HABER-ANALİZ | YUSUF DERELİ
Türkiye’de konut fiyatlarında özellikle son iki ayda inanılmaz bir artış yaşandı. Konut kredi faiz oranlarının kamu bankalarında binde 64’e kadar çekilmesi ev fiyatlarını uçurdu. İstanbul’da iki ay önce 380-400 bin TL aralığında olan 2+1 evler bugün 500 bin lira. Söz konusu evi iki ay önce binde 95 faiz oranıyla 400 bin TL kredi çekerek alanlar toplamda yaklaşık 660 bin TL civarında ödeyecekti. Bugün faiz oranları binde 64’e indi ancak evin vatandaşa maliyeti 740 bin lirayı buluyor! Söz konusu faiz indiriminin vatandaşın işine yaramadığı ortada. Şimdi herkes şu sorunun cevabını arıyor; bu faiz indirimi kime yaradı?
Kamu bankaları ‘normalleşme’ sürecine geçiş ve sosyal hayatın canlanması için dört yeni kredi paketini bu ayın başında hayata geçirdi; konut kredisi, taşıt kredisi, sosyal hayatı destek ve tatil destek kredisi. Paketlerin içinde en dikkat çekeni konut kredisinde yapılan yeni düzenleme oldu. Ziraat Bankası, Halkbank ve VakıfBank’tan yapılan ortak açıklamaya göre binde 99 olan kredi faiz oranı yeni binalar için binde 64’e ikinci el konutlarda ise binde 74’e çekildi.
YÜZDE 10 PEŞİNAT YETERLİ!
Bankalar tarafından yapılan ortak açıklamaya göre, bu ‘tarihi’ imkandan daha geniş kesimlerin istifade edebilmesi için müşteri başına verilebilecek kredi miktarı sınırlandırıldı. İstanbul, Ankara ve İzmir’de krediye konu olacak konutlar için 750 bin TL, diğer şehirler için ise en fazla 500 bin TL’ye kadar kredi kullandırılabilecek. Ayrıca kredi kullanımında yüzde 10’dan başlayan, düşük peşinat oranı uygulanacağı açıklandı.
FIRSATÇILAR SAHNEDE!
Kredi faizlerinin düşmesiyle ev almak için umutlanan vatandaşlar, ev fiyatlarının yüzde 20’ye yakın artmasıyla şok oldu. İki ay önce İstanbul’da 380-400 bin TL aralığında olan 90 M2’lik 2+1 evler bugün 500 bin lira! İki ayda fiyat artışı yüzde 25’e yakın… İnanılmaz bir manipülasyon ve fırsatçılık var. Aynı şekilde iki ay önce 600-630 bin TL aralığında olan 3+1 evlerin bugünkü fiyatı 750 bin TL’ye kadar fırladı.
VATANDAŞA YARAMADI
Kamu bankalarının faiz indiriminin vatandaşa yaramadığı açık. Zira iki ay önce binde 95’lerden 10 yıllık 400 bin TL kredi çeken vatandaş, toplamda 660 bin TL ödeyecekti. Bugün aynı evi almak için 500 bin TL kredi çekmek zorunda. Toplamda ödeyeceği para ise düşük kredi faiz oranına rağmen 740 bin lirayı buluyor. Vatandaşın sadece iki aydaki zararı 80 bin lira! Bu rakam 2+1 ev için geçerli.
İKİ AYDA 120 BİN TL ZARAR!
İki ay önce 600 bin TL krediyle 3+1 ev almış olsaydınız binde 95 faiz oranıyla yaklaşık 1 milyon TL ödeyecektiniz. Bugün aynı ev için 750 bin TL kredi aldığınızda toplamda ödeyeceğiniz para 1 milyon 120 bin TL’yi buluyor! Zararınız 120 bin TL’den fazla! Faiz indiriminin vatandaşa yaramadığı ortada. Peki bu para kimin cebine gidiyor? Müteahhitlere göre parayı daireleri daha önce satın alan tüccarlar kazanıyor. Tüccarlara göre ise asıl parayı kazananlar müteahhitler.
DURMUŞ YILMAZ: BUNA SERBEST PİYASA DENİR Mİ?!
Konut fiyatlarındaki fahiş artış eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz’ın da gündemindeydi. Yılmaz, tweet’inde, “Sosyal medyada gördüm. Evet konut kredi faizleri düşük, ama burada da görüldüğü gibi satıcı banka fiyatı üç günde 90.000 TL artmış. Kazanan kim? Buna serbest piyasa denilebilir mi?” dedi.
