Yeni rapor: ‘Google kullanıcıların yüzde 90,6’sını iktidar medyasına yönlendiriyor’

Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Türkiye Ulusal Komitesi’nin hazırladığı rapora göre Google, kullanıcıların yüzde 90,6’sını üç adet iktidar yanlısı haber kuruluşuna yönlendiriyor.

IPI Türkiye’nin 28 yaygın ve yerel medya kuruluşunun incelediği raporda “bağımsız medyanın dijital etkisi, kapasitesi ve ihtiyaçları” eskinin “ana akım” kuruluşlarıyla kıyaslandı.

Yüzbinlerce dijital veri noktasına ve bağımsız medyanın 20 yöneticisiyle yapılan anket ve görüşmelere dayanan rapora göre, en yüksek arama hacmine sahip olan haberlerle ilgili aramalarda Google, kullanıcıların yüzde 90,6’sını üç adet iktidar yanlısı haber kuruluşuna yönlendiriyor.

Arama motorundan farklı bir algoritmaya sahip olan Google Haberler ise iktidar medyasına yüzde 73,8, bağımsız medyaya ise yüzde 26,2 oranında yer veriyor.

YouTube’un öneri algoritması da iktidar yanlısı medyanın videolarını izleyenleri, büyük ölçüde bir yankı odasında tutuyor. Aynı algoritma, “bağımsız yayıncıları” izleyenleri, sık sık iktidar medyasının videolarına da yönlendiriyor.

Enstitü araştırmanın bulgularını şöyle sıraladı:

– “Türkiye’de bağımsız medyanın dijital erişimi (33,5 milyon aylık kullanıcı), iktidar yanlısı medyanınki (47,8 milyon kullanıcı) ile kıyaslanabilir bir hacme ulaştı. İktidar yanlısı medyanın erişimi son dönemde yerinde sayarken bağımsız yayıncılar erişimlerini hızla artırmayı sürdürüyor.

– Buna karşın bağımsız yayıncılar, parçalı bir medya manzarası sunuyor. İktidar medyası ise çok daha merkezi ve yoğun. Ayrıca bağımsız medyanın dijital erişimi, kadınlar ve gençler gibi belirli demografik gruplarda, iktidar medyasına kıyasla daha düşük.

İktidar medyasına kıyasla daha fazla etkileşim
– Bağımsız yayıncıların sosyal medyadaki etkileşimi, iktidar medyasına kıyasla yüzde 16,5 daha yüksek. Takipçi sayısındaki artıştan viral içerik sayısına dek hemen her boyutta ve platformda bağımsız medya egemen. Örneğin bağımsız yayıncıların haberleri, Facebook’ta, iktidar medyasına kıyasla 5 kat daha fazla etkileşim alıyor.

Google kullanıcıların yüzde 90,6’sını iktidar medyasına yönlendiriyor
– En yüksek arama hacmine sahip olan haberlerle ilgili aramalarda Google, kullanıcıların yüzde 90,6’sını üç adet iktidar yanlısı haber kuruluşuna yönlendiriyor. Arama motorundan farklı bir algoritmaya sahip olan Google Haberler ise iktidar medyasına yüzde 73,8, bağımsız medyaya ise yüzde 26,2 oranında yer veriyor. Özetle Google; yaygın dijital erişimleri, yoğun sosyal medya etkileşimleri ve kullanıcı tarafında artan talebe rağmen bağımsız medyaya, iktidar medyasına kıyasla çok daha az dijital trafik ve reklam geliri sağlıyor.

– Google, aynı zamanda, iktidar medyasının, demokratik toplumu hedefleyen nefret söylemi ve dezenformasyon içeriklerinin sesini artırmayı sürdürüyor. Şirketin Türkiye’deki algoritmik tercihleri, diğer ülkelerdeki standartlarından farklı işliyor. Google örneğin ABD’de, Türkiye’ye kıyasla kullanıcılara haber kaynakları konusunda çok daha geniş ve güvenilir bir menü sunuyor. Yüksek hacimli aramalarda Google, Türkiye’deki yerel medyaya da, ABD’dekine kıyasla daha az yer veriyor.

– YouTube’un öneri algoritması, iktidar yanlısı medyanın videolarını izleyenleri, büyük ölçüde bir yankı odasında tutuyor. Oysa aynı algoritma, bağımsız yayıncıları izleyenleri, sık sık iktidar medyasının videolarına da yönlendiriyor. YouTube’da tek taraflı işleyen bu ‘algoritmik homofili’nin Türkçe haber videosu ekosistemine etkileri daha ayrıntılı incelenmeli.

‘Facebook trolleri kayırıyor’
– Bağımsız medya yöneticileri, dijital trafiklerinin çoğunun sosyal medya ve arama motoru kaynaklı olduğunu söylüyor. Genel olarak Google’ın tık avcılığını teşvik ettiğini, büyük medya kuruluşlarının ihlallerini görmezden geldiğini; Facebook’un da “sahtekârları ve trolleri” kayırdığını düşünüyorlar. Twitter’ın, Türkçe haber yayıncılarına içeriklerini yeterince gelirleştirme imkânı vermemesini eleştirenler de var. Dergilik platformu da özellikle kâğıt kökenli yerel medya kuruluşları için bir eşik bekçisi olarak endişe kaynağı.

– Görüştüğümüz bağımsız medya yöneticilerinin sadece yarısı, 2020’de kâr bekliyordu. Bu kuruluşlarda kadrolu çalışanların yüzde 85’i, yayın ekiplerinde yer alıyor. Yöneticiler, özellikle teknoloji ilişkili bölümlerde insan kaynağı açığından şikâyet ediyor. Yaygın medya kuruluşlarının yüzde 60’ı tamamen reklam gelirleriyle beslense bile dijital abonelik modelleri başta olmak üzere gelir kaynaklarını çeşitlendirmeye çalışanlar ve bu yolda yeni medya formatlarını deneyenler de var. Yerel medya içinse rekabet eksikliği temel bir sorun olarak beliriyor.”

Türkiye'de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇

YORUM YAZIN

Lütfen yorumunuzu yazın
Lütfen isminizi girin