Merkez Bankası’nın faturası ortaya çıktı; KKM’nin 2022’deki toplam maliyeti 190 milyar TL’nin üzerinde

YUSUF DERELİ | HABER İNCELEME

Kur Korumalı Mevduat hesabının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na (TCMB) maliyeti de nihayet ortaya çıktı; yaklaşık 89 milyar TL. Kaba bir hesapla KKM’nin geçtiğimiz yıl kamuya toplam maliyeti 181,5 milyar lira olarak hesaplanıyor. Şirketler KKM’ye geçsin diye vazgeçilen yaklaşık 11 milyar TL’lik vergi bu rakamın dışında! Türkiye’deki her haneden KKM’ye ödenen kur farkı için yaklaşık 7 bin 500 lira çıkmış!

Doları baskılamak için geçtiğimiz yıl sonunda icat edilen Kur Korumalı Mevduat hesapları için ödenen kur farkının bütçeye yükü her geçen ay daha da artıyor. Doları baskılamak için 2021 yılının Aralık ayında icat edilen kur korumalı mevduatın (KKM) 2022 yılında bütçeye maliyeti 92,5 milyar TL olarak açıklanmıştı.

KKM için Merkez Bankası’ndan ödenen rakam sır gibi saklanıyordu. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na bilgi vermek üzere gelen Merkez Bankası (MB) yetkilisi, milletvekillerinin KKM’nin kamuya yükünün ne olduğu sorusu üzerine ‘rakam veremeyceğini’ söyledi.

Ancak aylar sonra söz konusu yükün ne kadar olduğu kabaca ortaya çıktı.

TOPLAM MALİYETİ 190 MİLYAR TL’NİN ÜZERİNDE

Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi, TCMB eski başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, konuyla ilgili paylaşımında, “2022’de KKM’nin Hazineye maliyeti 92,5 milyar TL olmuştu. TCMB’ye maliyetini bilmiyorduk, bugünkü Yıllık Rapor ipucu veriyor. TCMB’nin kar/zarar tablosundaki “diğer” kalemi 89 milyar TL’ye işaret ediyor. Yani 2022’de KKM’nin kamuya toplam maliyeti kabaca 181,5 milyar TL olmuş.” ifadelerini kullandı.

Hakan Kara’nın yaptığı hesapta şirketler KKM’ye geçsin diye getirilen vergi avantajı yok. Onun maliyetinin de yine kabaca 11 milyar TL civarında olduğu hesaplanıyor. Dolayısıyla KKM’nin 2022 yılındaki maliyeti 192 milyar TL’nin de üzerinde. 10 milyar dolardan fazla para, kuru baskılamak için zaten parası olan insanlara ‘faiz’ olarak ödenmiş!

EVDEKİ HESAP ÇARŞIYA UYMADI?

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, geçtiğimiz yıl ocak ayında Yenişafak’a yaptığı açıklamada KKM’nin bütçe üzerine 12,5 milyar TL yük getireceğini tahmin ettiklerini söylemişti. Ekonomi yönetiminin KKM’nin maliyetiyle ilgili tahmini ile gerçekleşen ödemeler arasında devasa bir uçurum var ancak hesap veren yok!

Peki Kur Korumalı Mevduat hesabı işe yaradı mı?

KKM icat edildiğinde kur 18,36’yı görmüştü. 10 milyar dolardan fazla para dolar çıkmasın diye ‘kur farkı’ adı altında zenginlere aktarıldı. Sonuç; dolar 19,09 TL!

REKABET EDİLEBİLİR KUR SEVİYESİ NE?

Nureddin Nebati, 11 Şubat’ta katıldığı bir televizyon programında KKM’nin açıklanmasının ardından doların 18,36’dan 12 TL seviyelerine kadar düştüğünü övünerek anlatmış ve “Rekabet edilebilir kur seviyesini yakaladık.” demişti.

Nebati’nin bu açıklamayı yaptığı gün dolar kuru 13,49 TL’ydi. Bugün 19,09 seviyelerinde. Rekabet edilebilir kur seviyesi 13,50 idiyse, bugünkü kur seviyesi ne anlama geliyor? 

Türkiye'de bu haberi engelsiz paylaşmak için aşağıdaki linki kopyalayınız👇

YORUM YAZIN

Lütfen yorumunuzu yazın
Lütfen isminizi girin