Eski Halkların Demokrasi Partisi (HDP) Milletvekili Aysel Tuğluk’un sağlık durumu kötüye giderken 12 HDP’li eski milletvekili de halen cezaevinde tutuklu. Ayrıca altı HDP’li belediye eşbaşkanı da tutuklu olarak yargılanıyor. Tuğluk, Aralık 2016’dan beri, eski HDP eşbaşkanlarından ve cezaevinde kalp spazmı geçirdiği ifade edilen Selahattin Demirtaş ise 4 Kasım 2016’dan beri tutuklu bulunuyor. HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Ümit Dede, “Tutuklu hastalar yaşamını kaybedecek bir noktaya geldikten sonra tahliye ediliyor” dedi.
Medyascope.tv’nin aktardığı habere göre, çözüm sürecinin bitmesinden bu yana eski HDP eş genel başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ‘ın yanı sıra binlerce HDP’li tutuklandı. Beş yıla yakın bir süredir tutuklu bulunan Aysel Tuğluk’un avukatları tarafından yapılan açıklamaya göre Tuğluk’un sağlık durumu kötüye giderken, yerel sağlık kurulu raporlarının tamamlandığını belirtilerek Adli Tıp Kurumu’na (ATK) harekete geçme çağrısı yapıldı. HDP Hukuk ve İnsan Haklarından Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Ümit Dede, Aysel Tuğluk’un, cezaevlerinde yüzlerce ağır hasta olması nedeniyle kendi sağlık sorununu öne çıkarmak istemediğini söyledi. ATK raporunun beklenildiğini ifade eden Dede, “Cezaevlerinde Aysel Tuğluk ve Selahattin Demirtaş dışında kronik rahatsızlığı ve ağır hasta olan yönetici ve seçilmiş düzeyinde bir arkadaşımız yok ancak ağır sağlık sorunu yaşayan birçok tutuklu üye arkadaşımız var” dedi.
“Tuğluk hastalığının bilinmemesini istedi”
Aysel Tuğluk, HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı görevinde bulunduğu 29 Aralık 2016’da, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) ve Demokratik Toplum Kongresi’nden (DTK) yedi siyasetçiyle birlikte tutuklanmıştı. Avukatlar Reyhan Yalçındağ ve Serdar Çelebi yaptıkları açıklama ile Tuğluk’un sağlık sorunları yaşadığını, yerel sağlık kuruluşlarında işlemlerin bittiğini Adli Tıp Kurumu’nun (ATK) harekete geçmesini beklediklerini ifade etti. Avukatlar tarafından yapılan açıklamada Tuğluk ve ailesinin isteği üzerine “sağlık sorunun kamuoyuyla paylaşılmadığı” bilgisi verilirken, “Çok sayıda yazılı başvurumuz gerekli yerlere de yapılmış ve son aşamaya gelinmiştir. Sayın Aysel Tuğluk’un yereldeki sağlık kurulu raporları tamamlanmış olduğundan ve geçtiğimiz hafta Adli Tıp Kurumu tarafından da muayenesi yapıldığından gecikme olmaksızın ATK raporunun tanzim edilmesini beklemekteyiz” denildi. Ümit Dede de Tuğluk’un sağlık durumunu yakından takip ettiklerini belirtirken, cezaevlerinde yüzlerce HDP’linin sağlık sorunu çektiğine dikkat çekti.
“ATK politik tutuklular için ölüm sınırına gelmeden tahliye kararı vermiyor”
Hasta tutuklulara dair verilen kararlar nedeniyle Adli Tıp Kurumu’nu eleştiren Dede, “Mehmet Emin Özkan gibi hayatını kaybetmek üzere olan sağlık durumu kötü olan birçok hasta tutuklu var. Devlet hastaların yaşamını kaybedecek bir noktaya gelmesinden sonra tahliye kararı veriyor. Ya da bu hastalar cezaevinde yaşamını yitiriyor. ATK politik tutuklular için ölüm sınırına gelmeden tahliye kararı vermiyor. Bu bir hükümet politikası olarak görülüyor” ifadelerini kullandı.
“604’ü ağır bin 605 hasta tutuklu bulunuyor”
Beş yıla yakın bir süredir tutuklu bulunan Demokratik Toplum Partisi (DTP) Eş Genel Başkanlığı ve HDP Eş Genel Başkan Yardımcılığı yapan Aysel Tuğluk’un sağlık sorunları yaşadığının kamuoyuna yansımasının ardından gözler cezaevlerindeki hasta tutuklulara çevrildi. İnsan Hakları Derneği (İHD) Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2021 Yılı 6 Aylık Hak İhlalleri Raporu’na göre hapishanelerde halen 604’ü ağır bin 605 hasta tutuklu bulunuyor. İHD tarafından yayımlanan açıklamada, “Hasta tutukluların nitelikli sağlık hizmetine erişim sağlanmadığı ve cezaevinde yaşamlarını yitirdiği cezaevi politikası sürmektedir. Adalet Bakanlığı’nı cezaevinde yaşanan hukuk dışı koşullara son vermeye, nitelikli sağlık hizmetinden yararlanması için bir kez daha tahliye edilmesi çağrısında bulunuyoruz” ifadeleri kullanıldı.
