1 Mayıs’ta başlayan fiyat artışları, markaların farklı tarihlerde yaptığı zamlarla sürüyor. Süt ve süt ürünleri ile kıyma, sucuk, salam gibi ürünlere yalnızca mayıs itibarıyla yüzde 20’yi aşan zam yapıldı.
Cumhuriyet gazetesinin bir ay boyunca çeşitli marketleri gezerek önceki etiketleriyle karşılaştırma yaptığı fiyatlara göre, 1 Mayıs’tan itibaren çeşitli kutu sütlere gelen zammı, 14-16 Mayıs tarihlerinde devam eden zamlar izledi. O tarihe kadar fiyatı değişmeyen bazı süt, peynir ve yoğurt markaları da 23 Mayıs’ta zam koydu. Süt ve süt ürünlerindeki fiyat artışlarını da sucuk, sosis ve salam gibi kırmızı et ürünleri takip etti.
Kıyma fiyatları da arttı
Et ve Süt Kurumu’na (ESK) göre ise perakende kıyma fiyatları son bir hafta içinde yüzde 2.7 artarak 41.1 TL’den 42.2 TL’ye çıktı. 13-17 Mayıs haftasında 39.3 TL olan Ankara’daki perakende kıyma fiyatları da 20-24 Mayıs aralığında 39.7 TL’ye yükseldi. Mayıs ayı itibarıyla son bir yılda kıyma İstanbul’da yüzde 32.4, Ankara’da 17.8 zamlanmış oldu.
İstanbul Gıda Toptancı Tüccarları Derneği Başkanı Mustafa Karlı, “Bu ay süt ve süt ürünlerine yüzde 20’yi aşan zam geldi. 24 TL’ye satılan toptan kaşar peynirin fiyatı 28.3 TL’ye çıktı. Bir teneke beyaz peynir ise 350-400 liradan 450-500 liraya yükseldi.” dedi.
Gerekçe, Ramazan’da yaşanan talep artışı
Zamları Ramazan’da artan talebe bağlayan Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ ise, “Et üretimi ve tüketiminde düşüş var. Fırsattan istifade fiyatları artıranlar var. Bu zamlar maliyetlerdeki artışla izah edilemez” dedi. Yalçındağ, kırmızı et üretiminde yaşanan düşüşün, ikinci çeyrekte de devam edeceğini söyleyerek, kasaplarda satılan ürünlerde bir zam yaşanmayacağını belirtti.
Öte yandan, Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) 20 Mayıs’ta açıkladığı Ramazan fiyat değişimleri listesinde de, üreticide en fazla fiyat artışı yaşayan ürünlerden ikisi et ve süt olmuştu. TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, bu zammın sebeplerini şöyle açıklamıştı: “Sütte yaşanan fiyat artışında, Ulusal Süt Konseyi’nin yeni tavsiye fiyatını litrede 1 lira 70 kuruştan 2 liraya çıkarması etkili oldu. Ette de maliyetlerde yaşanan artış, fiyatlara yansıdı.”
Beyaz ette fiyatlar ‘kanat’landı
Eylül 2018’den bu yana fiyatı yüzde 150 artan beyaz et, yeniden zamlandı. Son 3 ayda yüzde 50 zamlanan tavuk eti, el yakar hale geldi. Tüm piliç ve tavuk bagetin fiyatı 8 liradan 13 liraya, tavuk göğüsün fiyatı 12 liradan 18 liraya, tavuk kanatın fiyatı 13 liradan 20 liraya kadar yükseldi.
21 yıldır tavukçuluk yapan Halil Güzergül, şu anki fiyatların tavukçuluk sektörünün gördüğü en yüksek fiyatlar olduğunu belirterek, “Daha önce 3-4 kilo tavuk isteyen yurttaş, şimdi ‘2-3 tane verir misin’ diyor. Önceden fakir yiyeceği olan tavuk, şimdi lüks oldu.” dedi.
