Sevsinler sizin enflasyon hedefinizi

HABER-YORUM | SEMİH ARDIÇ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Çetinkaya ne vakit enflasyon hedeflerini açıklasa ‘El insaf’ demekten kendimi alamıyorum. Zira hepimizin gözünün içine baka baka tutmayacak rakamları tekrarlayıp duruyor.

2015, 2016 ve 2017 senelerinin hedefleri ile tahakkuk eden enflasyon arasındaki uçurum dikkatten kaçacak kadar küçük değil. Her üç senenin başında 12 aylık enflasyon hedefini yüzde 5 olarak tespit eden TCMB, hedefe en fazla 2016’da yaklaşabildi. O sene Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) yüzde 8,53 arttı. Hedeften yüzde 3,53 daha yüksek bir enflasyon.

EURO BÖLGESİNDE TÜFE YÜZDE 1,5

Başka memleketlerin senelik enflasyonunun iki katı bizde hedeften sapma oranını ifade ediyor. Güler misin, ağlar mısın?

2015 ve 2017 senelerine ait sapma daha büyük. Geçen sene enflasyon hedefe nazaran yüzde 6,92 (yüzde 5+6,92=Yüzde 11,92) daha yukarıda seyretti. Böylesine alakasız bir hedef-netice denklemine standart sapma ile izahat getirmek mümkün değildir. ‘Standart çuvallama’ tabiri Merkez Bankası için çok ağır bulunlar olabilir. Maalesef hakikat böyle ve TCMB her sene standart biçimde çuvallıyor

FİYASKOYU KİM KABUL EDER Kİ

Her sene başında TÜFE için yüzde 5, birkaç ay geçtiğinde yüzde 7-8 telaffuz edilir. Sene sonuna doğru tek hanede kalacağı ümit edilir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 12 aylık enflasyon verisini ilan ettiğinde ise hepsinin üzerine bir bardak soğuk su içilir.

Ne hikmetse bozuk plak misali cızırdayıp duran bu şarkıda ısrar edilir. Ne istifa eden ne de üzerine alınan biri çıkar. Fiyasko orta yerde durur. Kimsenin yüzü kızarmaz. Bilakis hiçbir şey olmamış gibi devam edilir.

O NASIL ARALIK ÖYLE!

Merkez Bankası Başkanı Çetinkaya 2018 için beklentilerini ifade ederken, “Enflasyonun, yüzde 70 ihtimalle 2018 sonunda orta noktası yüzde 7,9 olmak üzere yüzde 6,5 ile yüzde 9,3 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz.” ifadelerini kullandı.

Aralığa dikkat ettiniz mi? Yüzde 6,5-9,3 arasında gidip gelebilirmiş TÜFE. Yüzde 3’e yakın oran arada kaynayıp gidiyor. Euro bölgesinde TÜFE oranı 2017’de yüzde 1,5 oldu. Avrupa’da enflasyon bizim Merkez Bankası başkanının bıraktığı o aralığın yarısı kadar bile değil. Çetinkaya bunu bilmiyor olamaz.

Hal böyle iken, “Enflasyonun orta vadede yüzde 5 civarında istikrar kazanmasını bekliyoruz.” sözlerinin ikna edici bir tarafı olabilir mi?

TÜRKİYE’DE ENFLASYON EN YAKIN MEKSİKA’NIN İKİ KATI

TCMB’nin vaat ettiği fiyat istikrarının ufukta görünmediğine dair o kadar fazla fiyasko mevcut ki! Dünyada enflasyon liginde Türkiye son iki senedir birinciliği kimselere kaptırmıyor. İkinci sıradaki Meksika’da da geçen sene TÜFE arttı. Amma velakin Türkiye, Meksika’nın iki katı enflasyonla en yakın rakibine fark attı.

Makaleye ilave ettiğim 1. tablo da gösteriyor ki Türkiye’de fiyat artışları, muadili ekonomilere nazaran (Rusya, Brezilya ve Güney Afrika) iki-üç kat daha yüksek. Vatandaşın cebinden gizlice alınan ikinci bir vergidir enflasyon. Alım gücünü azaltır, refahtan çalar.

Şirketlerin verimlilik ve rekabet kabiliyetini azaltır. TÜFE kadar imalat sanayiindeki fiyat artışları da enflasyon canavarının kontrolden çıktığını teyit ediyor.

HANİ DÖVİZ YÜKSELİRKEN BİRŞEY OLMUYORDU

Enflasyon niye yükseliyor? Hedeflerdeki afakî sapmanın sebepleri nedir? Ekonomi bakanları döviz kurları artarken, “Bizi etkilemiyor. Onlar düşünsün.” diyorsa, kur geçişkenliğinin ne mânâya geldiğini dahi bilmeyenler ahkam kesiyorsa enflasyon tahmini yapmak sadece vakit kaybıdır.

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) dövizin gerilediği senelerde enflasyonun tek haneye inmesini kendi marifeti zannetmekle hata etti. Son dört senedir tam zıddı yaşanıyor. Dolar yükseldikçe TÜFE, ÜFE zıplıyor. Merkez Bankası’na yüzde 5 hedefini yazdıran hükûmet akaryakıta bir ayda yüzde 10’a yakın zam yapıyor, vergi oranlarını artırıyor. O hedeflerin temeline dinamiti bizzat iktidar yerleştiriyor.

ZAMDAN VAZGEÇİLMEYECEĞİNE GÖRE

Bütçe kevgire dönünce açığı yine kamu zamları ile kapatma kolaycılığına gidiliyor. Ya o hedeflerden ya da zamlardan vazgeçilmeli. İkincisi olmayacağına göre hedefi tutturacakmış gibi rol kesmeye devam…

Merkez Bankası bunları masaya yatırmak yerine tutsa da olur tutmasa da kabilinden idare-i maslahatı tercih ediyor.

Herkesin günü birlik yaşadığı Türkiye’de piyasa için deniz feneri hükmündeki Merkez Bankası da aynı kolaycılığa tevessül etmişse vay yatırımcıların haline.

Sevsinler sizin enflasyon hedefinizi…

Türkiye'de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇

YORUM YAZIN

Lütfen yorumunuzu yazın
Lütfen isminizi girin