya yetmiyor. Türkiye den ABD ye gidenler eminim deja-vu yaşıyordur.