Daha ne desinler! En bahtsızı Türk Lirası

HABER-YORUM | SEMİH ARDIÇ

Reuters, Bloomberg, Moody’s… Dünyada paraya yön veren, yatırımcıların akıl danışmak için para ödediği kuruluşların Türkiye ekonomisine dair tahmin ve tespitleri giderek berbat bir hâl alıyor.

Reuters’in anketine katılan fon müdürleri Türkiye için “En bahtsızı” nitelemesinde bulunmuştu.

8 Nisan’da da Bloomberg’in dünyanın en büyük banka ve fonlarını idare eden isimlerle yaptığı anketin neticeleri açıklandı.

TÜRKİYE’NİN KAÇIRDIĞI FIRSAT

Paraya yöne veren isimler, Türkiye’nin de içinde bulunduğu 11 gelişmekte olan piyasaya (GOP) dair tespitlerinde Amerikan Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artışına ara verdiğine işaret ediyor.

Kimsenin beklemediği bu adımın batıdan doğuya sıcak para göçünü hızlandırdığını kaydediyorlar.

 

Rakamlar çarpıcı: “Faiz artışı durdu” haberi yayıldı ve gelişmekte olan piyasalara 3 ayda 200 milyar dolar sermaye girişi oldu.

Maalesef bu kadar yüksek tutarlı sermaye göçünde Türkiye nal topladı. İlave sermaye çekmek bir tarafa hisse senetleri piyasasından 1,6 milyar dolar net çıkış kaytlara geçti.

200 MİLYAR DOLARDAN 770 MİLYON DOLAR GELDİ

Türkiye 3 ayın sonunda 770 milyon dolar net sermaye çekebildi. O da dünyanın en yüksek 2’nci faizini verdiğimiz tahvil piyasasında.

AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın Moskova’da Rus lider Vladimir Putin ile buluştuğu 8 Nisan’da dolar 5,72 TL’ye yükseldi.

Buna rağmen 200 milyar dolarda 700 milyon dolar gelmiş. Havada uçuşan 200 milyar doların yüzde 0,3’ü bizim bahtımıza düştü.

Sebebi malum. 2001 krizinden daha ağır şartlarda ekonomi günden güne küçülüyor, işsizlik tırmanıyor.

Enflasyonu tek hanede tutmaya çalışan Türkiye artık yüzde 30’a çıkmasın diye temennide bulunuyor.

Bunun içindir ki 36 fon ve banka müdürü 11 GOP arasında hisse senetleri, dövizler ve bono-tahvilleri en çok sevilen ülkeler listesinde Türkiye’yi en dipte veya sondan ikinci sırada gösterdi.

TL NİYE O LİSTENİN DİBİNDE?

Dünya çapında ülke para birimlerinin alınıp satıldığı F/X’te Brezilya Reali en fazla tercih edilen para birimi. Türk Lirası 11 pazar arasında sondan 2’nci. Son sırada Arjantin Pesosu var.

Bono-tahvilde Endonezya, hisse senetlerinde ise Çin büyük fonların en fazla rağbet iki adres.

Bloomberg’in anketinde Türkiye muadili piyasalar içinde sondan 2’nci sırada yer aldı.

Türkiye’ye dair tahminler bütün kategorilerde içler acısı. F/X’de cazibe sıralamasında Türkiye 11 ülke arasında 10’uncu sırada.

Hisse senedinde 10’uncu olabilen Türkiye, bono-tahvilde ise sonuncu. Muadilleri arasında bile bu kadar zayıf bir performans!

ENFLASYON YÜKSELECEK

Bloomberg anketine katılan isimlerin ekseriyeti ekonomide yavaşlama, enflasyonda ise yükseliş bekliyor.

Meşhur stagflasyon (ekonomik durgunluk içinde yüksek enflasyon) kâbusu Türkiye kadar başka piyasaları da tedirgin ediyor. Türkiye’yi komaya sokan illetin bulaşıcı olma ihtimali kuvvetli.

Dünya ekonomisinde yavaşlama daha bariz hale gelirken; ekonomi Türkiye ile ABD arasında patlak verecek yeni bir krizin altından kalkamaz.

Zaten GOP’ta ilk üç aylık bahar havasının yerini endişeli bekleyiş aldı.

YATIRIMCI 22 MART’I UNUTMAYACAK

Türkiye 2008 krizinde Fed ve diğer büyük merkez bankalarının para musluğunu sonuna kadar açtığında aylık 15-20 milyar dolara yakın sıcak para çekmeyi başarmıştı.

Paraya en muhtaç olduğu şu günlerde ise benzer bir havada değil yabancı sermaye çekmek, hazır yatırımcı kaçırıldı.

Bloomberg anketine katılan fon müdürlerine göre Türkiye ekonomisi 2019 senesinde de küçülmeye devam edecek.

22 Mart’ta dolar 5,84 TL’ye kadar tırmandığında akıllarına ilk olarak dolar bozdurup TL alan fonları cezalandırmak geldi.

Güya yabancının TL almasına mani olurlarsa dolar hızla düşecekti. Rehin aldıkları müesseselerin 220 milyar dolar alacağı var.

Borsa İstanbul’da satın aldıkları 32 milyar dolar tutarında hisse senedi ellerinde iken böyle bir muameleye maruz kaldılar.

Tahvil-bono derken gömleğimize kadar borçlu olduğumuz insanlara teşekkür etmek yerine tekme attık!

22 Mart’ı ve o tekmeyi bir kenara not ettiler.

ATTIĞIMIZ TAŞ ÜRKÜTTÜĞÜMÜZ KURBAĞAYA DEĞMEDİ


O günlerde “TL’yi birkaç günlüğüne kurtarmak için piyasayı kaybetmeyin. Zira Türkiye dışarıdan sermaye desteği olmadan tekerleği döndüremez.” diye ikaz etmiştim.

31 Mart Mahalli İdareler Seçimi’nden evvel dolar 5,50 TL’yi geçmesin diye yabancıların elini kolunu bağlayan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’a biri doların 8 Nisan’da 5,72 TL’ye yükseldiğini hatırlatsa keşke!

2008’de hukuk ve demokrasi Türkiye’yi tercih edenlerin teminatı olmuştu.

HAPSE BİLE ATILABİLİRLER

Artık böyle bir teminat olmadığı gibi yabancılar döviz alıp sattıkları için Türkiye’de her an hapse atılma korkusu ile karşı karşıya.

Seçime kadar halkı kandırmak uğruna yabancıya TL kapısını kapatan bir iktidarın ne vakit nasıl davranacağını kimse kestiremez.

Tek adam rejiminin 82 milyona çıkaracağı maliyeti anlamak istemeyenlere ve Bloomberg anketinde en dipte Türkiye’nin çıkmasına hâlâ şaşıranlara şaşırıyorum…

Türkiye'de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇

YORUM YAZIN

Lütfen yorumunuzu yazın
Lütfen isminizi girin