Cumhurbaşkanlığı kaynakları, dünya liderlerinden Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a tebrik mesajları yağdığını duyurdu. İlk tebrik telefonu Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’den geldi.
Erdoğan’ı tebrik eden diğer ülkeler şunlar:
Katar Emiri Al Sani
Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas
Bahreyn Kralı Al Halife
Gine Devlet Başkanı Conde
Tunus Nahda Hareketi lideri Gannuşi
Hamas Siyasi Büro Başkanı Meşal
Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Usame en-Nuceyfi
Cibuti Cumhurbaşkanı İsmail Ömer Guelleh
Eski Tunus Cumhurbaşkanı ve Tunus İrade Hareketi Başkanı Muhammed Munsif Merzuki
Mısır Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) sözcüsü Talat Fehmi
Pakistan Cumhurbaşkanı Memnun Hüseyin ve Başbakan Navaz Şerif
Ahrar uş-Şam (Suriye’de Esed’e karşı savaşan muhalif hareket)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise referandum sonucundan dolayı Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı henüz tebrik etmedi.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov: Yapılan referandum, Türkiye Cumhuriyeti’nin kendi meselesidir.
Yunanistan: Hükümetin büyük ortağı SYRIZA partisi yetkilisi ve Avrupa Parlamentosu Başkan Yardımcısı Dimitrios Papadimulis, Twitter hesabından, “Türkiye’deki referandumun sonucu, toplumda büyük bir kutuplaşma olduğunu gösteriyor. Erdoğan’ın marjinal ve şüpheli zaferi, kendisini ‘sultan’ ilan etmek için yeterli değil” diye yazdı.
Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, dün resmi olmayan sonuçlara göre yüzde 51.14 ile ‘Evet’in kazandığı anayasa değişikliği referandumunun, Türkiye toplumunun yapılması planlanan reformlar konusunda bölünmüş olduğunu gösterdiğini belirtti.
Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, Türkiye’de anayasa değişikliğine yönelik referandum sonucuyla ilgili Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a kutlama mesajı gönderdi.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Türkiye’de parlamenter sistemi sona erdiren ‘cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi’nin yüzde 51.4 “evet” oyuyla kabul edilmesinin ardından Türkiye’ye “saygılı diyalog” çağrısı yaptı.
Avrupa Birliği’nden (AB) yapılan ilk açıklama AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker, AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve AB Komisyonu’nun Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn imzasıyla yayınlandı.
Açıklamada, referandum sonuçlarının not edildiği belirtilerek, “AGİT Uluslararası Gözlem Misyonu’nun, kural dışılık iddialarına ilişkin olanlarla da ilgili olan, değerlendirmesini bekliyoruz” denildi. Değişikliklerin ve özellikle de pratikteki uygulamalarının, “Türkiye’nin, AB adayı ve Avrupa Konseyi üyesi olmaktan kaynaklanan yükümlülükleri ışığında değerlendirileceği” belirtilen açıklamada Türkiye’ye az farklı sonuçlanan referandumun ardından “ulusal uzlaşı” yolunun aranması çağrısı yapıldı.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’deki anayasa değişikliği referandumunun neticesini takip ettiklerini, sonuçların doğrulanması ve AGİT’in ilk bulgularına ilişkin raporunu tamamlamasına kadar yorum yapmayacaklarını açıkladı. Bakanlığın bir sözcüsünün Amerika’nın Sesi’ne e-posta yoluyla yaptığı açıklamada, “Türkiye’deki referandum oylamasının neticesini takip ediyoruz. Sonuçlar doğrulanana ve AGİT’in ilk bulgularına ilişkin raporu yayınlanana kadar yorum yapmaktan kaçınacağız” ifadesini kullandı.
Avrupa Konseyi: Yakın sonuçlar dikkatli değerlendirilmeli
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland yaptığı açıklamada oyların yakınlığına dikkat çekerek, Türkiye’ye bundan sonraki adımlarını “dikkatli şekilde değerlendirmesi gerektiği” mesajını verdi.
“Türkiyeli seçmenler Anayasa değişikliğini oyladı. Yakın sonuçlar ışığında Türkiye liderliği bundan sonraki adımlarını dikkatli şekilde değerlendirmelidir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde kutsal kabul edilen hukukun üstünlüğüne uygun olarak yargının bağımsızlığının güvence altına alınması son derece önemlidir. Türkiye’nin tam üyesi olduğu Avrupa Konseyi bu süreçte Türkiye’yi desteklemeye hazırdır.”
Elysee Sarayı‘ndan yapılan açıklamada ‘Açıklanan sonuçlar Türkiye toplumunun derin reformlar konusunda ne kadar bölünmüş olduğunu gösterdi” dendi. Fransa’nın referandumun ardından başlayan anlaşmazlıkları dikkate aldığı, AGİT ve Avrupa Konseyi’nin oy sayımlarını dikkatle takip edeceği belirtildi.
AGİT RAPOR SUNACAK
Türkiye’de bulunan uluslararası referandum gözlemcileri bugün basın toplantısı düzenleyecek. Anayasa Değişikliği Referandumunu gözlemlemek üzere Türkiye’de bulunan uluslararası gözlemciler 17 Nisan Pazartesi günü Ankara’da düzenleyecekleri basın toplantısı ile ilk bulgularına dair referandum sonrası ön raporlarını sunacak.
Cumhuriyet’in haberine göre; Uluslararası gözlem misyonu, AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu (AGİT/DKİHB), Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin (AKPM) ortak çalışmasını açıklayacak . Sırasıyla Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Heyet Başkanı Cezar Florin Preda ve AGİT/DKİHB Sınırlı Referandum Gözlem Heyeti Başkanı Tana de Zulueta tarafından açıklama yapılması öngörülüyor. Bu ortak girişimde Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisinden 23 parlamenter de görevli, AGİT/DKİHB’den 40 uzun dönemli gözlemci ve 63 uzman görevli olmak üzere 26 ülkeden gözlemci yer alıyor.
