ABD’nin İran’a yakınlığı ile bilinin Ketaib Hizbullah örgütüne yönelik düzenlediği saldırılar Irak’ın başkenti Bağdat’ta tansiyonu yükseltti. Saldırı sonrası İran yanlısı milis güçlerin Amerikan Büyükelçiliğine girmeye kalkışması Washington’u alarma geçirdi.
Daha önce güvenlik için 100 deniz piyadesi göndereceğini açıklayan ABD, buna ek olarak 750 asker daha gönderecek.
ABD Dışişleri Bakanlığı: Büyükelçilik tahliye edilmeyecek
Çıkan olayların ardından ABD Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yaparak Bağdat Büyükelçiliği’nin boşaltılmayacağını duyurdu. Açıklamada personelin güvende olduğu ve Büyükelçi Matt Tueller’in önceden planlanan bir seyahatte olduğu öne sürülerek, “Büyükelçinin tahliye edildiğine ilişkin haberler gerçeği yansıtmıyor. Büyükelçi elçiliğe dönüyor.” denildi.
ABD Askerlerinden Bağdat’taki Protestoculara Biber Gazlı Müdahale
ABD’li askerleir Çarşlamba günü Bağdat’taki ABD Büyükelçiliği önünde toplanan İran destekli milisler ve diğer göstericileri dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Askerler ve göstericiler arasında çatışma yaşanmadı. İran destekli çok sayıda milis ve destekçileri geceyi büyükelçiliğin kapısında geçirdi. Göstericiler bir gün önce büyükelçilik tesisine girmiş, resepsiyon bölümünde camları kırmış, sprey boyayla duvarlara yazılar yazmış daha sonra geri çekilmişlerdi.
Irak askerleri, federal polis ve elit terörle mücadele birlikleri göstericiler ve tesis arasındaki bariyerlerde konuşlandı.
Reuters haber ajansına göre Iraklı paramiliter gruplar taraftarlarına ABD Büyükelçiliği önünden çekilme talimatı verdi. Çağrıyı İran destekli hiziplerin ağırlıklı unsurunu oluşturduğu farklı milis güçlerden oluşan çatı grubu Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) yaptı. Grup yaptığı açıklamada çekilme talimatının Irak hükümetinin göstericilerin dağılması yönündeki çağrısının ardından yaptığını belirtti.
Tahran’dan ABD’nin açıklamalarına kınama
Tahran Çarşamba günü ABD’nin İran’daki çıkarlarını temsil eden İsviçre maslahatgüzarını Dışişleri Bakanlığı’na çağırarak ABD’li yetkililer tarafından yapılan “kışkırtıcı” açıklamaları kınadı. İran Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada maslahatgüzarın çağırıldığı ve İran’ın “ABD’li yetkililerin BM Antlaşması’na aykırı olarak yaptıkları kışkırtıcı açıklamaları” sert şekilde kınadığını belirtti.
Trump, ABD’ye ait tesislerde (diplomatik misyon ya da üslerde) meydana gelebilecek can kaybı ya da hasardan İran’ın sorumlu tutulacağını belirtmiş, “Çok BÜYÜK BEDEL ödeyecekler. Bu bir uyarı değil, tehdittir. Mutlu Yıllar” demişti.
Trump’tan Iraklı liderlere teşekkür
ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği önünde yaşanan protesto ve olayların ardından durumun nispeten kontrol altına alınması sonrası Irak ve Amerika arasında telefon trafiği yaşandı. Washington ve Bağdat arasında lider düzeyinde telefon görüşmelerinin ardından Başkan Donald Trump’tan Iraklı liderlere teşekkür, İran’a ise sert tehdit geldi.
ABD basınına bilgi veren bir güvenlik yetkilisi, ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği çevresini Irak Terörle Mücadele ekiplerinin emniyete aldığını söyledi. Irak güvenlik güçlerinin Bağdat’ta hükümet binaları ve diplomatik misyonların bulunduğu sıkı güvenlik önlemleriyle korunduğu Yeşil Bölge’de elçilik binası önünde ve çevresinde konuşlandığı belirtildi.
Başkan Trump da akşam saatlerinde Twitter’dan paylaştığı mesajda, Irak Cumhurbaşkanı ve Irak Başbakanı’na teşekkür etti. Trump, “Irak’taki ABD Büyükelçiliği şu anda ve saatlerdir emniyette. Muhteşem savaşçılarımız dünyadaki en ölümcül askeri ekipmanla anında bölgeye gönderildi. Irak Cumhurbaşkanı ve Başbakanı’na talep üzerine hızlı bir şekilde harekete geçtikleri için teşekkür ediyorum” diye yazdı.
Trump Salı gecesi gazetecilere yaptığı açıklamada da, ABD’nin İran’la bir savaşa girmesini öngörmediğini söyledi. Trump, “İran’ın bunun olmasını isteyeceğini sanmıyorum” ifadesini kullandı.
The U.S. Embassy in Iraq is, & has been for hours, SAFE! Many of our great Warfighters, together with the most lethal military equipment in the world, was immediately rushed to the site. Thank you to the President & Prime Minister of Iraq for their rapid response upon request….
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) December 31, 2019
….Iran will be held fully responsible for lives lost, or damage incurred, at any of our facilities. They will pay a very BIG PRICE! This is not a Warning, it is a Threat. Happy New Year!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) December 31, 2019
Irak Cumhurbaşkanı Berham Salih tüm Iraklı güvenlik güçlerine bütün diplomatik misyonların güvenliğinin sağlanması, protestoculara da ABD Büyükelçiliği’nin bulunduğu alanı terk etmeleri çağrısında bulunmuştu.
Hizbullah Tugayları adlı İran destekli örgütün, Kerkük’teki bir askeri üssü hedef alması ve bir Amerikalı çalışanın saldırıda ölmesi üzerine ABD Hava Kuvvetleri bu örgüte ait Irak ve Suriye’deki kampları vurmuştu. Operasyonda en az 25 kişi ölmüş, 55 kişi de yaralanmıştı. ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği önündeki gösteriler bunun ardından başlamıştı.
