BASRİ DOĞAN | AMSTERDAM
Hollanda’da 22 Kasım 2023 tarihinde yapılan erken genel seçimde Geert Wilders’in lideri olduğu aşırı sağcı Özgürlük Partisi (PVV) Milletvekili Martin Bosma, Temsilciler Meclisi’nin yeni başkanı seçildi. Bosma, Lahey’de mecliste yapılan oylamada geçerli sayılan 146 oyun 75’ini aldı. Martin Bosma, Hollanda’da, göç ve İslam karşıtı aşırı sağcı Özgürlük Partisi’nin (PVV) politikalarını belirleyen isimlerden biri olarak biliniyor. Bosma’nın seçilmesi Hollanda’daki sağ koalisyonun ilk adımı olarak yorumlandı.
Martin Bosma’nın gerekli çoğunluğu elde edebilmesi için iki tur oylama yapılması gerekiyordu. İlk turda PVV üyesi 71, Yeşil Sol-İşçi Partisi’nden (GL-PvdA) Tom van der Lee ise 61 oy aldı. İkinci turda Bosma, 4 oy daha fazla alarak seçimi kazandı. Van der Lee ise 66 oyda kaldı. Geçici parlamento başkanı Roelien Kamminga (VVD) ve Raymond de Roon (PVV) gibi aday olmayan milletvekilleri için on üç oy kullanıldı. Yeşil Sol ve İşçi Partisi’nin adayı Tom van der Lee, seçim sonrası büyük hayal kırıklığı yaşadı. Zira Lee’nin kazanmasına ‘kesin’ gözüyle bakılıyordu.
Hollanda Temsilciler Meclisi Başkanı seçilmesinin ardından Martin Bosma, parti lideri Geert Wilders tarafından tebrik edildi. Bosma’yı kucaklayan Wilders, kendisine bir demet de çiçek verdi. PVV partisi milletvekilleri de ayağa kalkarak Bosma’yı alkışladı.
Muhalefetten de destek aldı
Hollanda Temsilciler Meclisi Başkanlığı seçimleri, pazarlıkları devam eden sağ koalisyonun ilk adımı olarak değerlendiriliyor. Seçimlerde 37 milletvekili çıkararak birinci parti olan PVV ile hükümet ortaklığını görüşen Dilan Yeşilgöz liderliğindeki Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD), Yeni Sosyal Sözleşme Partisi (NSC) ve Çiftçi Vatandaş Hareketi Partisi (BBB), Bosma’yı destekledi. Bosma, daha önce iki kez yine aynı göreve aday olmuş ancak seçilememişti.
Partinin ideologlarından
PVV partisinden 59 yaşındaki Martin Bosma, parti kurulduğundan bu yana partinin radikal bir üyesi. Wilders’e ilk katılanlardan biriydi. Wilders’in sırdaşlarından ve parti içinde sertlik yanlısı olarak da tanınıyor. Bosma, özellikle son dönemde Meclis ve yargı konularında sürekli olumsuz eleştiriler getirdiği için diğer parti sözcülerinin de hedefi olmuştu.
Hollanda’da hükümetin yeni yıl sonunda Şubat başında kurulması bekleniliyor. Seçim sonrası yapılan yorumlarda Wilders’in başbakanlığında bir hükümet kurulması ihtimali çok düşük görülüyordu. Ancak gelinen noktada bu artık sürpriz olmayacak gibi görünüyor. Zira Yeşilgöz ve Omtzigt, eski aşırı söylemlerini terk etmesi durumunda Wilders’e destek verebileceklerini beyan etti.
PVV lideri Geert Wilders, geçmişte yaptığı İslam karşıtı açıklamaları için ‘özür’ dilemeyeceğini anlattı. Ancak eski söylemleri tekrarlamayacağını belirtti. Dolayısıyla önümüzdeki haftalarda Wilders başbakanlığında bir hükümet kurulması Hollanda için artık sürpriz olmayacak!
Korkulan Senaryo
Basliga bak ya! Adamlar secime girmis ve kazanmis. Demokrasi icerisindeki en dogal hakkini kullanmis ve hukumet kurmaya calismis. Neyinden korkuyorsun acaba. Biraz mantikli bir baslikmi atsaniz? Basri bey politik goruslerini bastiramiyor yine.
Erdoğan da zamanında demokratik bir seçime girip kazanmıştı. Hatta tarihteki birçok otokratik lider bu şekilde güç elde etmeye başladı, sonra da tüm demokratik aygıtları yok etti. Demokrasinin en büyük zayıflıklarından biri budur: Kendisini yok edebilecek kişi ve gruplara meşruiyet kazandırması. Buna da yapacak bir şey yok. Ama korkulan bir senaryo mudur? Evet tabii ki. Korkulan şey bu adamın demokratik hakkını kullanıp seçime girmesi ve seçilmesi değil. Korkulan şey sonrasında demokrasiyi yok edebilecek ve kutuplaşmayı arttırabilecek olması. Türkiye’de gerçekleşen şey.