İsveçli bağımsız medya kuruluşu Blankspot.se tarafından 20 Mayıs’ta yayımlanan çarpıcı bir haberde, Türk istihbarat teşkilatı MİT’in, Stockholm merkezli araştırmacı haber platformu Nordic Monitor ve genel yayın yönetmeni Abdullah Bozkurt’u “hedef alınacak kişiler” arasında gösterdiği ortaya çıktı.
Haberde, İsveçli gazeteci Rasmus Canbäck’in, geçtiğimiz hafta İstanbul’daki Silivri Cezaevi’nde 51 gün tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakılan İsveçli gazeteci Joakim Medin’in durumu üzerine yaptığı araştırmaya yer verildi. Medin’in tahliyesinin, Türkiye ile İsveç arasında gizli bir istihbarat ve diplomatik anlaşmanın sonucu olabileceği iddia edildi.
İsmini açıklamayan ve Orta Doğu’daki istihbarat faaliyetleriyle uzun yıllardır bağlantısı olan İsveçli bir kaynak, Blankspot’a verdiği demeçte, Türkiye’nin Medin’in serbest bırakılması karşılığında İsveç’ten bazı kişilerin “rahatsız edilmesini” talep ettiğini belirtti. Söz konusu kişiler arasında Nordic Monitor’ün yöneticisinin de yer aldığını ifade eden kaynak, Türk muhataplarıyla yaptığı görüşmelerde Bozkurt’un isminin sık sık gündeme geldiğini aktardı.
Nordic Monitor hedefte
2019 yılında Abdullah Bozkurt ve Levent Kenez tarafından kurulan Nordic Monitor, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın otoriter yönetimine dair belgeli ifşalar yayımlayan bir platform olarak biliniyor. Özellikle MİT’in yurtdışındaki muhaliflere yönelik casusluk, istihbarat, taciz ve takip faaliyetlerine odaklanan platform, son yıllarda Türk yetkililerin hedefinde yer alıyor.
Türkiye’nin, İsveç’in NATO üyeliği sürecinde platformun kapatılmasını resmi olarak talep ettiği de belgelerle ortaya kondu. 16 Kasım 2023 tarihinde TBMM Dışişleri Komisyonu’nda konuşan dönemin Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar, Nordic Monitor’ün kapatılmasının müzakerelerin bir parçası olduğunu açıkça ifade etti. Akçapar, İsveç NATO’ya üye olduktan sonra da platformu susturmak için girişimlerin süreceğini vurguladı.
Gazetecilere yönelik tehditler ve fiziksel saldırılar
Bozkurt ve Kenez, yıllardır MİT’in ve Türkiye’deki hem iktidar yanlısı hem de muhalif görünümlü medyada yer alan aparatlarının sistematik tacizlerine ve fabrikasyon haberlerine maruz kalıyor.
Rus Büyükelçi Andrei Karlov’u öldüren El-Kaide bağlantılı polisin Bozkurt’un yönlendirmesiyle hareket ettiği ve hatta evinde barındırıldığı yalanını ortaya atan yandaş medya, Erdoğan’ın savcıları tarafından hazırlanan iddianamede bu iddialara yer verilmemesine rağmen bu yalanı tekrar etmeye devam etti.
Aralık 2016’da, hükümete yakın TGRT kanalında konuşan yazar Cem Küçük, Bozkurt’un Stockholm’deki ev adresinin bilindiğini ve MİT’in gazeteciyi “öldürmesi gerektiğini” söyledi. “Artık açık açık söyleyelim. Nerede yaşadıkları biliniyor. Eğer birkaç tanesinin kafasına kurşun sıkılırsa, bakalım ne oluyor,” ifadelerini kullandı.
15 Ocak 2021’de CNN Türk kanalındaki canlı yayında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın güvenlik ve dış politika danışmanı Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın da Bozkurt’u doğrudan hedef aldı: “Milli İstihbarat onu bulur. Balıklara mı verir, köpek balıklarına mı, bilmiyorum. Ama hainlerin sonu bellidir.” dedi.
Bozkurt, Eylül 2020’de Stockholm’deki evinin önünde üç kişi tarafından saldırıya uğradı ve olay sonrası gizli bir adrese taşındı. İsveç yasaları çerçevesinde özel bilgileri koruma altına alınan gazetecinin adresi, Ekim 2022’de MİT tarafından Sabah gazetesine sızdırıldı. Aynı süreçte Levent Kenez’in gizlice çekilmiş fotoğrafları da Sabah’a servis edildi.
Uluslararası gazeteci kuruluşlarından tepki
İsveç Gazeteciler Birliği (Journalistförbundet) ve Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ), Türkiye’nin Nordic Monitor’ü kapatma taleplerine sert tepki gösterdi. EFJ Başkanı Maja Sever, bu durumu “gazetecileri susturmaya yönelik kirli siyasi şantaj” olarak nitelendirdi. Bozkurt ve Kenez’in durumu, Avrupa Konseyi Gazetecilerin Güvenliği Platformu’na da taşındı.
İsveç Göç Bakanı Maria Malmer Stenergard, 17 Mayıs’ta düzenlediği basın toplantısında Medin’in serbest bırakılması için herhangi bir “al-ver” anlaşması yapıldığını reddetti; ancak İsveç ile Türkiye arasında istihbarat iş birliğinin varlığını doğruladı.