2015’ten bu yana 16 bin HDP’li gözaltına alındı
Öte yandan çözüm sürecinin bitmesinin ardından HDP’ye yönelik yapılan operasyonlar ile 16 bin 490 kişi gözaltına alınırken 4 binden fazla HDP’li tutuklandı. Temmuz 2015’ten bu yana eş genel başkanlar Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile birlikte 12 milletvekili, 23 Merkez Yürütme Kurulu, 21 Parti Meclisi üyesi, 800’ü aşkın il ve ilçe yöneticisi tutuklandı. Yine 27. dönem milletvekilleri Leyla Güven ve Musa Farisoğulları‘nın da haklarında kesinleşen yargı kararları nedeniyle milletvekillikleri düşürüldü ve tutuklandı.
Demirtaş ve Tuğluk’un yanı sıra, Figen Yüksekdağ, İdris Baluken, Çağlar Demirel, Abdullah Zeydan, Gülser Yıldırım, Musa Farisoğulları, Leyla Güven, Sebahat Tuncel, Leyla Akat Ata, Selçuklu Mızraklı ve Nazmi Gür.
24 Haziran 2018 seçiminde parlamentoya giren HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu hakkında verilen yargı kararının kesinleşmesinin ardından milletvekilliği düşürülmüştü. Anayasa Mahkemesi’nin 1 Temmuz’da Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun başvurusu üstüne oybirliği ile almış olduğu “hak ihlali” kararının Meclis’te okunmasının arkasından Gergerlioğlu, dört aylık aranın ardından milletvekilliğine dönmüştü.
Altı HDP’li belediye eşbaşkanı tutuklu olarak yargılanıyor
Temmuz 2015’ten bu yana 93 HDP il eşbaşkanı, 193 HDP ilçe eşbaşkanı tutuklanırken 31 Mart seçimleri sonrası 19 Ağustos 2019’da yapılan operasyonlar sonrası HDP’li 37 belediye eşbaşkanı tutuklanmış ve 48 belediyeye kayyum atanmıştı. Halen altı HDP’li belediye eşbaşkanı tutuklu olarak yargılanıyor. Son olarak 2 Ekim 2020’de Kars Belediyesi’ne kayyum atanması ile yerel seçimlerinde 65 belediye kazanan HDP’li 48 belediyeye kayyum atandı. HDP’li altı belediye eşbaşkanı ve 50’den fazla belediye meclis üyesine KHK’lı oldukları gerekçesi ile mazbataları verilmedi. Dört belediye başkanının ihraç ya da istifa yoluyla ayrıldığı HDP’de ittifakla seçilen bir belediye başkanı da kendi partisine geçti. Böylece HDP’nin elinde 65 belediyeden dördü ilçe ikisi belde olmak üzere sadece altı belediye kaldı.
“Her hafta en az 100 HDP’li gözaltına alınıyor, binlerce HDP’li yurtdışına gitmek zorunda kaldı”
Partilerinin yoğun bir gözaltı furyasıyla karşı karşıya olduğunu belirten Dede, binlerce kişinin de gözaltı ve tutuklamalar nedeniyle yurtdışına gitmek zorunda olduğunu belirtti ve şunları söyledi:
“Her hafta en az 100 HDP’li gözaltına alınıyor. Bir bütünen HDP’yi siyaset dışına itme ve Türkiye siyasetini kendilerine göre dizayn etme çabası var. Yine bu süreçte tahliye edilen arkadaşlarımız da oluyor sürekli bir sirkülasyon içindeyiz. Rakamlara bakmaktan cok ülkeyi terk etmek zorunda kalan binlerce arkadaşımız da var. Bu politikalarının tamamı HDP’yi bir tehdit olarak görme nedeniyle yapılıyor ancak HDP ülke siyasetinde temel rolünü oynamaya devam ediyor.”
Gültan Kışanak beş yıla yakındır tutuklu
Eski Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eşbaşkanı Gültan Kışanak ve diğer eşbaşkan Fırat Anlı ile birlikte “örgüt üyeliği” iddiasıyla 25 Ekim’de gözaltına alındıktan sonra 30 Ekim 2016’da tutuklandı.
